ΑΔΙΚΟΠΡΑΞΙΑ - ΣΧΕΤΙΚΑ - ΘΕΩΡΗΤΙΚΑ

Αδικοπραξία

Ορίζεται υποχρέωση για αποζημίωση όταν κάποιος ζημιώσει άλλον και η ζημία είναι παράνομη και υπαίτια.

Δεν ευθύνεται σε αποζημίωση όποιος ζημίωσε άλλον
1. χωρίς να έχει συνείδηση των πράξεών του,
2. ενώ βρισκόταν σε ψυχική ή διανοητική διαταραχή που περιόριζε αποφασιστικά την κρίση και την βούλησή του. Αν η κατάσταση αυτή οφείλονταν σε χρήση οινοπνευματωδών ή συναφών ουσιών, η κατάσταση πρέπει να είναι ανυπαίτια.
3. ενώ δεν είχε συμπληρώσει το δέκατο έτος
4. ενώ δεν είχε συμπληρώσει το δέκατο τέταρτο έτος και ενήργησε χωρίς διάκριση
5. αν είναι κωφάλαλος και ενήργησε χωρίς διάκριση

Αν η ζημία δεν μπορεί να καλυφθεί από αλλού και κατά κρίση της κατάστασης των μερών, ο μη ευθυνόμενος μπορεί να καταδικασθεί σε εύλογη αποζημίωση.

Προσβολή των χρηστών ηθών

Αποζημίωση οφείλει όποιος ζημιώνει άλλον με πρόθεση και κατά τρόπο αντίθετο στα χρηστά ήθη.

Δυσφημιστικές διαδόσεις

Αποζημίωση οφείλει όποιος υποστηρίζει ή διαδίδει αναληθείς ειδήσεις που εκθέτουν σε κίνδυνο την πίστη, το επάγγελμα ή το μέλλον του άλλου, ενώ γνωρίζει ή αγνοεί υπαίτια το αναληθές τους.

Συκοφαντική δυσφήμιση

Ο συκοφαντικός ισχυρισμός μπορεί να προκύπτει εμμέσως πλην σαφώς από τους ισχυρισμούς του συκοφάντη 1509/2014 ΑΠ. Επί περισσότερων συκοφαντικών ισχυρισμών επιδικάζεται ένα κονδύλιο χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης 1509/2014 ΑΠ.

H αντικειμενική υπόσταση της συκοφαντικής δυσφήμησης συμπληρώνεται όταν:
• Ο κατηγορούμενος προέβηκε σε ισχυρισμό ή διάδοση γεγονότος ενώπιον τρίτου. Ισχυρισμός υπάρχει όταν ο κατηγορούμενος ανακοινώνει το γεγονός ως δική του πεποίθηση, ανεξαρτήτως του τρόπου με τον οποίο γεννήθηκε η πεποίθηση 964/2010 Ποιν.Τμ.. Διάδοση υπάρχει όταν ο κατηγορούμενος μεταδίδει περαιτέρω ισχυρισμό άλλου προσώπου περί γεγονότος, χωρίς να υιοθετεί τον εν λόγω ισχυρισμό 964/2010 Ποιν.Τμ.. Η διάδοση μπορεί να γίνει και με μετάδοση από τον κατηγορούμενο, δια του τύπου, ισχυρισμού άλλου προσώπου σχετικά με τρίτο 964/2010 Ποιν.Τμ..
• Το γεγονός είναι ψευδές. Το έγκλημα δεν στοιχειοθετείται αν το γεγονός που μπορεί να βλάψει την τιμή ή την υπόληψη αποδεικνύεται αληθές, ούτε καν επί απλής δυσφήμησης 964/2010 Ποιν.Τμ. αρ.366 παρ.1 εδ.1 ΠΚ. Το έγκλημα στοιχειοθετείται αν υπάρχουν αμφιβολίες για την αλήθεια του γεγονότος που μπορεί να βλάψει την τιμή ή την υπόληψη 964/2010 Ποιν.Τμ..
• Το γεγονός είναι πρόσφορο να βλάψει την τιμή ή την υπόληψη του άλλου. Γεγονός πρόσφορο να βλάψει την τιμή ή την υπόληψη του άλλου είναι κάθε συγκεκριμένο περιστατικό του εξωτερικού κόσμου, αλλά και κάθε συγκεκριμένη κατάσταση ή συμπεριφορά αναγόμενη στο παρελθόν ή το παρόν, η οποία υποπίπτει στις αισθήσεις και μπορεί να αποδειχθεί, αντίκειται στον νόμο, την ηθική και την ευπρέπεια, ακόμη δε και κάθε συγκεκριμένη συμπεριφορά ή σχέση προσώπου, εφόσον συνάπτεται άμεσα με κάτι που έχει συμβεί 964/2010 Ποιν.Τμ.. Στην έννοια του γεγονότος είναι δυνατόν να υπαχθούν και η έκφραση γνώμης ή αξιολογικής κρίσης και χαρακτηρισμοί, όταν συνδέονται και σχετίζονται με συγκεκριμένα περιστατικά που συνιστούν γεγονός κατά τέτοιο τρόπο, ώστε ουσιαστικώς να προσδιορίζουν την ποσοτική και ποιοτική του βαρύτητα, και στην συγκεκριμένη περίπτωση να συνιστούν προσβολή της προσωπικότητας του θιγόμενου 964/2010 Ποιν.Τμ.. Απλές κρίσεις, γνώμες ή χαρακτηρισμοί που ενέχουν αμφισβήτηση, κατά την κοινή αντίληψη της κοινωνικής ή ηθικής αξίας του παθόντος ή εκδήλωση καταφρόνησης ή ονειδισμού αυτού, χωρίς να συνδέονται με συγκεκριμένο γεγονός, είναι δυνατόν να θεμελιώσουν το έγκλημα της εξύβρισης 964/2010 Ποιν.Τμ.. Ψευδείς ισχυρισμοί που εμφανίζουν δικηγόρο ότι παρανομεί εις βάρος των πελατών του, για προσωπικό του όφελος, μπορούν να αποτελέσουν στοιχείο συκοφαντικής δυσφήμησης 611/2015 ΑΠ Ποιν.Τμ.. Ψευδείς ισχυρισμοί που αφήνουν να εννοηθεί ότι δικηγόρος απειλεί τη ζωή και τη σωματική ακεραιότητα πελάτη του μπορούν να αποτελέσουν στοιχείο συκοφαντικής δυσφήμησης 611/2015 ΑΠ Ποιν.Τμ..

Η υποκειμενική υπόσταση της συκοφαντικής δυσφήμησης συμπληρώνεται όταν:
• Ο κατηγορούμενος γνωρίζει ότι το γεγονός είναι πρόσφορο να βλάψει την τιμή ή την υπόληψη του άλλου.
• Ο κατηγορούμενος θέλει ή αποδέχεται να προβεί στον ισχυρισμό ή τη διάδοση, η οποία βλαπτει την τιμή ή την υπόληψη.
• Ο κατηγορούμενος γνωρίζει ότι το γεγονός είναι ψευδές. Αν τα γεγονότα προβάλλονται με εξώδικο και στο εξώδικο αναγράφονται γεγονότα για τα οποία ο συντάκτης του εξωδίκου είχε προσωπική αντίληψη, η γνώση προκύπτει 611/2015 ΑΠ Ποιν.Τμ.. Αν ο κατηγορούμενος θεωρεί ότι ο ισχυρισμός είναι αληθής, δεν στοιχειοθετείται συκοφαντική δυσφήμηση 964/2010 ΑΠ Ποιν.Τμ., αλλά μπορεί να στοιχειοθετείται απλή δυσφήμηση 964/2010 ΑΠ Ποιν.Τμ..

Η πεποίθηση του κατηγορουμένου ότι το γεγονός που ισχυρίζεται ή διαδίδει είναι αληθές δεν αποκλείει τον δόλο περί απλής δυσφήμησης, αν γνώριζε ότι τα όσα έλεγε ήταν ικανά να βλάψουν την τιμή και την υπόληψη του προσώπου στο οποίο αφορούν 239/2010 ΑΠ Ποιν.Τμ.. Ο άδικος χαρακτήρας της απλής δυσφήμισης ή εξύβρισης αίρεται και όταν η εκδήλωση που προσβάλλει την τιμή ή την υπόληψη του άλλου γίνεται για τη διαφύλαξη δικαιώματος του δράστη ή από άλλο δικαιολογημένο ενδιαφέρον, αν η εκδήλωση αυτή αποτελεί, στη συγκεκριμένη περίπτωση, το επιβαλλόμενο και αντικειμενικά αναγκαίο μέτρο για τη διαφύλαξη του δικαιώματος ή την ικανοποίηση του δικαιολογημένου ενδιαφέροντος, χωρίς τη χρήση του οποίου δεν θα ήταν δυνατή η προστασία τους με άλλον τρόπο, και ο δράστης κινήθηκε στη προσβλητική εκδήλωση αποκλειστικά προς τον σκοπό αυτό 964/2010 ΑΠ Ποιν.Τμ.. Αν έχει ασκηθεί έγκληση για συκοφαντική δυσφήμηση, και το γεγονός που ισχυρίστηκε ή διέδωσε ο ύποπτος συκοφαντικής δυσφήμησης είναι αξιόποινη πράξη άλλου, και έχει ασκηθεί ποινική δίωξη για την αξιόποινη πράξη του άλλου, η δίκη για τη συκοφαντική δυσφήμηση αναστέλλεται μέχρι το τέλος της ποινικής δίωξης για την αξιόποινη πράξη του άλλου αρ.366 παρ.2 εδ.1 υποεδ.1 ΠΚ. Αν ο άλλος αθωωθεί αμετάκλητα (με αθωωτική απόφαση η οποία στηρίζεται στο ότι δεν αποδείχθηκε ότι ο κατηγορούμενος τέλεσε την αξιόποινη πράξη αρ.366 παρ.2 εδ.1 υποεδ.2 ΠΚ ή με απαλλακτικό βούλευμα), παράγεται νόμιμο αμάχητο τεκμήριο για την αναλήθεια των γεγονότων τα οποία συνιστούν το περιεχόμενο της πράξης που του αποδίδονταν 755/2015 ΑΠ Ποιν.Τμ.. Το νόμιμο αμάχητο τεκμήριο έχει την έννοια ότι δεν είναι επιτρεπτή η επάνοδος και εκ νέου έρευνα της ουσιαστικής βασιμότητας των ίδιων γεγονότων, τα οποία συνιστούν το περιεχόμενο της πράξης της συκοφαντικής δυσφήμησης 755/2015 ΑΠ Ποιν.Τμ.. Αν ο άλλος καταδικαστεί αμετάκλητα, παράγεται νόμιμο αμάχητο τεκμήριο για την αλήθεια των γεγονότων τα οποία συνιστούν το περιεχόμενο της πράξης που του αποδίδονταν 755/2015 ΑΠ Ποιν.Τμ.. Το αμάχητο αυτό τεκμήριο δεν μπορεί να τύχει εφαρμογής σε άλλα εγκλήματα, όπως αυτό της ψευδούς καταμήνυσης για το ψευδές της καταμηνυθείσας πράξης 755/2015 ΑΠ Ποιν.Τμ. 210/2010 ΑΠ Ποιν.Τμ. ή της ψευδούς ανώμοτης κατάθεσης 210/2010 ΑΠ Ποιν.Τμ. ή της ψευδορκίας 210/2010 ΑΠ Ποιν.Τμ.. Το δικαστήριο εκτιμά ελεύθερα την, και δεν δεσμεύεται από την αθωωτική ή καταδικαστική απόφαση για την πράξη που είχε αποδωθεί στον άλλο, όταν κρίνει επί άλλου εγκλήματος, όπως επί ψευδούς καταμήνυσης 755/2015 ΑΠ Ποιν.Τμ. ή ψευδούς ανώμοτης κατάθεσης 210/2010 ΑΠ Ποιν.Τμ. ή ψευδορκίας 210/2010 ΑΠ Ποιν.Τμ...

Αποθετική ζημία

Για να είναι ορισμένη η απαίτηση αποθετικής ζημίας, η αγωγή πρέπει να αναφέρει πραγματικά περιστατικά που να πιθανολογούν τη μελλοντική ζημία του και θα καταστήσουν δυνατή στον δικαστή την εκτίμηση της πιθανότητας επέλευσης της ζημίας 869/2013 ΑΠ.

Αθέτηση σύμβασης

Η αθέτηση σύμβασης δεν αποτελεί αδικοπραξία 980/2014 Εφ.ΑΘηνών. Αποτελεί παράνομη πράξη, η οποία ρυθμίζεται από τις διατάξεις περί παροχής (αδυναμία παροχής, υπερημερία οφειλέτη, πλημμελή εκπλήρωση της σύμβασης) 980/2014 Εφ.Αθηνών. Αν η αθέτηση της σύμβασης αποτελεί ταυτόχρονα και παράβαση των συναλλακτικών ηθών (πχ προσβολή της αρχής της εμπιστοσύνης του κοινού στους προμηθευτές), γεννάται δικαίωμα αποζημίωσης από αδικοπραξία 980/2014 Εφ.ΑΘηνών.

Αδικοπραξία από παροχή υπηρεσιών

Αποζημίωση οφείλει και ο πάροχος υπηρεσιών αν παράνομα και υπαίτια προκάλεσε ζημία ή ηθική βλάβη στον αποδοχέα των υπηρεσιών ν.2251/1994 αρ.8. Αν ο αποδοχέας των υπηρεσιών σύναψε την σύμβαση ως μέρος της επαγγελματικής του δραστηριότητας, δεν προστατεύεται με τις συγκεκριμένες διατάξεις 3884/2006 Εφ.Αθηνών 414/2013 Μον.Πρ.Λαμίας.

Αδυναμία συμψηφισμού και επίσχεσης

Για να γεννηθεί δικαίωμα αποζημίωσης από αδικοπραξία, δεν απαιτείται να αποτελεί η άδικη πράξη και ποινικό αδίκημα 838/2008 ΑΠ. Δεν επιτρέπεται συμψηφισμός έναντι απαίτησης από αποζημίωση λόγω αδικοπραξίας, αν η ενέργεια του υπόχρεου σε αποζημίωση είναι δόλια αρ.450 ΑΚ 838/2008 ΑΠ, χωρίς να είναι απαραίτητο η αδικοπραξία του υπόχρεου να συνιστά ποινικό αδίκημα αρ.450 ΑΚ 838/2008 ΑΠ. Δεν επιτρέπεται επίσχεση έναντι απαίτησης από αποζημίωση λόγω αδικοπραξίας, αν η ενέργεια του υπόχρεου σε αποζημίωση είναι δόλια αρ.327 AK αρ.450 ΑΚ 838/2008 ΑΠ, χωρίς να είναι απαραίτητο η αδικοπραξία του υπόχρεου να συνιστά ποινικό αδίκημα αρ.327 AK αρ.450 ΑΚ 838/2008 ΑΠ.

Παραγραφή

Παραγραφή απαίτησης αποζημίωσης λόγω ηθικής βλάβης

Η απαίτηση αποζημίωσης λόγω ηθικής βλάβης από προσβολή στην προσωπικότητα υπόκειται σε εικοσαετή παραγραφή 726/2015 ΑΠ, αρχομένης από την ημέρα της προσβολής 647/2011 ΑΠ.

© Greek Law