ΔΕφΑθ 2680/2014 Ανακοπή κατά ταμειακής βεβαίωσης προστίμων αυθαίρετης δόμησης - υλική αρμοδιότητα δικαστηρίου - παρεμπίπτων έλεγχος

ΔΕφΑθ 2680/2014 Ανακοπή κατά ταμειακής βεβαίωσης προστίμων αυθαίρετης δόμησης - υλική αρμοδιότητα δικαστηρίου - παρεμπίπτων έλεγχος

Περίληψη
Φορολογικές διαφορές. Επιβολή προστίμου λόγω ανεγέρσεως και διατηρήσεως αυθαιρέτου. Κ.Ε.Δ.Ε. Είσπραξη δημοσίων εσόδων βάσει νομίμου τίτλου. Έννοια. Περιεχόμενο. Κ.Δ.Δ. Ανακοπή κατά πράξης εντός πλαισίου διαδικασίας διοικητικής εκτέλεσης. Περιεχόμενο. Προϋποθέσεις αυτεπάγγελτου ελέγχου της προσβαλλόμενης. Παρεμπίπτων έλεγχος του νόμιμου τίτλου, εφόσον δεν προβλέπεται κατ' αυτού ένδικο βοήθημα που επιτρέπει τον έλεγχό του. Εφαρμοστέες διατάξεις. Κατεδάφιση αυθαιρέτων κτισμάτων ή κατασκευών εν γένει. Προϋποθέσεις. Περιεχόμενο. Επιβολή εφάπαξ προστίμου. Υπόχρεοι. Εκτέλεση εργασιών δόμησης. Απαιτούμενη οικοδομική άδεια. Περιεχόμενο. Εφαρμοστέες διατάξεις. Κατόπιν αυτοψίας αρμόδιου υπαλλήλου ο χαρακτηρισμός αυθαιρέτου. Εξαιρέσεις. Σύνταξη έκθεσης. Περιεχόμενο. Άσκηση ένστασης κατ’ αυτής εντός ανατρεπτικής προθεσμίας 30 ημερών. Διαδικασία εξέτασης ένστασης και προσκομιστέα έγγραφα. Εφαρμοστέες διατάξεις. Νομολογία. Καθ’ ύλην αρμόδιο δικαστήριο το τριμελές Διοικητικό Εφετείο για εκδίκαση αίτησης ακύρωσης ατομικών διοικητικών πράξεων. Αφορά και αίτηση ακυρώσεως πράξης επιβολής προστίμου ανεγέρσεως αυθαιρέτου, λόγω του παρακολουθηματικού χαρακτήρα της σε σχέση με την πράξη χαρακτηρισμού κατασκευής ως αυθαίρετης (σχετική Νομολογία). Παρεμπίπτων έλεγχος νομιμότητας πράξης επιβολής προστίμου. Εφαρμοστέες διατάξεις. Επιβολή σε βάρος ανακόπτοντος προστίμου ανεγέρσεως και διατηρήσεως αυθαιρέτων σε αγροτεμάχιο εκτός σχεδίου. Ταμειακή βεβαίωση προστίμου και οριστικοποίηση αυτού. Ένσταση. Πραγματικά περιστατικά. Ισχυρισμοί. Οριστικοποίηση νομίμων τίτλων (πράξη της Επιτροπής Ενστάσεων Αυθαιρέτων και έκθεση αυτοψίας) βάσει των οποίων εξεδόθη η ταμειακή βεβαίωση. Περιορισμός εύρους εξουσίας δικαστηρίου ανακοπής να εξετάσει το επιτρεπτό του παρεμπίπτοντος ελέγχου της πράξης Επιτροπής Ενστάσεων Αυθαιρέτων, λόγω δεδικασμένου. Μη άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής κατά ταμειακής βεβαίωσης. Απορρίπτει την έφεση.


    Σχετική Νομοθεσία (1)

Απόφαση
Αριθμός Αποφάσεως: 2680/2014
ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΕΦΕΤΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
Τμήμα 19ο, Τριμελές
σ υ ν ε δ ρ ί α σ ε δημόσια στο ακροατήριό του στις 17 Δεκεμβρίου 2013, με δικαστή την Ελένη Ιατρού, Εφέτη Δ.Δ. και γραμματέα την Αποστολία Τηλαβερίδου, δικαστική υπάλληλο,
για να δικάσει την έφεση με χρονολογία 23-4-2012 (ΑΒΕΜ .../1-6-2012),
τ ο υ ..., κατοίκου Μαραθώνα Αττικής (οδός ...), ο οποίος δεν εμφανίσθηκε στο ακροατήριο, αλλά λογίζεται ότι παραστάθηκε μετά την υποβολή της από 16-12-2013 δηλώσεως, κατ’ άρθρο 133 παρ. 2 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, όπως συμπληρώθηκε με το άρθρο 29 παρ. 1 του Ν. 2915/2001, του πληρεξουσίου δικηγόρου Αθηνών Παναγιώτη Γιαννακόπουλου,
κ α τ ά του Ελληνικού Δημοσίου, το οποίο εκπροσωπείται από α) τον Υπουργό των Οικονομικών και β)τον Προιστάμενο της Δ.Ο.Υ. Χολαργού, οι οποίοι δεν εμφανίσθηκαν στο ακροατήριο, αλλά λογίζεται ότι παραστάθηκαν μετά την υποβολή της από 27-11-2013 δηλώσεως, κατ’ άρθρο 133 παρ. 2 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, όπως συμπληρώθηκε με το άρθρο 29 παρ. 1 του Ν. 2915/2001, της Δικαστικής Αντιπροσώπου του ΝΣΚ Ιουλίας Κοτσώνη,
κ α ι της υπ' αριθμ.12.912/2011 οριστικής αποφάσεως του Μονομελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών.
Μετά τη συνεδρίαση το Δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη και
αφού μελέτησε τη δικογραφία
σκέφτηκε κατά το νόμο.
1.- Eπειδή, για την υπό κρίση έφεση καταβλήθηκε παράβολο, συνολικού συνολικού ποσού 150,00 ευρώ [σχετ. τα υπ' αριθμ..../23-4-2012 και .../16-12-2013 Σειρά Α έντυπα γραμμάτια παραβόλου]. Εν όψει, όμως του ότι η εκκαλούμενη είναι απόφαση Μονομελούς Δικαστηρίου, το οφειλόμενο παράβολο ανέρχεται στο ποσό των 75,00 ευρώ, κατ' άρθρο 277 παρ.2 περ. β' και 277 παρ.5 του Κ.Δ.Δικ., και, συνεπώς, πρέπει να διαταχθεί η επιστροφή ποσού 75,00 ευρώ εκ του συνολικώς καταβληθέντος παραβόλου στον εκκαλούντα, ανεξαρτήτως από την έκβαση της δίκης, κατ' άρθρο 277 παρ.11 του ανωτέρω Κώδικα.
2.- Επειδή, με την έφεση αυτή επιδιώκεται η εξαφάνιση της υπ' αριθμ.12.912/2012 οριστικής αποφάσεως του Μονομελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών, με την οποία απορρίφθηκε η από 14-4-2003 ασκηθείσα ανακοπή του εκκαλούντος κατά της υπ' αριθμ. .../26-2-2003 πράξεως της Δ.Ο.Υ. Ψυχικού. Με την εν λόγω πράξη βεβαιώθηκε ταμειακώς πρόστιμο, ύψους 12.792,54 ευρώ, επιβληθέν εις βάρος του ανωτέρω και προερχόμενο από πρόστιμο ανεγέρσεως και διατηρήσεως αυθαιρέτου, για την καταβολή του οποίου εστάλη προς αυτόν η υπ' αριθμ..../28-2-2003 ατομική ειδοποίηση της αυτής αρχής.
3.- Επειδή, το άρθρο 2 του Ν.Δ/τος 356/1974 «Περί Κώδικος Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων» (ΚΕΔΕ) [ΦΕΚ Α΄, 90] ορίζει ότι: «1. Η είσπραξις των δημοσίων εσόδων ανατίθεται εις τα Δημόσια Ταμεία…, ενεργείται δε δυνάμει νομίμου τίτλου…. 2. Νόμιμος τίτλος είναι: α) Η κατά τους κειμένους νόμους βεβαίωςις και ο υπό των αρμοδίων Διοικητικών ή ετέρων αρμοδίων κατά νόμον Αρχών προσδιορισμός του εισπρακτέου ποσού, του είδους του εσόδου και της αιτίας δι’ ην οφείλεται, β) Η εξ εγγράφων δημοσίων ή ιδιωτικών αποδεικνυομένη οφειλή, γ) …....>>.
4.- Επειδή, περαιτέρω, ο Κώδικας Διοικητικής Δικονομίας (Κ.Δ.Δικ., Ν. 2717/1999, ΦΕΚ Α’ 97) ορίζει εις μεν το άρθρο 217 ότι: «1. Ανακοπή χωρεί κατά κάθε πράξης που εκδίδεται στα πλαίσια της διαδικασίας της διοικητικής εκτέλεσης και, ιδίως, κατά: α) της πράξης της ταμειακής βεβαίωςης του εσόδου, β)της κατασχετήριας έκθεσης, γ)του προγράμματος πλειστηριασμού, δ) της έκθεσης πλειστηριασμού και ε) του πίνακα κατάταξης», εις δε το άρθρο 224 ότι: «1. Το δικαστήριο ελέγχει την προσβαλλόμενη πράξη κατά το νόμο και την ουσία, στα όρια της ανακοπής, τα οποία προσδιορίζονται από τους λόγους και το αίτημά της. 2. Κατ' εξαίρεση, ο κατά το νόμο έλεγχος της προσβαλλόμενης πράξης χωρεί και αυτεπαγγέλτως, εκτεινόμενος στο σύνολό της, προκειμένου να διακριβωθεί: α) αν η πράξη έχει εκδοθεί από αναρμόδιο όργανο, ή β) αν υπάρχει παράβαση δεδικασμένου. 3. Κατά τον έλεγχο του κύρους των προσβαλλόμενων με την ανακοπή πράξεων της εκτέλεσης, δεν επιτρέπεται ο παρεμπίπτων έλεγχος της νομιμότητας προηγούμενων πράξεων της εκτέλεσης 4. Στην περίπτωση της ανακοπής κατά της ταμειακής βεβαίωςης, επιτρέπεται ο παρεμπίπτων έλεγχος, κατά το νόμο και τα πράγματα, του τίτλου βάσει του οποίου έγινε η βεβαίωςη, εφόσον δεν προβλέπεται κατ' αυτού ένδικο βοήθημα που επιτρέπει τον έλεγχό του κατά το νόμο και την ουσία ή δεν υφίσταται σχετικώς δεδικασμένο. 5...».
5.- Επειδή, περαιτέρω, ο Ν. 1337/1983 ( ΦΕΚ Α’ 33) ορίζει στο άρθρο 17 ότι: «1. Τα αυθαίρετα κτίσματα ή κατασκευές εν γένει που ανεγείρονται μετά την 31.1.1983 εντός ή εκτός εγκεκριμένων σχεδίων πόλεων ή οικισμών που υπάρχουν πριν από το έτος 1923, καθώς και όσα δεν εξαιρούνται σύμφωνα με το άρθρο 15 του νόμου αυτού κατεδαφίζονται υποχρεωτικά από τους κυρίους η συγκυρίους τους, έστω και αν έχει αποπερατωθεί η κατασκευή ή αν το κτίσμα κατοικείται ή χρησιμοποιείται με οποιοδήποτε τρόπο. 2. Εκτός από την κατεδάφιση επιβάλλεται: α) πρόστιμο ανέγερσης αυθαιρέτου. β) πρόστιμο διατήρησης αυθαιρέτου... 3. Το κατά την περίπτωση (α) της προηγούμενης παραγράφου πρόστιμο επιβάλλεται εφάπαξ. … 4. Υπόχρεοι για την καταβολή των προστίμων είναι οι κύριοι ή συγκύριοι του αυθαιρέτου που ευθύνονται ο καθένας για την καταβολή ολόκληρου του προστίμου. Σε περίπτωση εκτέλεσης εργασιών με το σύστημα της οικοδόμησης "επί αντιπαροχή" τα πρόστιμα επιβάλλονται σε βάρος των " επί αντιπαροχή " κατασκευαστών που ευθύνεται ο καθένας για την καταβολή ολόκληρου του προστίμου. Σε περίπτωση εκτέλεσης εργασιών από νομέα, κάτοχο, ή επικαρπωτή τα πρόστιμα επιβάλλονται σε όλους και ο καθένας είναι υπεύθυνος για την καταβολή ολόκληρου του προστίμου» [το τελευταίο αυτό εδάφιο προστέθηκε στην παράγραφο 4 με το άρθρο 8 παρ. 10 του N. 1512/1985 (ΦEK Α’ 4)], στο άρθρο 40 ότι: «1. Μέσα στα σχέδια πόλεων και οικισμών προ του 1923 και στις Ζ.Ο.Ε. απαγορεύονται οι εκσκαφές και επιχώσεις χωρίς άδεια της οικείας πολεοδομικής αρχής, εκτός αν η επερχόμενη μεταβολή περιλαμβάνεται σε εγκεκριμένες μελέτες. Αν εκτελούνται τέτοιες εργασίες χωρίς άδεια, εφαρμόζονται οι διατάξεις για τις αυθαίρετες κατασκευές». Περαιτέρω, το άρθρο 22 του Ν. 1577/1985 «Γενικός Οικοδομικός Κανονισμός» (ΦΕΚ Α’ 210) ορίζει ότι: «1. Για την εκτέλεση οποιασδήποτε εργασίας δόμησης εντός ή εκτός οικισμού απαιτείται οικοδομική άδεια της αρμόδιας πολεοδομικής υπηρεσίας. Τέτοιες εργασίες είναι ιδίως οι εκσκαφές και επιχώσεις, η εγκατάσταση ικριωμάτων, η ανέγερση, επισκευή, διαρρύθμιση και κατεδάφιση κτιρίων και των παραρτημάτων τους.… 3. Κάθε κατασκευή που εκτελείται α) χωρίς την άδεια της παρ. 1 ή β) καθ' υπέρβαση της άδειας ή γ) με βάση άδεια που ανακλήθηκε ή δ) κατά παράβαση των σχετικών διατάξεων είναι αυθαίρετη και υπάγεται στις σχετικές για τα αυθαίρετα διατάξεις του ν. 1337/1983 όπως ισχύουν. ».
6.- Επειδή, κατ’ επίκληση των παρ. 6 και 7 του άρθρου 17 και των παρ. 8 και 9 του άρθρου 18 του Ν. 1337/1983, εκδόθηκε το Π.Δ/γμα 267/1998 (ΦΕΚ Α΄ 95), το οποίο ορίζει στο άρθρο 1, ότι: «Η διαπίστωση και ο χαρακτηρισμός αυθαιρέτου με εξαίρεση τις περιπτώσεις του άρθρου 5 του παρόντος, γίνεται ύστερα από αυτοψία υπαλλήλου της κατά τρόπο αρμόδιας πολεοδομικής υπηρεσίας, που συντάσσει επί τόπου σχετική έκθεση. ... 2. Στην έκθεση αναφέρεται η θέση του αυθαιρέτου..........., οι διαστάσεις του, καθώς και οι πολεοδομικές διατάξεις που παραβιάσθηκαν. Η ίδια έκθεση περιλαμβάνει υπολογισμό της αξίας του αυθαιρέτου και επιβολή των προστίμων της παρ. 2 του άρθρου 17 του Ν. 1337/83 όπως ισχύει...» και στο άρθρο 4, ότι: «1. Κατά της έκθεσης αυτοψίας μπορεί να κάνει ένσταση κάθε ενδιαφερόμενος. 2. Η ένσταση, που ασκείται μέσα σε ανατρεπτική προθεσμία τριάντα (30) ημερών από την τοιχοκόλληση της έκθεσης στο αυθαίρετο, κατατίθεται στην αρμόδια πολεοδομική υπηρεσία. Μαζί με την ένσταση πρέπει να κατατεθούν και αντίγραφα των στοιχείων που αποδεικνύουν τις απόψεις, που υποστηρίζει αυτός που υποβάλλει την ένσταση, και αφορούν την νομιμότητα του κτίσματος ή την εξαίρεσή του από την κατεδάφιση. Επιπλέον δύνανται να εκτίθενται απόψεις και στοιχεία που αμφισβητούν την ορθότητα της εκτίμησης της αξίας του αυθαιρέτου και υπολογισμού των προστίμων, που αναφέρονται στην έκθεση αυτοψίας. 3. … 4. Η ένσταση εξετάζεται από τετραμελή επιτροπή … Η επιτροπή, αφού εξετάσει τις απόψεις του ενδιαφερομένου, αποφαίνεται οριστικά επί της ένστασης, με αιτιολογημένη απόφαση, η οποία αναγράφεται πάνω στην ένσταση … Η απόφαση της επιτροπής είναι οριστική. Αν απορριφθεί η ένσταση το αυθαίρετο κατεδαφίζεται … τα δε πρόστιμα όπως τελικά οριστικοποιήθηκαν από την επιτροπή, βεβαιώνονται στην αρμόδια οικονομική υπηρεσία, εισπράττονται ως δημόσιο έσοδο και αποδίδονται εξ ολοκλήρου στο Ειδικό Ταμείο Εφαρμογής Ρυθμιστικών και Πολεοδομικών Σχεδίων (Ε.Τ.Ε.Ρ.Π.Σ.). Κατά την έννοια των διατάξεων αυτών, η εκδιδόμενη από την οικεία Επιτροπή Κρίσεως Αυθαιρέτων πράξη επί ενστάσεως, η οποία αποτελεί ενδικοφανή προσφυγή του ενδιαφερομένου, κατά της εκθέσεως αυτοψίας της πολεοδομικής αρχής, με την οποία επιβάλλονται πρόστιμα ανεγέρσεως και διατηρήσεως αυθαιρέτων κτισμάτων και κατασκευών, αποτελεί μονομερή εκτελεστή διοικητική πράξη και συνιστά το νόμιμο τίτλο, κατά την έννοια του άρθρου 2 παρ. 1 και 2 περ. α΄ του Κώδικα Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων [Ν.Δ. 356/1974 (ΦΕΚ 90 Α΄)], για την είσπραξη των προστίμων αυτών. Υπό το προγενέστερο του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας νομοθετικό καθεστώς, ο εν λόγω νόμιμος τίτλος υπέκειτο σε ανακοπή του άρθρου 73 παρ. 1 του Κώδικα Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων [Ν.Δ. 356/1974] (πρβλ. ΣτΕ 2491/ 2008, 1288/2006), εφ' όσον, όμως, η πράξη αυτή εκδίδεται μετά τις 17.7.1999, οπότε και άρχισε να ισχύει ο Κώδικας Διοικητικής Δικονομίας συμφώνως με το άρθρο δεύτερο του Ν. 2717/1999, υπόκειται σε αίτηση ακυρώσεως [πρβλ. ΣτΕ 829/2010 (Ολομ.), ΣτΕ 4474/2011].
7.- Επειδή, εξ άλλου, το άρθρο 1 παρ. 1 του Ν. 702/1977 (ΦΕΚ Α’ 268), όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 29 του Ν. 2721/1999 (ΦΕΚ Α’112) και τελικώς με το άρθρο 1 παρ. 1 του Ν. 2944/2001 (ΦΕΚ Α’ 222), ορίζει ότι: «Στην αρμοδιότητα του τριμελούς διοικητικού εφετείου υπάγεται η εκδίκαση αιτήσεων ακυρώσεως ατομικών πράξεων διοικητικών αρχών που αφορούν: α)... β)... η) το χαρακτηρισμό κτισμάτων ή κατασκευών ως αυθαιρέτων και την εξαίρεσή τους από την κατεδάφιση...». Κατά την έννοια της διατάξεως αυτής, στην αρμοδιότητα του τριμελούς Διοικητικού Εφετείου υπήχθησαν και οι αιτήσεις ακυρώσεως κατά πράξεων επιβολής προστίμου ανεγέρσεως και διατηρήσεως αυθαιρέτου, κατ’ άρθρο 17 παρ. 2 του Ν. 1337/1983, λόγω του παρακολουθηματικού χαρακτήρα των πράξεων αυτών σε σχέση προς την πράξη χαρακτηρισμού κατασκευής ως αυθαίρετης (ΣτΕ 2382/2011, 3891/2007, 2085/2006, 1074, 1249/2005). Εν όψει αυτών, εφ' όσον κατά της πράξεως επιβολής προστίμου (όπως αυτή οριστικοποιείται, είτε με την απόρριψη της ασκηθείσας ενστάσεως από την αρμόδια Επιτροπή Κρίσεως Αυθαιρέτων, είτε με την άπρακτη παρέλευση της προθεσμίας υποβολής ενστάσεως), δεν προβλέπεται η δυνατότητα ασκήσεως προσφυγής ουσίας, η νομιμότητα της πράξεως αυτής ελέγχεται παρεμπιπτόντως, κατ’ άρθρο 224 παρ. 4 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, επ’ ευκαιρία της ασκήσεως ανακοπής κατά της αντίστοιχης πράξεως ταμειακής βεβαιώσεως, υπό την προϋπόθεση, βεβαίως, ότι δεν υφίσταται σχετικώς δεδικασμένο. Κατά τον παρεμπίπτοντα αυτό έλεγχο της πράξεως επιβολής προστίμου, ελέγχεται εάν η πράξη χαρακτηρισμού αυθαιρέτου και η αντίστοιχη πράξη επιβολής προστίμου έχουν καταστεί οριστικές (πρβλ. ΣτΕ 333/1998, 1112/1992).
8.-Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, από την επανεκτίμηση των στοιχείων της δικογραφίας προκύπτουν τα ακόλουθα: Σε διενεργηθείσα αυτοψία στις 7-6-2001 από υπαλλήλους της Διεύθυνσης Πολεοδομίας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Ανατολικής Αττικής διαπιστώθηκε ότι στο ακίνητο, το οποίο κείται σε εκτός σχεδίου περιοχή στο Δήμο Ν. Μάκρης (Λεωφ. Μαραθώνος και Φειδιπίδου, θέση «Βάλτος»), ο εκκαλών, φερόμενος ως ιδιοκτήτης αυτού, είχε προβεί σε επιχώσεις (μπαζώματα), κατά παράβαση των οριζομένων στα άρθρα 40 παρ. 1 του Ν. 1337/1983 και 22 του Ν. 1577/1985 (Γ.Ο.Κ.). Σχετικώς συντάχθηκε έκθεση αυτοψίας, στην οποία επί πλέον περιελήφθη πράξη υπολογισμού και επιβολής προστίμου ανεγέρσεως και διατηρήσεως αυθαιρέτων κατασκευών, ποσού 2.812.500 δραχμών και 562.500 δραχμών, αντιστοίχως. Ο εκκαλών άσκησε κατά της πράξεως αυτής την υπ' αριθμ..../4-7-2001 ένσταση, η οποία, όμως, απορρίφθηκε με την (συνταχθείσα επ’ αυτής) υπ' αριθμ..../21-9-2001 απόφαση της Επιτροπής του άρθρου 4 του Π.Δ/τος 267/1998, με την αιτιολογία ότι «πρόκειται για αυθαίρετες επιχωματώσεις κατά παράβαση του Ν. 1337/1983 και του άρθρου 22 ΓΟΚ/85». Στη συνέχεια, διενεργήθηκε και δεύτερη αυτοψία από την ίδια ως άνω Υπηρεσία, στις 19-2-2002, κατά την οποία διαπιστώθηκε ότι ο εκκαλών συνέχιζε τις επιχώσεις (μπαζώματα), συντάχθηκε δε σχετική έκθεση αυτοψίας με την οποία επί πλέον επιβλήθηκε εις βάρος αυτού πρόστιμο ανεγέρσεως και διατηρήσεως αυθαιρέτων κατασκευών, ύψους 1.650,00 ευρώ και 330,00 ευρώ, αντιστοίχως, κατά της εν λόγω εκθέσεως, όμως, ο εκκαλών δεν άσκησε ένσταση. Ακολούθως, εστάλη από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ανατολικής Αττικής προς τη Δ.Ο.Υ. Ψυχικού ο συνταχθείς από 29-11-2002 σχετικός χρηματικός κατάλογος, στον οποίο περιλαμβάνεται αφ’ ενός μεν το πρόστιμο ανεγέρσεως, συνολικού ποσού 9.903,85 ευρώ (το οποίο είχε επιβληθεί με τις πράξεις, τις περιεχόμενες στις από 7-6-2001 και 19-2-2002 συνταγείσες εκθέσεις αυτοψίας), αφ’ ετέρου δε το πρόστιμο διατηρήσεως, για το χρονικό διάστημα 7-6-2001 έως 19-2-2003, ύψους 2.888,69 ευρώ και συνολικά 12.792,54 ευρώ. Αμφισβητήσας την ορθότητα της πράξεως της ταμειακής βεβαιώσεως με την από 14-4-2003 ασκηθείσα ανακοπή, ο εκκαλών ισχυρίσθηκε ότι η προσβαλλόμενη ταμειακή βεβαίωςη δεν είναι νόμιμη, διότι αφ’ ενός μεν στηρίζεται σε πράξη, η οποία παρανόμως εκδόθηκε εις βάρος του, αφού δεν είναι ο ίδιος κύριος, νομέας ή κάτοχος του ακινήτου, στο οποίο φέρεται να έχουν γίνει οι ρίψεις μπαζών και οι επιχωματώσεις, αλλά η σύζυγός του στην οποία περιήλθε εν μέρει από προίκα (η οποία επανήλθε εις αυτήν μετά το Ν. 1329/1983) και εν μέρει από κληρονομιά του πατέρα της, αφ’ ετέρου δε δεν πρόκειται περί αυθαίρετων κατασκευών, αλλά περί επιχωματώσεων και ρίψεως μπαζών, οι οποίες διενεργήθηκαν από το Δήμο Μαραθώνα, προκειμένου να διευθετηθεί χείμαρρος ομβρίων υδάτων προς αποφυγή πλημμυρών της παραλιακής Λεωφόρου Μαραθώνος, με αποτέλεσμα ο ίδιος και η σύζυγός του να μην έχουν καμμία ανάμειξη στις εργασίες αυτές. Προς απόδειξη δε των ισχυρισμών αυτών επικαλέσθηκε και προσκόμισε α) το υπ’ αριθ. πρωτ. ... -χωρίς ευκρινή ημεροχρονολογία- έγγραφο της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Ανατολικής Αττικής, όπως και το υπ’ αριθ. πρωτ. .../12-2-1999 έγγραφο του Δήμου Μαραθώνα, με τα οποία, αντιστοίχως, εγκρίθηκε η εκτέλεση του έργου «ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ ΑΠΟΣΤΡΑΓΓΙΣΤΙΚΩΝ ΚΑΝΑΛΙΩΝ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΒΑΛΑΡΙΑ» και βεβαιώνεται η απασχόληση του εργατοτεχνικού συνεργείου του Ι. Αλεξανδρή για τη διάστρωση και μεταφορά μπαζών του έργου «Διευθέτηση χειμάρρου στην περιοχή Βάλτου Βαλάρια», << το οποίο εκτελείται από το Δήμο Μαραθώνα σύμφωνα με την υπ' αριθμ..../1998 μελέτη της ΤΥΔΚ Αν. Αττικής και ανάδοχο τον Δ. Μπούσουλα>>, β)το υπ' αριθμ..../6-7-1974 προικοσυμβόλαιο αγροτεμαχίων του συμβολαιογράφου Αθηνών Ελευθέριου Παπασωτηρίου και γ)το υπ’ αριθ. .../17-3-1947 συμβόλαιο διανομής κληρονομίας. Το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, με την υπ' αριθμ. 4072/2004 απόφασή του, αφού έλαβε υπ’ όψιν ότι οι προβαλλόμενοι ως άνω λόγοι ανακοπής αναφέρονται αποκλειστικά στη νομιμότητα των πράξεων με τις οποίες επιβλήθηκαν τα πρόστιμα ανεγέρσεως και διατηρήσεως αυθαιρέτων και, περαιτέρω, ότι κατά της υπ' αριθμ..../21.9.2001 πράξεως της Επιτροπής του άρθρου 4 του Π.Δ/τος 267/1998, στην οποία ενσωματώθηκε η προσβληθείσα με ένσταση πράξη υπολογισμού προστίμου, η οποία περιείχετο στην από 7-6-2001 έκθεση αυτοψίας και στην οποία, κατά το μεγαλύτερο μέρος της, ερείδεται η προσβαλλόμενη ταμειακή βεβαίωςη, - ενώ, άλλωστε, και η από 19-2-2002 έκθεση αυτοψίας και επιβολής προστίμων αφορά εξακολούθηση των ίδιων ενεργειών επί του ιδίου ακινήτου-, εκκρεμούσε ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών η υπ’ αριθμ..../21-2-2003 αίτηση ακυρώσεως, έκρινε αναγκαίο, εν όψει και του ότι η νομιμότητα των πράξεων επιβολής προστίμων μόνο παρεμπιπτόντως δύναται να κριθεί, στο πλαίσιο της παρούσας δίκης (άρθρο 224 παρ. 4 Κ.Δ.Δικ.), να αναβάλει την πρόοδο της δίκης μέχρι την έκδοση τελεσίδικης απόφασης επί της ως άνω αιτήσεως ακυρωσεως. -Στη συνέχεια, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, χωρήσαν στη συζήτηση της υποθέσεως, έλαβε υπ' όψιν την προσκομισθείσα, εις εκτέλεση της υπ' αριθμ. 4072/2004 αποφάσεως του, υπ’αριθμ.1878/2004 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, με την οποία απορρίφθηκε η ασκηθείσα από τον ανακόπτοντα υπ' αριθμ..../21-2-2003 αίτηση ακυρώσεως κατά της υπ' αριθμ. .../21-9-2001 πράξεως της Επιτροπής Κρίσεως Αυθαιρέτων, ως απαράδεκτη, με την αιτιολογία ότι αυτή ασκήθηκε εκπροθέσμως και με την υπ' αριθμ. 12.912/2011 απόφαση έκρινε ότι δεν προηγήθηκε κύρια κρίση για τη νομιμότητα των ένδικων προστίμων, παράγουσα δεδικασμένο, ώστε να το δεσμεύει και εχώρησε, κατ’άρθρο 224 παρ.4 του Κ.Δ.Δικ., σε παρεμπίπτοντα έλεγχο, κατά το νόμο και τα πράγματα, των πράξεων επιβολής προστίμων, ήτοι του νομίμου τίτλου στον οποίο εστηρίζετο η προσβαλλόμενη ταμειακή βεβαίωςη. Ειδικότερα απέρριψε τους προβληθέντας ισχυρισμούς του ανακόπτοντα, όπως και την ανακοπή, με την αιτιολογία ότι: α) ως προς το ότι οι διαπιστωθείσες επιχωματώσεις στις από 7-6-2001 και 19-2-2002 αυτοψίες δεν αποτελούν «αυθαίρετες κατασκευές», ώστε να επισύρουν τα προβλεπόμενα στο Ν. 1337/1983 πρόστιμα, διότι, κατά τα οριζόμενα στις διατάξεις των άρθρων 40 παρ. 1 του Ν. 1337/1983 και 22 παρ. 1 και 3 του Ν. 1577/1985 (Γ.Ο.Κ.), οι εκσκαφές και οι επιχώσεις χωρίς άδεια της οικείας πολεοδομικής αρχής είναι αυθαίρετες και στις περιπτώσεις αυτές εφαρμόζονται οι διατάξεις του Ν. 1337/1983 για τις αυθαίρετες κατασκευές, περί επιβολής προστίμων. β) ως προς το πρόσωπο, το οποίο εκτέλεσε τις επιχώσεις, ότι από τα προσκομισθέντα έγγραφα δεν αποδεικνύεται ότι οι εργασίες, οι οποίες διαπιστώθηκαν κατά τις αυτοψίες της 7ης 6-2001 και 19ης 2-2002 στο επί της Λεωφ. Μαραθώνος και Φειδιπίδου ακίνητο, ταυτίζονται με τις εργασίες, τις αναφερόμενες στα έγγραφα αυτά. Τούτο ενισχύεται, κατά την άποψη του Δικαστηρίου, και από το ότι στις μεν εκθέσεις αυτοψίας αναφέρεται ότι το ακίνητο ευρίσκεται στη θέση «Βάλτος» (σχ. και το .../6-7-1974 προικοσυμβόλαιο αγροτεμαχίων του συμβολαιογράφου Αθηνών Ελευθέριου Παπασωτηρίου, όπου αναφέρεται ότι το εν λόγω αγροτεμάχιο βρίσκεται στη θέση «Πλεξίδα ή Βάλτος», καθώς και το αντίγραφο μερίδας του προσφεύγοντος από το Υποθηκοφυλακείο, όπου το αγροτεμάχιο, το οποίο έλαβε ως προίκα αναφέρεται ότι ευρίσκεται στη θέση «Πλεξίδα ή Βάλτος), ενώ στα ως άνω έγγραφα αναφέρεται ότι η εκτέλεση έργων γίνεται στην περιοχή «Βαλαρία» και «Βάλτου Βαλαρία». Επί πλέον, η χρονολογία, την οποία φέρει το δεύτερο από τα ανωτέρω έγγραφα (12-2-1999 - δεδομένου ότι η χρονολογία του πρώτου δεν είναι ευκρινής) απέχει πολύ από το χρόνο, κατά τον οποίο διενεργήθηκαν οι δύο ως άνω αυτοψίες (7-6-2001 και 19-2-2002). Κατόπιν αυτού, απορρίφθηκε ως αναποδείκτως προβαλλόμενος ο σχετικός ισχυρισμός, ότι οι ένδικες επιχώσεις δεν έγιναν από τον ανακόπτοντα ή τη σύζυγό του, αλλά από το Δήμο Μαραθώνα και γ) ως προς τον ισχυρισμό ότι παρανόμως εκδόθηκαν οι πράξεις προστίμου, καθ' όσον κυρία του ένδικου ακινήτου τυγχάνει η σύζυγός του, το Δικαστήριο, απεφάνθη ότι, ανεξαρτήτως της κυριότητας επί του ακινήτου, από όλα τα στοιχεία του φακέλου (υπ’ αριθμ. .../4-7-2001 ένσταση προς τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ανατολικής Αττικής, όλες οι προσκομιζόμενες δικαστικές αποφάσεις, καθώς και τα δικόγραφα μεταξύ των οποίων και το δικόγραφο της κρινόμενης ανακοπής) προκύπτει ότι ο ανακόπτων από τον κρίσιμο χρόνο, καθ' όν διενεργήθηκαν οι δύο αυτοψίες και διαπιστώθηκε η διενέργεια επιχωματώσεων μέχρι και την κατάθεση της κρινόμενης ανακοπής κατοικεί στον Μαραθώνα Αττικής και, συγκεκριμένα, στο επί της Λεωφ. Μαραθώνος και Φειδιπίδου ακίνητο, στο οποίο διαπιστώθηκαν οι ως άνω επιχωματώσεις και, επομένως, έχει την ιδιότητα του κατόχου (χρήστη) της εκτάσεως αυτής. Συνεπώς, ανήκει στον κύκλο προσώπων, τα οποία, κατά νόμο (άρθρο 17 παρ. 4 του Ν. 1337/1983), προβλέπεται, σε περίπτωση εκτελέσεως αυθαίρετων εργασιών, όπως εν προκειμένω, η επιβολή προστίμου ανεγέρσεως και διατηρήσεως αυθαιρέτων. Με τα δεδομένα αυτά, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο με την ανωτέρω απόφαση έκρινε ότι νομίμως επιβλήθηκε εις βάρος του ανακόπτοντος το ένδικο ποσό προστίμου ανεγέρσεως και διατηρήσεως αυθαιρέτων κατασκευών, εφ' όσον δε, στη συνέχεια, οι πράξεις επιβολής του προστίμου (νόμιμος τίτλος) κατέστησαν οριστικές (με την απόρριψη της υποβληθείσας ενστάσεως κατά της πρώτης, η οποία περιέχεται στην από 7-6-2001 συνταγείσα έκθεση αυτοψίας και τη μη άσκηση ενστάσεως κατά της δεύτερης, περιεχομένης στην από 19-2-2002 έκθεση αυτοψίας, νομίμως το επιβληθέν με αυτές ποσό προστίμου βεβαιώθηκε ταμειακώς με την προσβαλλόμενη πράξη.
9.- Επειδή, με την υπό κρίση έφεση, ο εκκαλών στρεφόμενος κατά της ανωτέρω αποφάσεως, επιδιώκει την εξαφάνισή της, ώστε να γίνει δεκτή η ασκηθείσα ανακοπή του και προβάλλει ότι: α) υπάρχει έλλειψη ταυτότητας του κρινόμενου ακινήτου, διότι το ακίνητο εντός του οποίου έγιναν οι ρίψεις μπαζών ευρίσκεται στη συμβολή των οδών Φειδιπίδου 1 και παραλιακής οδού Μαραθώνος και όχι στη συμβολή των οδών Φειδιπίδου και Αγίου Αντωνίου, όπου διενεργήθηκε λαθεμένα η αυτοψία, ο ίδιος δε κατοικεί επί της οδού Φειδιπίδου 100 και όχι επί της Φειδιπίδου 1 και παραλιακής οδού Μαραθώνος, τα δύο ακίνητα απέχουν 500 μέτρα και πλέον, μεσολαβούν δε μεταξύ αυτών μεγάλης προσόψεως ακίνητα και δεν υπάρχει δυνατότητα να αντιληφθεί κανείς τη ρίψη μπαζών και δή κατά τη νύχτα, β) δεν έχει κανένα νομικό δεσμό με το ακίνητο, κυρία, νομέας και κάτοχος είναι η σύζυγός του και, συνεπώς, η επιβολή εις βάρος του των σχετικών προστίμων είναι μη νόμιμη, γ) ο Δήμος Μαραθώνα διενήργησε τις σχετικές επιχωματώσεις, χωρίς άδεια της ιδιοκτήτριας, αλλά με άδεια και μελέτη της ΤΥΔΚ, για τη διευθέτηση των υδάτων προς αποφυγή πλημμύρας στην παραλιακή Λεωφόρο Μαραθώνα, συμφώνως και με τα προσομισθέντα έγγραφα πρωτοδίκως, δ) η περιοχή << ΒΑΛΑΡΙΑ>> και << ΒΑΛΤΟΣ>> είναι η ίδια και αφορά την περιοχή, όπου ελίμναζαν τα νερά, τα οποία υπερχείλιζαν και εκάλυπταν τη Λεωφόρο Μαραθώνα, με συνέπεια να καθίσταται αδιάβατη, αυτά δε αποδεικνύονται από τα προσκομισθέντα συμβόλαια αποδοχής κληρονομίας και το προικοσυμβόλαιο. Άλλωστε εσφαλμένως η εκκαλούμενη αναφέρεται σε απόσταση χρόνου μεταξύ των εκτελεσθέντων έργων του Δήμου και των σχετικών αυτοψιών, εφ' όσον τόσο οι εργασίες του Δήμου δεν εκτελέσθηκαν αμέσως, αλλά ούτε διενεργήθηκαν αμέσως και οι σχετικές αυτοψίες, πρέπει δε να αναφερθεί ότι στο συγκεκριμένο σημείο δεν έγινε άλλο έργο αυτής της μορφής και ε) εν τέλει η Επιτροπή του άρθρου 4 του Π.Δ/τος της 6-8-1998 εδέχθη την από 11-11-2011 (αριθμ.πρωτ..../5-8-2010) αίτηση θεραπείας του και με την υπ' αριθμ..../15-2-2012 απόφαση (προσκομίζεται) επιβάλλει το πρόστιμο στη σύζυγό του, κυρία, νομέα και κάτοχο του ακινήτου, η οποία το 2004 απέσυρε τα ριφθέντα μπάζα.
10.- Επειδή, το Δικαστήριο, εν όψει των προεκτεθέντων και λαμβανομένων ειδικότερα υπ' όψιν ότι η εκδοθείσα ταμειακή βεβαίωςη εις βάρος του εκκαλούντος συντίθεται εκ δύο νομίμων τίτλων και συγκεκριμένα από την ι) υπ' αριθμ..../21-9-2001 πράξη της Επιτροπής Ενστάσεων Αυθαιρέτων του άρθρου 4 του Π.Δ/τος 267/1998 και ιι) την από 19-2-2002 συνταγείσα έκθεση αυτοψίας. Οι νόμιμοι αυτοί τίτλοι έχουν οριστικοποιηθεί, η μεν πρώτη μετά την απόρριψη της κατ' αυτής ασκηθείσας αιτήσεως ακυρώσεως με την υπ' αριθμ.1878/2004 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, στο οποίο επιτρέπεται, συμφώνως με όσα έχουν εκτεθεί σε προηγούμενη σκέψη, ο έλεγχος του νόμω και ουσία βασίμου του εν λόγω τίτλου, παρήχθη δε δεδικασμένο ως προς την ενώπιόν του αχθείσα διαφορά, περιορισθείσας, ως εκ τούτου, της εξουσίας του Δικαστηρίου της ανακοπής ως προς το επιτρεπτόν του παρεμπίπτοντος ελέγχου του εν λόγω νομίμου τίτλου, ενώ η δεύτερη λόγω του ότι ο εκκαλών, συμφώνως με την εκκαλούμενη απόφαση, δεν άσκησε την ειδική ενδικοφανή διαδικασία ενώπιον της Επιτροπής Κρίσεων Αυθαιρέτων, κατά του κεφαλαίου δε αυτού της εκκαλουμένης ουδόλως βάλλει αυτός. Κατόπιν αυτών, νομίμως και ορθώς με την εκκαλουμένη απερρίφθη η ασκηθείσα ανακοπή του εκκαλούντος, αν και με διαφορετική αιτιολογία.
11.- Επειδή, κατ' ακολουθίαν των προεκτεθέντων, η κρινόμενη έφεση πρέπει να απορριφθεί, ενώ εκ του συνολικώς καταβληθέντος παραβόλου πρέπει, ποσό 75,00 ευρώ, να καταπέσει υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου, μη καταλογιζομένων δικαστικών εξόδων εις βάρος του τελευταίου, λόγω μη υποβολής σχετικού αιτήματος από την πλευρά του εφεσιβλήτου Ελληνικού Δημοσίου, κατά τα αντίστοιχα άρθρα 277 παρ. 9 και 275 παρ. 1 και 7 του Κ.Δ.Δικ..
Δ Ι Α Τ Α Υ Τ Α
Απορρίπτει την έφεση.
Διατάσσει την κατάπτωση εκ του συνολικώς καταβληθέντος παραβόλου, ποσού εβδομήντα πέντε (75,00) ευρώ, υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου.
Διατάσσει την απόδοση στον εκκαλούντα του υπολοίπου παραβόλου, ύψους εβδομήντα πέντε (75,00) ευρώ.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 25-4-2014, όπου και δημοσιεύθηκε σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριο του Δικαστηρίου στις 30-4-2014.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΕΛΕΝΗ ΙΑΤΡΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΙΑ ΤΗΛΑΒΕΡΙΔΟΥ 

Πηγή:
Διοικητικό Εφετείο Αθηνών
Μέσο Δημοσίευσης:
ΤΝΠ QUALEXΕπιμέλεια Περίληψης:
Ελένη Ζαγουράκη, Δικηγόρος Αθηνών, ΜΔΕ