Άρθρο 4
Διαθήκη
1. Το
άρθρο 1769 του Αστικού Κώδικα αντικαθίσταται ως εξής:
«Συμβολαιογράφος,
στον οποίο υπάρχει διαθήκη, οφείλει χωρίς υπαίτια καθυστέ-ρηση μόλις
πληροφορηθεί..
το θάνατο του διαθέτη, αν πρόκειται για δημόσια δια-θήκη, να
στείλει αντίγραφο της στον ειρηνοδίκη, και αν πρόκειται για μυστική ή έκτακτη,
να παραδώσει αυτοπροσώπως το πρωτότυπο αυτής στον ειρηνοδίκη στην περιφέρεια
του οποίου εδρεύει ο συμβολαιογράφος.»
2. Το άρθρο 1770 του Αστικού Κώδικα
αντικαθίσταται ως εξής:
«Η μυστική διαθήκη πριν από την αποσφράγιση
της για δημοσίευση εξετάζεται από τον ειρηνοδίκη, ενώ παρίσταται και ο
συμβολαιογράφος και βεβαιώνεται ότι οι σφραγίδες είναι άθικτες.
Κατά τη
βεβαίωση αυτή μπορεί να παραστεί και όποιος έχει έννομο συμφέρον και να τις
εξετάσει αφού το ζητήσει. Ο ειρηνοδίκης μπορεί πριν από την αποσφράγιση, ύστερα
από αίτηση ή και αυτεπαγγέλτως, να εξετάσει τους μάρτυρες που έχουν συμπράξει
στην κατάρτιση της διαθήκης, κλητεύοντάς τους με επιμέλεια εκείνου που υπέβαλε
την αίτηση ή του γραμματέα του ειρηνοδικείου.»
3. Το άρθρο 1771 του Αστικού Κώδικα
αντικαθίσταται ως εξής:
«Για τη
δημοσίευση της διαθήκης συντάσσεται πρακτικό, όπου καταχωρίζεται ολόκληρη η
διαθήκη και η βεβαίωση για την ύπαρξη ή ανυπαρξία των εξωτερικών ελαττωμάτων
που προβλέπονται στο άρθρο 1721 παράγραφος 4. Το πρωτότυπο στη μυστική ή
έκτακτη διαθήκη με το περικάλυμμά του κατατίθεται στο αρχείο του ειρηνοδικείου,
αφού προηγουμένως ο ειρηνοδίκης σημειώσει αμέσως ιδιοχείρως στο πρωτότυπο της
διαθήκης και το περικάλυμμά της τη λέξη «θεωρήθηκε», χρονολο-γήσει και
υπογράψει τη θεώρηση και ο γραμματέας στέλνει αμέσως στον γραμματέα του
αρμόδιου πρωτοδικείου αντίγραφο του σχετικού πρακτικού.»
4. Το άρθρο 1772 του Αστικού Κώδικα
αντικαθίσταται ως εξής:
«Αν ο
διαθέτης δεν είχε την τελευταία του κατοικία ή διαμονή στην περιφέρεια του
ειρηνοδικείου που δημοσίευσε τη διαθήκη, ο γραμματέας του δικαστηρίου στέλνει
αντίγραφο του πρακτικού της δημοσίευσης στον εισαγγελέα των πρωτοδικών της
τελευταίας κατοικίας ή διαμονής του διαθέτη για να κατατεθεί στο αρχείο του
πρωτοδικείου αυτού και να συνταχθεί σχετική πράξη που την υπογράφουν ο εισαγ-γελέας
και ο γραμματέας του δικαστηρίου που παραλαμβάνει το πρακτικό. Όμοιο αντίγραφο
του πρακτικού της δημοσίευσης αποστέλλεται επίσης σε κάθε περίπτωση στον
γραμματέα του πρωτοδικείου της πρωτεύουσας του Κράτους.»
5. Το άρθρο 1773 του Αστικού Κώδικα
αντικαθίσταται ως εξής:
«Προξενική
αρχή, στην οποία υπάρχει διαθήκη, οφείλει μόλις πληροφορηθεί το θάνατο του
διαθέτη αν εδρεύει σε αυτή πολυμελές προξενικό δικαστήριο να τη δη-μοσιεύσει σε
δημόσια συνεδρίαση του προξενικού αυτού δικαστηρίου, σύμφωνα με όσα ορίζονται
στα άρθρα 1769 έως 1771 και σε κάθε άλλη περίπτωση να τη δημο-σιεύσει στο
προξενικό γραφείο ενώπιον δύο μαρτύρων και του γραμματέα του προ-ξενείου, αν
υπάρχει, καθώς και να συντάξει πρακτικό, όπου καταχωρίζεται ολόκληρη η διαθήκη.
Το πρακτικό υπογράφεται από τον προϊστάμενο της προξενικής αρχής, τον γραμματέα
και τους μάρτυρες. Στην ιδιόγραφη, μυστική ή έκτακτη διαθήκη το πρωτότυπο με το
τυχόν περικάλυμμα, αφού θεωρηθούν από τον προϊστάμενο της προξενικής αρχής κατά
το άρθρο 1771, προσαρτώνται στο πρακτικό και φυλάσ-σονται στα αρχεία του
προξενείου.
Διπλό
αντίγραφο του πρακτικού αποστέλλεται από την προξενική αρχή στο Υπουρ-γείο
Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και αυτό στέλνει το ένα
αντίγραφο στον εισαγγελέα των πρωτοδικών της τελευταίας κατοικίας ή διαμονής
του διαθέτη, για να κατατεθεί στο αρχείο αυτού του πρωτοδικείου κατά το άρθρο
1772 και το άλλο αντίγραφο στον γραμματέα του πρωτοδικείου της πρω-τεύουσας του
Κράτους.»
6. Το άρθρο 1774 του Αστικού Κώδικα
αντικαθίσταται ως εξής:
«Όποιος
κατέχει ιδιόγραφη διαθήκη οφείλει χωρίς υπαίτια καθυστέρηση μόλις πλη-ροφορηθεί
το θάνατο του διαθέτη να την εμφανίσει για δημοσίευση στον ειρηνοδίκη είτε της
τελευταίας κατοικίας ή διαμονής του διαθέτη είτε της δικής του διαμονής. Η
δημοσίευση γίνεται κατά το άρθρο 1771. Η διάταξη του άρθρου 1772 εφαρμόζεται
και σε αυτήν την περίπτωση.»
7. Το άρθρο 1776 του Αστικού Κώδικα
αντικαθίσταται ως εξής:
«Αυτός
που ζητεί να δημοσιευθεί ιδιόγραφη διαθήκη ενώπιον του ειρηνοδίκη μπορεί κατά
τη δημοσίευση της να προσαγάγει δύο μάρτυρες, οι οποίοι μαρτυρούν ενόρκως για
τη γνησιότητα της γραφής ή της υπογραφής του διαθέτη. Ο ειρηνοδίκης αφού ακούσει
τους μάρτυρες μπορεί κατά τη δημοσίευση της ιδιόγραφης διαθήκης να την κηρύξει
επιπλέον κυρία.»
Άρθρο 5
Κληρονομητήριο
1. Το άρθρο 1956 του Αστικού Κώδικα
αντικαθίσταται ως εξής:
«Ο
ειρηνοδίκης, ύστερα από αίτηση του κληρονόμου, του παρέχει πιστοποιητικό για το
κληρονομικό του δικαίωμα και τη μερίδα που του αναλογεί (κληρονομητήριο).»
2. Το άρθρο 1958 του Αστικού Κώδικα
αντικαθίσταται ως εξής:
«Εκείνος
που υποβάλει την αίτηση αποδεικνύει με δημόσια έγγραφα την ακρίβεια όσων
αναφέρονται στο προηγούμενο άρθρο. Αν είναι αδύνατον ή ιδιαίτερα δύσκολο να
προσαχθεί δημόσιο έγγραφο, ο ειρηνοδίκης μπορεί να επιτρέπει άλλα απο-δεικτικά
μέσα, υποχρεώνοντας συγχρόνως αυτόν που υπέβαλε την αίτηση να βε-βαιώσει
ενόρκως ότι δεν γνωρίζει κανένα γεγονός αντίθετο με τις δηλώσεις του».
3. Το πρώτο εδάφιο του άρθρου 1959 του
Αστικού Κώδικα αντικαθίσταται ως εξής:
«Ο
ειρηνοδίκης έχει δικαίωμα να ερευνήσει αυτεπαγγέλτως με κάθε τρόπο για να
εξακριβώσει τις δηλώσεις εκείνου που ζητεί το κληρονομητήριο και ιδίως να
διατάξει να δημοσιευθεί η αίτηση, καθορίζοντας και τον τρόπο δημοσίευσης της.»
4. Το τρίτο εδάφιο του άρθρου 1960 του
Αστικού Κώδικα αντικαθίσταται ως εξής:
«Ο
ειρηνοδίκης μπορεί να απαιτήσει από όλους τους κληρονόμους να βεβαιώσουν
ενόρκως ότι δεν γνωρίζουν κανένα γεγονός αντίθετο με τις δηλώσεις.»
5. Το πρώτο εδάφιο του άρθρου 1961 του
Αστικού Κώδικα αντικαθίσταται ως εξής:
«Το
κληρονομητήριο παρέχεται μόνον αν ο ειρηνοδίκης κρίνει ότι έχουν αποδειχτεί όσα
αναφέρονται στην αίτηση.»
…………………………………………………………………………………………
Ν. 4055/2012
(ΦΕΚ 51 Α 12.3.2012)
ΠΟΤΕ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΠΡΟΣΒΟΛΗ ΜΙΑΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ
Η διαθήκη ή διάταξη τελευταίας βουλήσεως, όπως λέγεται, είναι
ουσιαστικά το έγγραφο εκείνο, με το οποίο ο άνθρωπος ρυθμίζει σε ποιους
και πως, θα μοιραστεί η περιουσία του, μετά το θάνατό του !
Η μονομερής αυτή πράξη, κατά κανόνα, γίνεται με ιδιόχειρο σημείωμα του μελλοθάνατου, το οποίο πρέπει να φέρει ημερομηνία και υπογραφή.
Στην πράξη και επειδή τα οικονομικά συμφέροντα είναι μεγάλα, κατά κανόνα, δημιουργούνται συχνά προστριβές και αμφισβητήσεις, μεταξύ των κληρονόμων, αναφορικά με το κύρος και την ισχύ μιας διαθήκης.
Οι συχνότερες περιπτώσεις, όπου μπορεί να αμφισβητηθεί-προσβληθεί μία διαθήκη, ως μερικά ή ολικά άκυρη, είναι -σε γενικές γραμμές- οι εξής :
-Καταρχάς, όταν αμφισβητείται η γνησιότητα του γραφικού χαρακτήρα και της υπογραφής του διαθέτη, όταν δηλαδή υπάρχουν υπόνοιες πλαστότητας της διαθήκης, οπότε είναι ζήτημα απόδειξης πλέον αν η διαθήκη είχε συνταχθεί ή όχι, με το χέρι του εκπλιπόντος.
-Όταν ο διαθέτης ήταν ανίκανος για σύνταξη διαθήκης, το οποίο συμβαίνει, εφόσον : 1. δεν ήξερε να διαβάζει 2. ήταν ανήλικος 3.βρισκόταν υπό (πλήρη) δικαστική συμπαράσταση ή 4. έπασχε από ψυχική ή διανοητική διαταραχή, δεν είχε, όπως λέγεται, "σώας τας φρένας".
-Αν δεν είχε συνταχθεί, σύμφωνα με τις νόμιμες διατυπώσεις, όπου αυτές προβλέπονται στο Νόμο, όπως π.χ για τη σύνταξη δημόσιας διαθήκης, ενώπιον συμβολαιογράφου, αναφορικά με τους μάρτυρες, τα πρόσωπα, που (δεν πρέπει) να είναι παρόντα κλπ.
-Όταν ο διαθέτης δεν προσδιορίζει επακριβώς τον κληρονόμο, αλλάγενικά και αόριστα, π.χ στο "καλύτερο" από τα 5 παιδιά μου...
-Στις περιπτώσεις, όπως είδαμε, για την αμφισβήτηση της υπογραφής, όπου ο διαθέτης, είχε πέσει "θύμα" απάτης, πλάνης ή απειλής, κατά τη σύνταξη της διαθήκης !
-Τέλος, μία πολύ σημαντική κατηγορία (μερικής) ακυρότητας, είναι ηπροσβολή της νόμιμης μοίρας των εκ του Νόμου κληρονόμων, όταν ο διαθέτης αφήνει όλη την περιουσία του σε τρίτους (π.χ αλλοδαπή (;) οικιακή βοηθό) και "ξεχνάει" παιδιά και σύζυγο ! Δικαίωμα νόμιμης μοίρας, έχουν τα παιδιά, οι γονείς και η σύζυγος του εκλιπόντος, εφόσον βέβαια ζουν, το οποίο ισούται με το μισό της μερίδας, που θα έπαιρναν, αν δεν υπήρχε η διαθήκη.
Γενικά, σε κάθε περίπτωση, όπου ακυρώνεται η διαθήκη, μερικά ή ολικά, "αναβιώνει" η εκ του Νόμου, εξ αδιαθέτου, όπως λέγεται, κληρονομική διαδοχή, με βάση τη συγγένεια, όπου οι κοντινότεροι συγγενείς αποκλείουν τους μακρινότερους, με βάση τις οριζόμενες στο Νόμο, "τάξεις".
Το δικαίωμα για προσβολή-αμφισβήτηση της διαθήκης, πρέπει να ασκείται χωρίς καθυστέρηση, διότι η παραγραφή είναι σύντομη, μόλις 2 έτη, από τη δημοσίευσή της !
Η 2ετής παραγραφή ισχύει μόνον, για τις περιπτώσεις πλάνης, απάτης, απειλής, παράλειψης μεριδούχου, καθώς και στην περίπτωση, όπου ο γάμος του νεκρού ήταν άκυρος ή είχε ασκήσει αγωγή διαζυγίου κατά του/της συζύγου, έχοντας βάσιμο λόγο.
Στις υπόλοιπες περιπτώσεις, το δικαίωμα της προσβολής-ακύρωσης διαθήκης ΔΕΝ παραγράφεται !
Ωστόσο και εδώ χρειάζεται ΠΡΟΣΟΧΗ, επειδή υπάρχει μία εξαίρεση : όταν ο διαθέτης αφήνει όλη ή μέρος της περιουσίας του, υπέρ του Δημοσίου ή άλλων κοινωφελών σκοπών, η προσβολή πρέπει να γίνει αποκλειστικά ΕΝΤΟΣ 5 ΕΤΩΝ, από τη δημοσίευση, αλλιώς χάνεται το δικαίωμα προσβολής..
Η μονομερής αυτή πράξη, κατά κανόνα, γίνεται με ιδιόχειρο σημείωμα του μελλοθάνατου, το οποίο πρέπει να φέρει ημερομηνία και υπογραφή.
Στην πράξη και επειδή τα οικονομικά συμφέροντα είναι μεγάλα, κατά κανόνα, δημιουργούνται συχνά προστριβές και αμφισβητήσεις, μεταξύ των κληρονόμων, αναφορικά με το κύρος και την ισχύ μιας διαθήκης.
Οι συχνότερες περιπτώσεις, όπου μπορεί να αμφισβητηθεί-προσβληθεί μία διαθήκη, ως μερικά ή ολικά άκυρη, είναι -σε γενικές γραμμές- οι εξής :
-Καταρχάς, όταν αμφισβητείται η γνησιότητα του γραφικού χαρακτήρα και της υπογραφής του διαθέτη, όταν δηλαδή υπάρχουν υπόνοιες πλαστότητας της διαθήκης, οπότε είναι ζήτημα απόδειξης πλέον αν η διαθήκη είχε συνταχθεί ή όχι, με το χέρι του εκπλιπόντος.
-Όταν ο διαθέτης ήταν ανίκανος για σύνταξη διαθήκης, το οποίο συμβαίνει, εφόσον : 1. δεν ήξερε να διαβάζει 2. ήταν ανήλικος 3.βρισκόταν υπό (πλήρη) δικαστική συμπαράσταση ή 4. έπασχε από ψυχική ή διανοητική διαταραχή, δεν είχε, όπως λέγεται, "σώας τας φρένας".
-Αν δεν είχε συνταχθεί, σύμφωνα με τις νόμιμες διατυπώσεις, όπου αυτές προβλέπονται στο Νόμο, όπως π.χ για τη σύνταξη δημόσιας διαθήκης, ενώπιον συμβολαιογράφου, αναφορικά με τους μάρτυρες, τα πρόσωπα, που (δεν πρέπει) να είναι παρόντα κλπ.
-Όταν ο διαθέτης δεν προσδιορίζει επακριβώς τον κληρονόμο, αλλάγενικά και αόριστα, π.χ στο "καλύτερο" από τα 5 παιδιά μου...
-Στις περιπτώσεις, όπως είδαμε, για την αμφισβήτηση της υπογραφής, όπου ο διαθέτης, είχε πέσει "θύμα" απάτης, πλάνης ή απειλής, κατά τη σύνταξη της διαθήκης !
-Τέλος, μία πολύ σημαντική κατηγορία (μερικής) ακυρότητας, είναι ηπροσβολή της νόμιμης μοίρας των εκ του Νόμου κληρονόμων, όταν ο διαθέτης αφήνει όλη την περιουσία του σε τρίτους (π.χ αλλοδαπή (;) οικιακή βοηθό) και "ξεχνάει" παιδιά και σύζυγο ! Δικαίωμα νόμιμης μοίρας, έχουν τα παιδιά, οι γονείς και η σύζυγος του εκλιπόντος, εφόσον βέβαια ζουν, το οποίο ισούται με το μισό της μερίδας, που θα έπαιρναν, αν δεν υπήρχε η διαθήκη.
Γενικά, σε κάθε περίπτωση, όπου ακυρώνεται η διαθήκη, μερικά ή ολικά, "αναβιώνει" η εκ του Νόμου, εξ αδιαθέτου, όπως λέγεται, κληρονομική διαδοχή, με βάση τη συγγένεια, όπου οι κοντινότεροι συγγενείς αποκλείουν τους μακρινότερους, με βάση τις οριζόμενες στο Νόμο, "τάξεις".
Το δικαίωμα για προσβολή-αμφισβήτηση της διαθήκης, πρέπει να ασκείται χωρίς καθυστέρηση, διότι η παραγραφή είναι σύντομη, μόλις 2 έτη, από τη δημοσίευσή της !
Η 2ετής παραγραφή ισχύει μόνον, για τις περιπτώσεις πλάνης, απάτης, απειλής, παράλειψης μεριδούχου, καθώς και στην περίπτωση, όπου ο γάμος του νεκρού ήταν άκυρος ή είχε ασκήσει αγωγή διαζυγίου κατά του/της συζύγου, έχοντας βάσιμο λόγο.
Στις υπόλοιπες περιπτώσεις, το δικαίωμα της προσβολής-ακύρωσης διαθήκης ΔΕΝ παραγράφεται !
Ωστόσο και εδώ χρειάζεται ΠΡΟΣΟΧΗ, επειδή υπάρχει μία εξαίρεση : όταν ο διαθέτης αφήνει όλη ή μέρος της περιουσίας του, υπέρ του Δημοσίου ή άλλων κοινωφελών σκοπών, η προσβολή πρέπει να γίνει αποκλειστικά ΕΝΤΟΣ 5 ΕΤΩΝ, από τη δημοσίευση, αλλιώς χάνεται το δικαίωμα προσβολής..
πηγή: http://nomikisimvouli.blogspot.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου