O νομέας πράγματας κατά ιδανικό μέρος (συνομέας) επί εικοσαετία γίνεται συγκύριος του πράγματος κατά το ποσοστό της συννομής. Συνυπολογισμός χρόνου χρησικτησίας δικαιοπαρόχου. Περιουσιακό στοιχείο που δεν ανήκει στον κληρονομούμενο κατά το θάνατο του τελευταίου δεν περιέχεται στους κληρονόμους του. Αβάσιμος λόγος αναιρέσεως για έλλειψη νομικής βάσης της απόφασης εξαιτίας ανεπαρκών ή αντιφατικών αιτιολογιών. Πότε. (Επικυρώνει ΤρΕφΑΚρ 42/2012). ΑΠ 618 / 2013

Απόφαση 618 / 2013    (Γ, ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ)

Θέμα

Έλλειψη νόμιμης βάσης, Ένδικο μέσο, Κληρονομία , Νομή, Χρησικτησία.

Περίληψη:

O νομέας πράγματας κατά ιδανικό μέρος (συνομέας) επί...

εικοσαετία γίνεται συγκύριος του πράγματος κατά το ποσοστό της συννομής. Συνυπολογισμός χρόνου χρησικτησίας δικαιοπαρόχου. Περιουσιακό στοιχείο που δεν ανήκει στον κληρονομούμενο κατά το θάνατο του τελευταίου δεν περιέχεται στους κληρονόμους του. Αβάσιμος λόγος αναιρέσεως για έλλειψη νομικής βάσης της απόφασης εξαιτίας ανεπαρκών ή αντιφατικών αιτιολογιών. Πότε. (Επικυρώνει ΤρΕφΑΚρ 42/2012).

Αριθμός 618/2013 

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ

Γ' Πολιτικό Τμήμα 

Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Βασίλειο Φούκα, Προεδρεύοντα Αρεοπαγίτη (λόγω μη υπάρξεως Αντιπροέδρου στο Τμήμα), Δημήτριο Μαζαράκη, Νικόλαο Μπιχάκη, Ερωτόκριτο Καλούδη και Αργύριο Σταυράκη, Αρεοπαγίτες. 

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 23 Ιανουαρίου 2013, με την παρουσία και της γραμματέως Αγγελικής Ανυφαντή, για να δικάσει την εξής υπόθεση μεταξύ:

Της αναιρεσείουσας: Μ. Π. του Σ., συζ. Ε., κατοίκου ..., που εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο της Ιωάννη Βρέλλο, ο οποίος δήλωσε ότι διορθώνει το επώνυμο του συζύγου της στο ορθό "Τ." από το εσφαλμένο "Τ.".

Των αναιρεσιβλήτων: 1) Κ. Π. του Ι., 2) Σ. Π. του Ι. και 3) Ε. Π. του Ι., κατοίκων ..., που εκπροσωπήθηκαν από τον πληρεξούσιο δικηγόρο τους Βασίλειο Σπανουδάκη.

Η ένδικη διαφορά άρχισε με την από 25/9/2008 αγωγή των ήδη αναιρεσιβλήτων, που κατατέθηκε στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Ηρακλείου. Εκδόθηκαν οι αποφάσεις: 203/2011 του ιδίου Δικαστηρίου και 42/2012 του Εφετείου Ανατολικής Κρήτης. Την αναίρεση της τελευταίας απόφασης ζητεί η αναιρεσείουσα με την από 26/9/2012 αίτηση και τους από 19/12/2012 προσθέτους λόγους της. 

Κατά τη συζήτηση της αίτησης αυτής, που εκφωνήθηκε από το πινάκιο, οι διάδικοι παραστάθηκαν όπως σημειώνεται πιο πάνω. Ο Εισηγητής Αρεοπαγίτης Αργύριος Σταυράκης ανέγνωσε την από 1/1/2013 έκθεσή του, με την οποία εισηγήθηκε την απόρριψη της αιτήσεως. 

Ο πληρεξούσιος της αναιρεσείουσας ζήτησε την παραδοχή της αίτησης και των προσθέτων λόγων, ο πληρεξούσιος των αναιρεσιβλήτων την απόρριψή τους, καθένας δε την καταδίκη του αντιδίκου μέρους στη δικαστική δαπάνη του.

ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ

I. Από τα άρθρα 974, 976, 980, 994, 1045, 1051 και 1113 του ΑΚ προκύπτει ότι όποιος νέμεται αυτοπροσώπως ή μέσω άλλον πράγμα κατά ιδανικό μέρος (συννομέας) επί μία εικοσαετία, δυνάμενος να συνυπολογίσει στον δικό του χρόνο νομής και τον χρόνο νομής του δικαιοπαρόχου του, από καθολική ή ειδική διαδοχή, γίνεται συγκύριος του πράγματος κατά το ποσοστό της συννομής του με έκτακτη χρησικτησία. Εξάλλου από το άρθρο 1710 παρ.1 του ΑΚ, κατά το οποίο "Κατά τον θάνατο του προσώπου η περιουσία του ως σύνολο (κληρονομία) περιέρχεται από τον νόμο ή από διαθήκη σε ένα ή περισσότερα πρόσωπα (κληρονόμοι)", προκύπτει ότι περιουσιακό στοιχείο που δεν ανήκει στον κληρονομούμενο κατά τον θάνατο του τελευταίου δεν περιέρχεται στους κληρονόμους του, έστω και αν φέρεται ότι τούτο έχει καταλειφθεί με διαθήκη σε έναν ή περισσοτέρους από αυτούς. Τέλος, ο αναιρετικός λόγος του άρθρου 559 αρ.19 του ΚΠολΔ για έλλειψη νόμιμης βάσης της απόφασης εξαιτίας ανεπαρκών ή (και) αντιφατικών αιτιολογιών δεν ιδρύεται όταν το δικαστήριο διαλαμβάνει στην απόφασή του πλήρεις, σαφείς και χωρίς αντιφάσεις αιτιολογίες οι οποίες στηρίζουν το αποδεικτικό του πόρισμα και επιτρέπουν τον αναιρετικό έλεγχο της ορθής εφαρμογής του κανόνα ουσιαστικού δικαίου.

Εν προκειμένω, με την προσβαλλόμενη απόφαση, όπως από αυτήν προκύπτει, το Εφετείο που την εξέδωσε δέχθηκε ότι η μητέρα του δικαιοπαρόχου και πατέρα των αναιρεσιβλήτων παραχώρησε ατύπως το έτος 1977 στον τελευταίο (πατέρα τους) το 1/2 εξ αδιαιρέτου του αναφερόμενου ακινήτου της ιδιοκτησίας της, ήτοι ενός οικοπέδου, εμβαδού 737,94 τ.μ., με τα υπάρχοντα σ' αυτό οικία και κατάστημα, που βρίσκεται στη λεωφόρο ... αρ.194 της πόλεως ..., ότι από τον ανωτέρω χρόνο της παραχώρησης μέχρι τον κατά το έτος 1994 θάνατό του ο πατέρας των αναιρεσιβλήτων ασκούσε στο ακίνητο τις αναφερόμενες πράξεις νομής, ως συννομέας κατά το ειρημένο ποσοστό, του ακινήτου, κατέχοντας διανοία συγκυρίου και χρησιμοποιώντας τον μεν ακάλυπτο χώρο του για την εναπόθεση των εργαλείων του, ως εργολάβου οικοδομών, και οικοδομικών υλικών, το δε κατάντημα αρχικά μεν ως καφενείο, για την ενίσχυση των εισοδημάτων του, μετά δε το έτος 1990 και μέχρι τον θάνατό του (1994) ως κατάστημα εμπορίας χρωμάτων ότι μετά τον θάνατο του πατέρα τους οι αναιρεσίβλητες υπεισήλθαν στη συννομή του επιδίκου κατά το προαναφερόμενο ποσοστό εξ αδιαιρέτου του πατέρα τους και συνέχισαν να νέμονται το ακίνητο μαζί με την ειρημένη μητέρα εκείνου (γιαγιά τους), η οποία εκμίσθωνε το κατάστημα (και) για λογαριασμό τους, αρχικά μεν στον Ι. Ρ. ως παντοπωλείο, εν συνεχεία δε, από την 1-8-1997, στον Ε. Φ. ως βιβλιοχαρτοπωλείο, εισπράττοντας τα μισθώματα και αποστέλλοντάς τα στην πρώτη αναιρεσίβλητη που σπούδαζε στην Αγγλία μέχρι το έτος 2002, ότι οι αναιρεσίβλητες με την ως ανωτέρω συννομή του επιδίκου επί χρόνο μεγαλύτερο της εικοσαετίας, προσμετρούμενης και της συννομής του δικαιοπαρόχου πατέρα τους, έγιναν συγκύριες του ακινήτου κατά το συνολικό ποσοστό του 1/2 εξ αδιαιρέτου με έκτακτη χρησικτησία και ότι επομένως, δέχεται το Εφετείο, η αναιρεσείουσα, αδελφή του πατέρα τους, στην οποία η γιαγιά τους που απεβίωσε το έτος 2008, με την νομίμως δημοσιευθείσα από 5-2-2002 δημόσια διαθήκη της άφησε ολόκληρο το επίδικο ακίνητο και η οποία αποδέχθηκε την κληρονομία αυτή και μετέγραψε την σχετική συμβολαιογραφική πράξη, δεν κατέστη κυρία του όλου ακινήτου και ειδικότερα του 1/2 εξ αδιαιρέτου από αυτό, το οποίο (1/2) είχε εκφύγει της κυριότητας της διαθέτιδας, κατά τα προεκτεθέντα, και δεν απετέλεσε κληρονομιαίο αντικείμενο, ανήκοντας στην κυριότητα των αναιρεσιβλήτων. Και βάσει των παραδοχών αυτών το Εφετείο, επικυρώνοντας την πρωτόδικη απόφαση, που είχε δεχθεί τα ίδια, αναγνώρισε τις αναιρεσίβλητες συγκυρίες κατά το ανωτέρω συνολικώς ποσοστό του 1/2 εξ αδιαιρέτου επί του επιδίκου, όπως οι τελευταίες ζητούσαν με την ένδικη αγωγή τους. 

Με αυτά που δέχθηκε το Εφετείο διέλαβε στην απόφασή του πλήρεις, σαφείς και χωρίς αντιφάσεις αιτιολογίες που στηρίζουν το αποδεικτικό του πόρισμα και το κατά τα ανωτέρω διατακτικό της απόφασής του και επιτρέπουν τον αναιρετικό έλεγχο της ορθής εφαρμογής των ειρημένων ουσιαστικών διατάξεων των άρθρων 974, 976, 980, 994, 1045, 1051, 1113, 1710 παρ.1 του ΑΚ, τις οποίες εφήρμοσε το Εφετείο, προσδίδοντας έτσι στην απόφασή του νόμιμη βάση είναι δε αβάσιμα τα αντίθετα που υποστηρίζει η αναιρεσείουσα με τον μοναδικό, από το άρθρο 559 αρ.19 του ΚΠολΔ, λόγο της αιτήσεώς της και τους, από την ίδια διάταξη, πρόσθετους λόγους αναιρέσεως με ημερομηνία 19-12-2010. 

ΙΙ. Κατ' ακολουθίαν των ανωτέρω πρέπει ν' απορριφθεί η αίτηση αναιρέσεως, όπως διαμορφώθηκε με τους από 19-12-2012 πρόσθετους λόγους, και να καταδικαστεί η αναιρεσείουσα στην αναφερόμενη στο διατακτικό δικαστική δαπάνη των αναιρεσιβλήτων, κατά το νόμιμο αίτημα των τελευταίων (άρθρ. 176 και 183 του ΚΠολΔ).

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ 

Απορρίπτει την από 26-9-2012 αίτηση της Μ. Π., όπως διαμορφώθηκε με τους από 19-12-2012 πρόσθετους λόγους, για αναίρεση της υπ' αριθμ. 42/2012 απόφασης του Τριμελούς Εφετείου Ανατολικής Κρήτης.

Καταδικάζει την αναιρεσείουσα στη δικαστική δαπάνη των αναιρεσιβλήτων, την οποία ορίζει στο ποσό των δύο χιλιάδων επτακοσίων (2.700) ευρώ.

Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 19 Μαρτίου 2013. 

Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του στις 8 Απριλίου 2013.

Ο ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ