Απόφαση 1248 / 2013 (Γ, ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ)
Θέμα
Χρησικτησία έκτακτη, Κυριότητα.
Περίληψη:
Για την κτήση κυριότητας με έκτακτη χρησικτησία απαιτείται νομή και χρόνος (εικοσαετία). Δεν απαιτείται καλή πίστη η (και) νόμιμος τίτλος. Αναιρετικός λόγος από τον αριθμ.1 άρθρ. 560 Κ.Πολ.Δ., βάσιμος. Αναιρεί Πολ.Πρ.Αθηνών 6656/2007.
Αριθμός 1248/2013
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Γ' Πολιτικό Τμήμα
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Δημήτριο Μαζαράκη, Προεδρεύοντα Αρεοπαγίτη (λόγω μη υπάρξεως Αντιπροέδρου στο Τμήμα και κωλύματος του αρχαιοτέρου Αρεοπαγίτη), Νικόλαο Μπιχάκη, Ερωτόκριτο Καλούδη, Αργύριο Σταυράκη και Ελένη Διονυσοπούλου, Αρεοπαγίτες.
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 17 Απριλίου 2013, με την παρουσία και της γραμματέως Αγγελικής Ανυφαντή, για να δικάσει την εξής υπόθεση μεταξύ:
Των αναιρεσειουσών: 1) Μ. χήρας Χ. Κ., το γένος Β. Ν., και 2) Ε. συζ. Δ. Δ., το γένος Β. Ν., κατοίκων ..., οι οποίες εκπροσωπήθηκαν από τον πληρεξούσιο δικηγόρο τους Αντώνιο Ξενάκη, με δήλωση του άρθρου 242 παρ. 2 του Κ.Πολ.Δ.
Των αναιρεσιβλήτων: 1) Φ. χήρας Δ. Σ., το γένος Α. Α., κατοίκου ..., 2) Κ. συζ. Χ. Κ., το γένος Δ. Σ., κατοίκου ..., και 3) Μ. συζ. Β. Μ., το γένος Δ. Σ., κατοίκου ..., οι οποίες εκπροσωπήθηκαν από τον πληρεξούσιο δικηγόρο τους Ευάγγελο Χριστοδούλου, με δήλωση του άρθρου 242 παρ. 2 του Κ.Πολ.Δ.
Η ένδικη διαφορά άρχισε με την από 8/1/1998 αγωγή των ήδη αναιρεσειουσών, που κατατέθηκε στο Ειρηνοδικείο Κρωπίας. Εκδόθηκαν οι αποφάσεις: 215/2000, 211/2004 μη οριστικές, 551/2005 οριστική του ιδίου Δικαστηρίου και 6656/2007 του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών. Την αναίρεση της τελευταίας απόφασης ζητούν οι αναιρεσείουσες με την από 21/5/2008 αίτησή τους.
Κατά τη συζήτηση της αίτησης αυτής, που εκφωνήθηκε από το πινάκιο, οι διάδικοι παραστάθηκαν όπως σημειώνεται πιο πάνω. Ο Εισηγητής Αρεοπαγίτης Αργύριος Σταυράκης ανέγνωσε την από 30/10/2009 έκθεση του ήδη αποχωρήσαντος από την Υπηρεσία Αρεοπαγίτη Λεωνίδα Ζερβομπεάκου, με την οποία εισηγήθηκε την παραδοχή του πρώτου και την απόρριψη του δεύτερου λόγου της αιτήσεως αναιρέσεως.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Ο κατά το άρθρο 560 αρ.1 του ΚΠολΔ λόγος αναιρέσεως για παραβίαση κανόνα ουσιαστικού δικαίου, αντίστοιχος του λόγου αναιρέσεως του άρθρου 559 αρ. 1 του ίδιου Κώδικα, ιδρύεται και όταν το δικαστήριο για να κρίνει βάσιμη την αγωγή που εξέτασε κατ' ουσίαν απαίτησε περισσότερα στοιχεία από όσα απαιτούνται κατά νόμον για τη θεμελίωση του δικαιώματος που ασκήθηκε με αυτήν (αγωγή). Εξάλλου, από τη διάταξη του άρθρου 1045 του ΑΚ, που ορίζει ότι όποιος έχει στη νομή του για μια εικοσαετία πράγμα κινητό ή ακίνητο γίνεται κύριος του πράγματος (έκτακτη χρησικτησία)", προκύπτει ότι για την κτήση κυριότητας με έκτακτη χρησικτησία δεν απαιτείται καλή πίστη ούτε νόμιμος τίτλος, αλλά μόνο ύπαρξη νομής και ορισμένος χρόνος, ο οποίος είναι ενιαίος για κινητά και ακίνητα και ορίζεται σε είκοσι χρόνια.
Εν προκειμένω, με την προσβαλλόμενη απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, που δίκασε ως Εφετείο κατ' αποφάσεως ειρηνοδικείου, έγιναν ανελέγκτως δεκτά τα παρακάτω: "Το επίδικο ακίνητο, έκτασης 295,76 τ.μ., κείται στη θέση "Κοκκιναράς", της κτηματικής περιφέρειας του δήμου Κορωπίου, νομού Αττικής και συνορεύει (...). Από κανένα όμως αποδεικτικό στοιχείο δεν αποδείχθηκε ότι οι ενάγουσες απέκτησαν κυριότητα επί του άνω επιδίκου ακινήτου, και συγκεκριμένα κατά ποσοστό 1/4 εξ αδιαιρέτου η καθεμιά τους, με τα προσόντα της τακτικής, άλλως έκτακτης χρησικτησίας, καθόσον δεν αποδείχθηκε αφενός ότι νέμονταν το επίδικο με καλή πίστη, βάσει τίτλου, από το θάνατο της μητέρας τους Α. χήρας Β. Ν., που επισυνέβη την 29-9-1944, αφετέρου ότι νέμονταν αυτό με καλή πίστη, περισσότερο από 30 χρόνια (κατά το β.ρ. δίκαιο), δεδομένου ότι ο μάρτυρας (...). Κατά συνέπεια το πρωτοβάθμιο δικαστήριο δεν έσφαλε που με την εκκαλούμενη απόφασή του είπε τα ίδια, σωστά εκτιμώντας τις αποδείξεις, οι δε περί του αντιθέτου λόγοι έφεσης κρίνονται ουσία αβάσιμοι και ως εκ τούτου απορριπτέοι, όπως και η υπό κρίση έφεση στο σύνολο της".
Με βάση τις παραπάνω παραδοχές, το Πολυμελές Πρωτοδικείο, επικυρώνοντας την απόφαση του Ειρηνοδικείου με την απόρριψη της εφέσεως των αναιρεσειουσών κατ' αυτής, απέρριψε ως αβάσιμη κατ' ουσίαν την ένδικη από 8-1-1998 διεκδικητική αγωγή τους κατά των αναιρεσιβλήτων (και) ως προς την επικουρική της βάση, που ερείδεται ως προς την κτήση της κυριότητας στην έκτακτη χρησικτησία. Με την κρίση του όμως αυτή το Πολυμελές Πρωτοδικείο παραβίασε την προαναφερθείσα ουσιαστικού δικαίου διάταξη του άρθρου 1045 ΑΚ, διότι για την εφαρμογή της απαίτησε περισσότερα στοιχεία από εκείνα που αυτή απαιτεί και συγκεκριμένα απαίτησε για την εφαρμογή της και τα στοιχεία της καλής πίστης και του νομίμου τίτλου για την κτήση της κυριότητας πράγματος με έκτακτη χρησικτησία, ενώ αρκεί η επί εικοσαετία νομή των εναγουσών επί του επίδικου ακινήτου, όπως βάσιμα οι αναιρεσείουσες υποστηρίζουν με τον πρώτο, από τον αριθ. 1 του άρθρου 560 ΚΠολΔ, λόγο της αιτήσεώς τους. Πρέπει επομένως, κατά παραδοχήν αυτού του λόγου, μετά την οποία και παρέλκει η έρευνα του δευτέρου, που αναφέρεται στους τίτλους κτήσεως κυριότητας των αναιρεσιβλήτων, να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση, να παραπεμφθεί η υπόθεση προς περαιτέρω εκδίκαση στο δικαστήριο που εξέδωσε την αναιρούμενη αυτή απόφαση και του οποίου είναι δυνατή η συγκρότηση από άλλους δικαστές (άρθρο 580 παρ. 3 του ΚΠολΔ), και να καταδικαστούν οι αναιρεσίβλητοι στην αναφερόμενη στο διατακτικό δικαστική δαπάνη των αναιρεσειουσών, κατά το νόμιμο αίτημα των τελευταίων (άρθρα 176 και 183 του ΚΠολΔ).-
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Αναιρεί την υπ' αριθμ. 6656/2007 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών που δίκασε ως Εφετείο.
Παραπέμπει την υπόθεση προς περαιτέρω εκδίκαση στο ίδιο ως άνω δικαστήριο, συγκροτούμενο από άλλους δικαστές. Και
Καταδικάζει τους αναιρεσιβλήτους στη δικαστική δαπάνη των αναιρεσειουσών, την οποία ορίζει στο ποσό των τριών χιλιάδων (3.000) ευρώ.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε, στην Αθήνα, στις 5 Ιουνίου 2013.
Δημοσιεύθηκε, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στις 13 Ιουνίου 2013.
Ο ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Θέμα
Χρησικτησία έκτακτη, Κυριότητα.
Περίληψη:
Για την κτήση κυριότητας με έκτακτη χρησικτησία απαιτείται νομή και χρόνος (εικοσαετία). Δεν απαιτείται καλή πίστη η (και) νόμιμος τίτλος. Αναιρετικός λόγος από τον αριθμ.1 άρθρ. 560 Κ.Πολ.Δ., βάσιμος. Αναιρεί Πολ.Πρ.Αθηνών 6656/2007.
Αριθμός 1248/2013
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Γ' Πολιτικό Τμήμα
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Δημήτριο Μαζαράκη, Προεδρεύοντα Αρεοπαγίτη (λόγω μη υπάρξεως Αντιπροέδρου στο Τμήμα και κωλύματος του αρχαιοτέρου Αρεοπαγίτη), Νικόλαο Μπιχάκη, Ερωτόκριτο Καλούδη, Αργύριο Σταυράκη και Ελένη Διονυσοπούλου, Αρεοπαγίτες.
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 17 Απριλίου 2013, με την παρουσία και της γραμματέως Αγγελικής Ανυφαντή, για να δικάσει την εξής υπόθεση μεταξύ:
Των αναιρεσειουσών: 1) Μ. χήρας Χ. Κ., το γένος Β. Ν., και 2) Ε. συζ. Δ. Δ., το γένος Β. Ν., κατοίκων ..., οι οποίες εκπροσωπήθηκαν από τον πληρεξούσιο δικηγόρο τους Αντώνιο Ξενάκη, με δήλωση του άρθρου 242 παρ. 2 του Κ.Πολ.Δ.
Των αναιρεσιβλήτων: 1) Φ. χήρας Δ. Σ., το γένος Α. Α., κατοίκου ..., 2) Κ. συζ. Χ. Κ., το γένος Δ. Σ., κατοίκου ..., και 3) Μ. συζ. Β. Μ., το γένος Δ. Σ., κατοίκου ..., οι οποίες εκπροσωπήθηκαν από τον πληρεξούσιο δικηγόρο τους Ευάγγελο Χριστοδούλου, με δήλωση του άρθρου 242 παρ. 2 του Κ.Πολ.Δ.
Η ένδικη διαφορά άρχισε με την από 8/1/1998 αγωγή των ήδη αναιρεσειουσών, που κατατέθηκε στο Ειρηνοδικείο Κρωπίας. Εκδόθηκαν οι αποφάσεις: 215/2000, 211/2004 μη οριστικές, 551/2005 οριστική του ιδίου Δικαστηρίου και 6656/2007 του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών. Την αναίρεση της τελευταίας απόφασης ζητούν οι αναιρεσείουσες με την από 21/5/2008 αίτησή τους.
Κατά τη συζήτηση της αίτησης αυτής, που εκφωνήθηκε από το πινάκιο, οι διάδικοι παραστάθηκαν όπως σημειώνεται πιο πάνω. Ο Εισηγητής Αρεοπαγίτης Αργύριος Σταυράκης ανέγνωσε την από 30/10/2009 έκθεση του ήδη αποχωρήσαντος από την Υπηρεσία Αρεοπαγίτη Λεωνίδα Ζερβομπεάκου, με την οποία εισηγήθηκε την παραδοχή του πρώτου και την απόρριψη του δεύτερου λόγου της αιτήσεως αναιρέσεως.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Ο κατά το άρθρο 560 αρ.1 του ΚΠολΔ λόγος αναιρέσεως για παραβίαση κανόνα ουσιαστικού δικαίου, αντίστοιχος του λόγου αναιρέσεως του άρθρου 559 αρ. 1 του ίδιου Κώδικα, ιδρύεται και όταν το δικαστήριο για να κρίνει βάσιμη την αγωγή που εξέτασε κατ' ουσίαν απαίτησε περισσότερα στοιχεία από όσα απαιτούνται κατά νόμον για τη θεμελίωση του δικαιώματος που ασκήθηκε με αυτήν (αγωγή). Εξάλλου, από τη διάταξη του άρθρου 1045 του ΑΚ, που ορίζει ότι όποιος έχει στη νομή του για μια εικοσαετία πράγμα κινητό ή ακίνητο γίνεται κύριος του πράγματος (έκτακτη χρησικτησία)", προκύπτει ότι για την κτήση κυριότητας με έκτακτη χρησικτησία δεν απαιτείται καλή πίστη ούτε νόμιμος τίτλος, αλλά μόνο ύπαρξη νομής και ορισμένος χρόνος, ο οποίος είναι ενιαίος για κινητά και ακίνητα και ορίζεται σε είκοσι χρόνια.
Εν προκειμένω, με την προσβαλλόμενη απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, που δίκασε ως Εφετείο κατ' αποφάσεως ειρηνοδικείου, έγιναν ανελέγκτως δεκτά τα παρακάτω: "Το επίδικο ακίνητο, έκτασης 295,76 τ.μ., κείται στη θέση "Κοκκιναράς", της κτηματικής περιφέρειας του δήμου Κορωπίου, νομού Αττικής και συνορεύει (...). Από κανένα όμως αποδεικτικό στοιχείο δεν αποδείχθηκε ότι οι ενάγουσες απέκτησαν κυριότητα επί του άνω επιδίκου ακινήτου, και συγκεκριμένα κατά ποσοστό 1/4 εξ αδιαιρέτου η καθεμιά τους, με τα προσόντα της τακτικής, άλλως έκτακτης χρησικτησίας, καθόσον δεν αποδείχθηκε αφενός ότι νέμονταν το επίδικο με καλή πίστη, βάσει τίτλου, από το θάνατο της μητέρας τους Α. χήρας Β. Ν., που επισυνέβη την 29-9-1944, αφετέρου ότι νέμονταν αυτό με καλή πίστη, περισσότερο από 30 χρόνια (κατά το β.ρ. δίκαιο), δεδομένου ότι ο μάρτυρας (...). Κατά συνέπεια το πρωτοβάθμιο δικαστήριο δεν έσφαλε που με την εκκαλούμενη απόφασή του είπε τα ίδια, σωστά εκτιμώντας τις αποδείξεις, οι δε περί του αντιθέτου λόγοι έφεσης κρίνονται ουσία αβάσιμοι και ως εκ τούτου απορριπτέοι, όπως και η υπό κρίση έφεση στο σύνολο της".
Με βάση τις παραπάνω παραδοχές, το Πολυμελές Πρωτοδικείο, επικυρώνοντας την απόφαση του Ειρηνοδικείου με την απόρριψη της εφέσεως των αναιρεσειουσών κατ' αυτής, απέρριψε ως αβάσιμη κατ' ουσίαν την ένδικη από 8-1-1998 διεκδικητική αγωγή τους κατά των αναιρεσιβλήτων (και) ως προς την επικουρική της βάση, που ερείδεται ως προς την κτήση της κυριότητας στην έκτακτη χρησικτησία. Με την κρίση του όμως αυτή το Πολυμελές Πρωτοδικείο παραβίασε την προαναφερθείσα ουσιαστικού δικαίου διάταξη του άρθρου 1045 ΑΚ, διότι για την εφαρμογή της απαίτησε περισσότερα στοιχεία από εκείνα που αυτή απαιτεί και συγκεκριμένα απαίτησε για την εφαρμογή της και τα στοιχεία της καλής πίστης και του νομίμου τίτλου για την κτήση της κυριότητας πράγματος με έκτακτη χρησικτησία, ενώ αρκεί η επί εικοσαετία νομή των εναγουσών επί του επίδικου ακινήτου, όπως βάσιμα οι αναιρεσείουσες υποστηρίζουν με τον πρώτο, από τον αριθ. 1 του άρθρου 560 ΚΠολΔ, λόγο της αιτήσεώς τους. Πρέπει επομένως, κατά παραδοχήν αυτού του λόγου, μετά την οποία και παρέλκει η έρευνα του δευτέρου, που αναφέρεται στους τίτλους κτήσεως κυριότητας των αναιρεσιβλήτων, να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση, να παραπεμφθεί η υπόθεση προς περαιτέρω εκδίκαση στο δικαστήριο που εξέδωσε την αναιρούμενη αυτή απόφαση και του οποίου είναι δυνατή η συγκρότηση από άλλους δικαστές (άρθρο 580 παρ. 3 του ΚΠολΔ), και να καταδικαστούν οι αναιρεσίβλητοι στην αναφερόμενη στο διατακτικό δικαστική δαπάνη των αναιρεσειουσών, κατά το νόμιμο αίτημα των τελευταίων (άρθρα 176 και 183 του ΚΠολΔ).-
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Αναιρεί την υπ' αριθμ. 6656/2007 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών που δίκασε ως Εφετείο.
Παραπέμπει την υπόθεση προς περαιτέρω εκδίκαση στο ίδιο ως άνω δικαστήριο, συγκροτούμενο από άλλους δικαστές. Και
Καταδικάζει τους αναιρεσιβλήτους στη δικαστική δαπάνη των αναιρεσειουσών, την οποία ορίζει στο ποσό των τριών χιλιάδων (3.000) ευρώ.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε, στην Αθήνα, στις 5 Ιουνίου 2013.
Δημοσιεύθηκε, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στις 13 Ιουνίου 2013.
Ο ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου