Λίγα λόγια για την έκτακτη χρησικτησία
Σύμφωνα με το άρθρο 1045 του Αστικού Κώδικα, εκείνος που έχει στη νομή
του για είκοσι (20) χρόνια πράγμα κινητό ή ακίνητο, γίνεται κύριος οπότε
ο τίτλος αυτός είναι ισχυρός και είναι η έκτακτη χρησικτησία.
Θα παραθέσω ένα παράδειγμα για να γίνει πλήρως κατανοητός ο τίτλος της έκτακτης χρησικτησίας.
Εάν κάποιος ο οποίος έχει τίτλο αγοράς ακινήτου, δηλαδή συμβόλαιο μεταγραμμένο στο αρμόδιο Υποθηκοφυλακείο, αφήσει αυτό το ακίνητο σε κάποιο συγγενή ή φίλο ή σε οποιοδήποτε τρίτο και αυτός το κατέχει και το νέμεται επί 20 χρόνια, χωρίς να ενοχληθεί από τον ιδιοκτήτη, γίνεται κύριος και κάτοχος αυτού και μπορεί να το διαθέτει το ακίνητο αυτό όπως θέλει και κατά πλήρες και απόλυτο ιδιοκτησίας δικαίωμα.
Ερχόμεθα τώρα στο θέμα της φορολογίας της χρησικτησίας, κατά την οποία η Πολιτεία επιβάλει φόρο και μάλιστα φόρο αγοράς δηλαδή φόρο ο οποίος καταβάλεται όταν αγοράσεις το ακίνητο. Στην προκειμένη όμως περίπτωση η Εφορία επιβάλλει αυτό το δυσβάστακτο φόρο χωρίς να προσφέρει απολύτως τίποτε καθότι ο χρησιδεσπόζων δηλαδή ο κάτοχος του ακινήτου τον έχει τον τίτλο του και μπορεί να μεταβιβάζει το ακίνητό του σε οποιοδήποτε καθοιονδήποτε τρόπο, χωρίς να απαιτείται η συνδρομή της Εφορίας. Αλλά και στις δηλώσεις χρησικτησίας που υποβάλλονται στην αρμόδια Εφορία δεν αναγράφει ο έφορος για ποιό λόγο επιβάλλει τη μεγάλη αυτή φορολογία στο φορολογούμενο. Δηλαδή ο φορολογούμενος πληρώνει πολλά χρήματα χωρίς να του παρέχεται ουδέν απολύτως. Είναι η μοναδική περίπτωση κατά την οποία πληρώνει πάρα πολλά χρήματα χωρίς να του προσφέρουν απολύτως τίποτε. Είναι ένας φόρος κατά τη γνώμη μου αδικαιολόγητος.
Εδώ στην Κρήτη αλλά και σε όλη την Ελληνική Επικράτεια, επικρατεί το έθιμο οι κληρονόμοι μεταξύ τους να μοιράζουν άτυπα και γνωρίζει ο καθένας το μερίδιό του το οποίο διακατέχει καλή τη πίστει και διανοία κυρίου και με την πεποίθηση ότι είναι δικό του και ότι μπορεί να το μεταβιβάσει στα παιδιά του με γονική παροχή ή να το πουλήσει. Βέβαια κατά μια γνώμη επιβάλεται αυτός ο φόρος γιατί κατά το Νόμο θα έπρεπε οι κληρονόμοι να κάμουν διανεμητήριο και κατ’ αυτό τον τρόπο να μοιράσουν σύμφωνα με το Νόμο. Αλλά ο φόρος της διανομής είναι μικρότερος της έκτακτης χρησικτησίας και μάλιστα το 1/7 του φόρου αγοράς. Αρα, πληρώνεται ο επιπλέον φόρος, καταβάλεται αδικαιολόγητα. Με το νέο φορολογικό Νόμο οι αγρότες ως επι το πλείστον δεν πληρώνουν φόρο κατά τη σύνταξη γονικής παροχής, λόγω μικρής αξίας των αγροτικών ακινήτων, αλλά αφού πληρώνουν φόρο χρησικτησίας και πληρώνουν φόρο χρησικτησίας σε αξία ακινήτου 4 εκατομμυρίων φόρο 7% και πέραν των 4 εκατομμυρίων φόρο 11%, άρα ο νέος Νόμος που μείωσε την αξία των ακινήτων σε 200 δρχ. το τ.μ. δεν ωφέλησε τους αγρότες όπως φάνηκε στην αρχή, εφόσον ισχύει ο θεσμός της φορολογίας της χρησικτησίας.
Στην περίπτωση δε της αγοραπωλησίας κατά την οποία το πωλούμενο ακίνητο προέρχεται από μακροχρόνια κατοχή και δηλώνεται σαν τίτλος, η χρησικτησία επιβάλλεται διπλή φορολογία για το ίδιο ακίνητο, όπως εύστοχα ακούγεται η λαϊκή παροιμία “Από μια γίδα βγαίνουν δυο τομάρια”, γιατί πληρώνει ο πωλητής φόρο χρησικτησίας και ο αγοραστής φόρο αγοράς.
Ο υφυπουργός των Οικονομικών κ. Φωτειάδης προ 2ετίας ύστερα από διαδηλώσεις των αγροτών στο Ηράκλειο Κρήτης εισηγήθηκε την ψήφιση ν.δ. με το οποίο μέχρι 600.000 το στρέμμα θα απαλλάσσονται τα αγροτικά ακίνητα που δεν βρίσκονται σε παραλιακές εκτάσεις και πόλεις με πληθυσμό 2000 κατοίκων. Πλην όμως στις 5 Νοεμβρίου του 2003 κατηργήθη το ν.δ. και του λοιπού ο φόρος της χρησικτησίας θα καταβάλεται απόλυτα σε κάθε ακίνητο όπου και αν βρίσκεται από 1 ευρώ μέχρι οποιασδήποτε αξίας του ακινήτου.
Μιχάλης Ν. Τσαγκατάκης
Συμβολαιογράφος Ηρακλείου Κρήτης
Θα παραθέσω ένα παράδειγμα για να γίνει πλήρως κατανοητός ο τίτλος της έκτακτης χρησικτησίας.
Εάν κάποιος ο οποίος έχει τίτλο αγοράς ακινήτου, δηλαδή συμβόλαιο μεταγραμμένο στο αρμόδιο Υποθηκοφυλακείο, αφήσει αυτό το ακίνητο σε κάποιο συγγενή ή φίλο ή σε οποιοδήποτε τρίτο και αυτός το κατέχει και το νέμεται επί 20 χρόνια, χωρίς να ενοχληθεί από τον ιδιοκτήτη, γίνεται κύριος και κάτοχος αυτού και μπορεί να το διαθέτει το ακίνητο αυτό όπως θέλει και κατά πλήρες και απόλυτο ιδιοκτησίας δικαίωμα.
Ερχόμεθα τώρα στο θέμα της φορολογίας της χρησικτησίας, κατά την οποία η Πολιτεία επιβάλει φόρο και μάλιστα φόρο αγοράς δηλαδή φόρο ο οποίος καταβάλεται όταν αγοράσεις το ακίνητο. Στην προκειμένη όμως περίπτωση η Εφορία επιβάλλει αυτό το δυσβάστακτο φόρο χωρίς να προσφέρει απολύτως τίποτε καθότι ο χρησιδεσπόζων δηλαδή ο κάτοχος του ακινήτου τον έχει τον τίτλο του και μπορεί να μεταβιβάζει το ακίνητό του σε οποιοδήποτε καθοιονδήποτε τρόπο, χωρίς να απαιτείται η συνδρομή της Εφορίας. Αλλά και στις δηλώσεις χρησικτησίας που υποβάλλονται στην αρμόδια Εφορία δεν αναγράφει ο έφορος για ποιό λόγο επιβάλλει τη μεγάλη αυτή φορολογία στο φορολογούμενο. Δηλαδή ο φορολογούμενος πληρώνει πολλά χρήματα χωρίς να του παρέχεται ουδέν απολύτως. Είναι η μοναδική περίπτωση κατά την οποία πληρώνει πάρα πολλά χρήματα χωρίς να του προσφέρουν απολύτως τίποτε. Είναι ένας φόρος κατά τη γνώμη μου αδικαιολόγητος.
Εδώ στην Κρήτη αλλά και σε όλη την Ελληνική Επικράτεια, επικρατεί το έθιμο οι κληρονόμοι μεταξύ τους να μοιράζουν άτυπα και γνωρίζει ο καθένας το μερίδιό του το οποίο διακατέχει καλή τη πίστει και διανοία κυρίου και με την πεποίθηση ότι είναι δικό του και ότι μπορεί να το μεταβιβάσει στα παιδιά του με γονική παροχή ή να το πουλήσει. Βέβαια κατά μια γνώμη επιβάλεται αυτός ο φόρος γιατί κατά το Νόμο θα έπρεπε οι κληρονόμοι να κάμουν διανεμητήριο και κατ’ αυτό τον τρόπο να μοιράσουν σύμφωνα με το Νόμο. Αλλά ο φόρος της διανομής είναι μικρότερος της έκτακτης χρησικτησίας και μάλιστα το 1/7 του φόρου αγοράς. Αρα, πληρώνεται ο επιπλέον φόρος, καταβάλεται αδικαιολόγητα. Με το νέο φορολογικό Νόμο οι αγρότες ως επι το πλείστον δεν πληρώνουν φόρο κατά τη σύνταξη γονικής παροχής, λόγω μικρής αξίας των αγροτικών ακινήτων, αλλά αφού πληρώνουν φόρο χρησικτησίας και πληρώνουν φόρο χρησικτησίας σε αξία ακινήτου 4 εκατομμυρίων φόρο 7% και πέραν των 4 εκατομμυρίων φόρο 11%, άρα ο νέος Νόμος που μείωσε την αξία των ακινήτων σε 200 δρχ. το τ.μ. δεν ωφέλησε τους αγρότες όπως φάνηκε στην αρχή, εφόσον ισχύει ο θεσμός της φορολογίας της χρησικτησίας.
Στην περίπτωση δε της αγοραπωλησίας κατά την οποία το πωλούμενο ακίνητο προέρχεται από μακροχρόνια κατοχή και δηλώνεται σαν τίτλος, η χρησικτησία επιβάλλεται διπλή φορολογία για το ίδιο ακίνητο, όπως εύστοχα ακούγεται η λαϊκή παροιμία “Από μια γίδα βγαίνουν δυο τομάρια”, γιατί πληρώνει ο πωλητής φόρο χρησικτησίας και ο αγοραστής φόρο αγοράς.
Ο υφυπουργός των Οικονομικών κ. Φωτειάδης προ 2ετίας ύστερα από διαδηλώσεις των αγροτών στο Ηράκλειο Κρήτης εισηγήθηκε την ψήφιση ν.δ. με το οποίο μέχρι 600.000 το στρέμμα θα απαλλάσσονται τα αγροτικά ακίνητα που δεν βρίσκονται σε παραλιακές εκτάσεις και πόλεις με πληθυσμό 2000 κατοίκων. Πλην όμως στις 5 Νοεμβρίου του 2003 κατηργήθη το ν.δ. και του λοιπού ο φόρος της χρησικτησίας θα καταβάλεται απόλυτα σε κάθε ακίνητο όπου και αν βρίσκεται από 1 ευρώ μέχρι οποιασδήποτε αξίας του ακινήτου.
Μιχάλης Ν. Τσαγκατάκης
Συμβολαιογράφος Ηρακλείου Κρήτης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου