Τρίτη 19 Νοεμβρίου 2013
- Αριθμός : 15
- Έτος : 2012
- Δικαστήριο : Άρειος Πάγος
- Μελέτη :
- Διάταξη :
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
ΣΕ ΤΑΚΤΙΚΗ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές της A' Σύνθεσης:...,...,...,..., Αντιπροέδρους,...,...- Εισηγητή,...,...,...,...,...,...
-Χριστοφίλου,...,...,...,...,...,...,...,...,...,...,...,...,...,...- Πετρουλάκη και..., Αρεοπαγίτες, (κωλυομένων των λοιπών Δικαστών της σύνθεσης). Συνεδρίασε δημόσια στο κατάστημά του στις 22 Μαρτίου 2012, με την παρουσία του... -...και της...για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ:
Της καλούσας - αναιρεσείουσας: ανώνυμης εταιρίας με την επωνυμία "HELLENIC QUALITY FOODS..." και τον διακριτικό τίτλο "HQF", που εδρεύει στην ... και εκπροσωπείται νόμιμα, η οποία εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο της..., με δήλωση κατ' άρθρο 242 παρ. 2 ...
Των καθού η κλήση - αναιρεσίβλητων: 1. Α. -...Σ., κατοίκου ..., ο οποίος εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του..., που δεν κατέθεσε προτάσεις και 2....Γ., κατοίκου ..., ο οποίος δεν παραστάθηκε. Η ένδικη διαφορά άρχισε με την από 13 Οκτωβρίου 2005 αγωγή της ήδη καλούσας - αναιρεσείουσας, που κατατέθηκε στο....
Εκδόθηκαν οι αποφάσεις: 3895/2007 οριστική του ιδίου Δικαστηρίου και 7309/2008 του.... Την αναίρεση της τελευταίας απόφασης ζήτησε η καλούσα - αναιρεσείουσα με την από 9 Φεβρουαρίου 2009 αίτησή της. Στη συνέχεια εκδόθηκε η 1301/2011 απόφαση του Α2..., η οποία παραπέμπει στην... Πάγου τον μοναδικό από το άρθρο 559 αριθ. 1 ΚΠολΔ λόγο της από 9-2-2009 αίτησης της εταιρίας με την επωνυμία "Hellenic Quality Fo..." για αναίρεση της 7309/2008 απόφασης του.... Μετά την πιο πάνω απόφαση και την από 29 Φεβρουαρίου 2011 αίτηση-κλήση της καλούσας η προκείμενη υπόθεση φέρεται στην Ολομέλεια του Δικαστηρίου τούτου. Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης αυτής που εκφωνήθηκε από το πινάκιο, οι διάδικοι παραστάθηκαν όπως σημειώνεται πιο πάνω. Ο πληρεξούσιος του παραστάντα καθού η κλήση - αναιρεσίβλητου ανέπτυξε προφορικά τους σχετικούς ισχυρισμούς του και ζήτησε την απόρριψη της αίτησης αναίρεσης και την καταδίκη της αντιδίκου του στη δικαστική δαπάνη του. Ο Εισαγγελέας πρότεινε όπως, ως προς το πρώτο από τα τιθέμενα ζητήματα η Ολομέλεια να αποφανθεί, υιοθετώντας την παλαιότερη νομολογία του Δικαστηρίου ότι τις προϋποθέσεις περιορισμού της διάρρηξης πρέπει να τις επικαλεσθεί ο εναγόμενος, ως προς δε το δεύτερο ερώτημα συμφώνησε με τη γνώμη του εισηγητή Αρεοπαγίτη κ....κατά τον οποίο η αξία του περιουσιακού στοιχείου δεν αποτελεί στοιχείο της αγωγής διάρρηξης. Κατόπιν αυτών η Πρόεδρος έδωσε εκ νέου το λόγο στον πιο πάνω πληρεξούσιο του παραστάντα διαδίκου, ο οποίος αναφέρθηκε σε αυτά που προηγούμενα είχε αναπτύξει. Κατά την 8 Νοεμβρίου 2012, ημέρα που συγκροτήθηκε το παρόν δικαστήριο προκειμένου να διασκεφθεί την ανωτέρω υπόθεση ήταν απόντες οι Αρεοπαγίτες:...,...- Χριστοφίλου,...,...και..., οι οποίοι δήλωσαν κώλυμα αρμοδίως, παρισταμένων πλέον των δεκαπέντε (15) μελών εκ των συμμετασχόντων στη συζήτηση της υπόθεσης, κατ' άρθρο 23 παρ. 2 του ν.1756/1988, όπως ισχύει μετά την τροποποίηση με το άρθρο 44 του ν.3659/2008.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΝΟΜΟ
Επειδή, νομίμως φέρεται προς συζήτηση, με την από 29 Σεπτεμβρίου 2011 κλήση της αναιρεσείουσας εταιρίας με την επωνυμία "Hellenic Quality Foods...τροφίμων", ο εκ του άρθρου 559 αριθ. 1 ΚΠολΔ μοναδικός λόγος αναιρέσεως της από 9 Φεβρουαρίου 2009 αιτήσεως αναιρέσεως, μετά την επ' αυτής έκδοση της υπ' αριθ. 1.301/2011 αποφάσεως του Α2... Πάγου, με την οποία παραπέμφθηκε ο λόγος αυτός στην... τούτου λόγω της δημιουργίας ζητήματος γενικότερου ενδιαφέροντος, αλλά και για την ενότητα της νομολογίας, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 563§2 εδαφ. β ΚΠολΔ και 23§2 του...των Δικαστηρίων και..., αντιστοίχως, όπως η δεύτερη από τις διατάξεις αυτές αντικαταστάθηκε με τα άρθρα 16§1 του ν. 2.331/1995 και 3§6 του ν. 2.479/1997. Επειδή, όπως προκύπτει από την επικαλούμενη και νομίμως προσκομιζόμενη από την αναιρεσείουσα υπ' αριθ. 5070Δ/14.12.20011 έκθεση επιδόσεως του δικαστικού επιμελητή του......, ακριβές αντίγραφο της από 29.9.2011 κλήσεως της αναιρεσείουσας με την κάτω από αυτή πράξη προσδιορισμού δικασίμου της Προέδρου του...και κλήση προς εμφάνιση κατά την αναφερόμενη στην αρχή της παρούσας δικάσιμο, επιδόθηκε νόμιμα και εμπρόθεσμα στον δεύτερο αναιρεσίβλητο..., ο οποίος, όπως προκύπτει από τα πρακτικά συνεδριάσεως, δεν εμφανίστηκε όταν η υπόθεση εκφωνήθηκε από τη σειρά του πινακίου, ούτε κατέθεσε έγγραφη δήλωση σύμφωνα με το άρθρο 242§2 ..., σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 568§4 εδαφ. α και 576§2 ΚΠολΔ, εφόσον αυτός έχει κλητευθεί, πρέπει να συζητηθεί η υπόθεση παρά την απουσία του. Επειδή, η νομική αοριστία της αγωγής στηρίζει τον από το άρθρο 559 αριθ. 1 ΚΠολΔ λόγο αναιρέσεως για παράβαση κανόνα ουσιαστικού δικαίου, αν το δικαστήριο για τη θεμελίωση της αγωγής στον φερόμενο ως παραβιασθέντα κανόνα ουσιαστικού δικαίου είτε αρκέστηκε σε λιγότερα στοιχεία είτε αξίωσε περισσότερα από εκείνα, που ο κανόνας αυτός απαιτεί για τη γένεση του οικείου δικαιώματος. Εξάλλου, από τις διατάξεις των άρθρων 939 έως 942 ΑΚ προκύπτει, ότι για τη γέννηση της αξίωσης προς διάρρηξη καταδολιευτικής δικαιοπραξίας απαιτείται η συνδρομή των κατωτέρω προϋποθέσεων : α) απαίτηση του δανειστή κατά του οφειλέτη, γεννημένη κατά το χρόνο που ο τελευταίος επιχειρεί την απαλλοτρίωση, β) απαλλοτρίωση από τον οφειλέτη περιουσιακού στοιχείου, γ) πρόθεση βλάβης των δανειστών, δ) γνώση του τρίτου υπέρ του οποίου η απαλλοτρίωση, και ε) αφερεγγυότητα του οφειλέτη, η οποία συντρέχει όταν η υπολειπόμενη εμφανής περιουσία τούτου δεν επαρκεί για την ικανοποίηση του δανειστή. Απαλλοτρίωση κατά την έννοια του άρθρου 939 ΑΚ συνιστά και η παραχώρηση εμπράγματης ασφάλειας από τον οφειλέτη σε τρίτο δανειστή του, ο οποίος τελεί σε γνώση ότι ο οφειλέτης χορηγεί σε αυτόν το δικαίωμα τούτο προς βλάβη των άλλων δανειστών του, διότι με αυτή ανατρέπεται ο ισχύων κατά την εκτέλεση εκ του νόμου κανόνας περί της σειράς κατατάξεως των δανειστών. Τέτοια δε εμπράγματη ασφάλεια, που παρέχει στο δανειστή δικαίωμα προνομιακής ικανοποίησης από την αξία του πράγματος, αποτελεί και η προβλεπόμενη από τη διάταξη του άρθρου 1274 ΑΚ, όπως αυτή αντικαταστάθηκε από το άρθρ. 56§1 ΕισΝΚΠολΔ, προσημείωση υποθήκης, αφού η τελευταία, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 1277 εδαφ. β ΑΚ, όταν η απαίτηση επιδικαστεί τελεσίδικα, τρέπεται σε υποθήκη, η οποία λογίζεται ότι έχει εγγραφεί από την ημέρα της προσημείωσης. Τα ανωτέρω στοιχεία, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 216 ΚΠολΔ, πρέπει να αναφέρονται στην αγωγή για να είναι ορισμένο το δικόγραφο αυτής. Ακόμη, μεταξύ των στοιχείων, που πρέπει να περιέχει η αγωγή διαρρήξεως για να είναι ορισμένη, περιλαμβάνονται το ποσό της απαίτησης του ενάγοντος δανειστή και η αξία του περιουσιακού στοιχείου που απαλλοτριώθηκε κατά το χρόνο άσκησης της αγωγής, διότι η διάρρηξη δεν είναι αναγκαίως ολική, αλλά επέρχεται μόνον κατά το μέρος που ζημιώνεται ο δανειστής, αν δε το απαλλοτριωθέν έχει μεγαλύτερη αξία από την απαίτηση του δανειστή, η διάρρηξη είναι μερική και εκφράζεται σε ποσοστό αντίστοιχο με την αξία της απαιτήσεως του δανειστή προς την αξία του απαλλοτριωθέντος.. Όλα τα παραπάνω στοιχεία, επί πλέον δε και το χρηματικό ποσό για το οποίο έγινε η εγγραφή υποθήκης, πρέπει να περιέχει η αγωγή διαρρήξεως για να είναι ορισμένη και στην περίπτωση, που η απαλλοτριωτική δικαιοπραξία αφορά την παραχώρηση δικαιώματος υποθήκης, το αυτό δε, για την ταυτότητα του νομίμου λόγου, ισχύει και στην περίπτωση παραχωρήσεως της προβλεπόμενης από τα άρθρα 1264 και 1270 ΑΚ πολλαπλής υποθήκης, η οποία υφίσταται όταν για την ίδια απαίτηση έχουν εγγραφεί συγχρόνως υποθήκες ή προσημειώσεις υποθηκών σε περισσότερα ακίνητα. Στην περίπτωση αυτή ναι μεν καθεμία από τις περισσότερες υποθήκες ή προσημειώσεις είναι κατ' αρχήν ανεξάρτητη από τις λοιπές, πλην όμως όλες τις συνδέει το γεγονός, ότι ασφαλίζουν την ίδια απαίτηση. Έτσι, η ολική εξόφληση της ασφαλισμένης με αυτές απαίτησης επιφέρει αναγκαίως την απόσβεση όλων των υποθηκών και των προσημειώσεων, αποτέλεσμα το οποίο δεν επέρχεται, όταν γίνει, μερική μόνον εξόφληση. Ειδικότερα, επί πολλαπλής υποθήκης η αναφορά της αξίας όλων των επιβαρυμένων με αυτή ακινήτων είναι επιβεβλημένη και από το λόγο, ότι με βάση τις παραμέτρους 1) του ύψους της απαιτήσεως δανειστή, 2) της αξίας εκάστου από τα ενυπόθηκα ακίνητα, και 3) του ύψους της χρηματικής απαίτησης του τρίτου δανειστή, για την οποία εγγράφηκε η πολλαπλή υποθήκη, θα κριθεί, εάν θα πρέπει να διαρραγεί ενόλω ή εν μέρει ως απαλλοτριωτική δικαιοπραξία η εγγραφείσα προσημείωση υποθήκης σε ένα, σε δύο ή σε όλα τα ενυπόθηκα ακίνητα, λαμβανομένου μάλιστα περαιτέρω υπόψη ότι από την γενόμενη διάρρηξη θα ωφεληθεί μόνο ο ενάγων δανειστής, ως προς τον οποίο και μόνο παράγει ενέργεια αυτή, και όχι τυχόν άλλοι δανειστές του οφειλέτη, αυτό δε παρεκτός του ότι εκ της συγκρίσεως των οικονομικών μεγεθών τούτων θα κριθεί, αν η υπολειπόμενη περιουσία του οφειλέτη είναι επαρκής ή όχι για την ικανοποίηση της απαιτήσεως του ενάγοντος δανειστή, αφού ο εμπραγμάτως ασφαλισμένος τρίτος δανειστής μπορεί, κατ' αρχήν, να ικανοποιηθεί ενόλω εκ της αξίας ενός ή περισσοτέρων του ενός ή και όλων των ενυπόθηκων ακινήτων, εφόσον η αξία του ενός ή των δύο εξ αυτών δεν καλύπτει ενόλω την απαίτησή του. Στην προκειμένη περίπτωση, με την ένδικη αγωγή της η αναιρεσείουσα ενάγουσα, επικαλούμενη ότι έχει χρηματική απαίτηση κατά του πρώτου εναγόμενου ύψους 61.145 ευρώ, για την οποία το έτος 2005 ενέγραψε σε βάρος του τρίτη και τέταρτη υποθήκη σε τρία ακίνητά του, βεβαρημένα με προηγούμενες υποθήκες και προσημειώσεις, και ότι ο πρώτος εναγόμενος οφειλέτης της, προκειμένου να καταδολιεύσει τα συμφέροντά της, υπέδειξε στον δεύτερο εναγόμενο και εκείνος με σκοπό βλάβης της έσπευσε και ενέγραψε, πριν από αυτή, το έτος 2005, δεύτερη και τρίτη προσημείωση υποθήκης στα ως άνω ακίνητα του πρώτου δυνάμει δικαστικής απόφασης, που είχε εκδοθεί το έτος 1997, παρότι η απαίτησή του, για εξασφάλιση της οποίας αυτός είχε εγγράψει από το έτος 1997 προσημείωση σε άλλα ακίνητα του πρώτου εναγομένου, είχε εν μέρει εξοφληθεί και η απόφαση που διέταξε την εγγραφή της προσημείωσης είχε μερικώς ανακληθεί και περιορισθεί σε ορισμένα ακίνητα, ζήτησε τη διάρρηξη της προσημείωσης υποθήκης που έχει εγγράψει ο δεύτερος εναγόμενος τρίτος δανειστής επί των εν λόγω ακινήτων του οφειλέτη της...., όπως προκύπτει από την προσβαλλόμενη απόφασή του, αφού προηγουμένως εξαφάνισε την πρωτόδικη απόφαση που είχε απορρίψει την αγωγή ως μη νόμιμη, την απέρριψε στη συνέχεια ως αόριστη, για το λόγο ότι δεν αναφερόταν στο δικόγραφό της η αξία των ακινήτων, επί των οποίων γράφηκε η προσημείωση, ώστε σε περίπτωση που αυτή (αξία ακινήτων) είναι μεγαλύτερη από την απαίτηση, να μπορεί να εξευρεθεί το μέρος, κατά το οποίο πρέπει να απαγγελθεί η διάρρηξη. Με τον μοναδικό από το άρθρο 559 αριθ. 1 ΚΠολΔ λόγο του αναιρετηρίου προβάλλεται, ότι το Εφετείο για το κατ' άρθρο 216 ΚΠολΔ ορισμένο της ένδικης αγωγής διάρρηξης αξίωσε στοιχεία περισσότερα από εκείνα που απαιτούνται από τις διατάξεις των άρθρων 939 και 943 ΑΚ, καθόσον επί καταδολιευτικών δικαιοπραξιών συνισταμένων στη επιβάρυνση τριών ακινήτων του οφειλέτη του με εμπράγματη ασφάλεια υπέρ άλλου δανειστή, όπως συμβαίνει στην ένδικη περίπτωση, κρίσιμο μέγεθος δεν είναι η σχέση μεταξύ του ύψους της απαίτησης και της αξίας του ακινήτου, αλλά η σχέση μεταξύ του ύψους της απαίτησης και του χρηματικού ποσού για το οποίο έγινε η εγγραφή του εμπραγμάτου βάρους. Όμως, όπως εκτέθηκε στην αρχή της παρούσας μείζονα σκέψη, και στην περίπτωση κατά την οποία η απαλλοτριωτική δικαιοπραξία αφορά την παραχώρηση δικαιώματος εγγραφής υποθήκης ή προσημειώσεως υποθήκης σε περισσότερα του ενός ακίνητα για την εξασφάλιση της ίδιας χρηματικής απαιτήσεως (πολλαπλή υποθήκη), για τους λόγους που ειπώθηκαν, αποτελεί απαραίτητο στοιχείο της ιστορικής βάσεως της αγωγής διαρρήξεως η αξία των ακινήτων του οφειλέτη, επί των οποίων αυτός παραχώρησε σε τρίτο δανειστή το δικαίωμα εγγραφής υποθήκης ή προσημειώσεως υποθήκης. Επομένως, το Εφετείο, που δίκασε, δεν αξίωσε για τη νομική θεμελίωση της αγωγής περισσότερα στοιχεία από εκείνα, που απαιτούν οι διατάξεις των άρθρων 939 έως 942 ΑΚ για τη γένεση του ασκηθέντος δικαιώματος διαρρήξεως. Κατά συνέπεια, όχι παρά τον νόμο απέρριψε την αγωγή διαρρήξεως της αναιρεσείουσας ενάγουσας ως αόριστη και δεν υπέπεσε στη νομική πλημμέλεια του άρθρου 559 αριθ. 1 ΚΠολΔ, γι' αυτό και ο στηριζόμενος στη διάταξη αυτή και παραπεμφθείς στην...παρόντος Δικαστηρίου μοναδικός λόγος της αιτήσεως αναιρέσεως είναι αβάσιμος. Ακολούθως, και η από 9 Φεβρουαρίου 2009 αίτηση αναιρέσεως πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμη, τα δικαστικά έξοδα όμως των διαδίκων θα συμψηφιστούν ενόλω, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 179 και 183 ΚΠολΔ, διότι η ερμηνεία των κανόνων δικαίου, που εφαρμόστηκαν, ήταν ιδιαίτερα δυσχερής.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Απορρίπτει τον παραπεμφθέντα στην...λόγο αναιρέσεως και στο σύνολό της την από 9 Φεβρουαρίου αίτηση της αναιρεσείουσας με την επωνυμία "Hellenic Quality Foods...τροφίμων" για αναίρεση της υπ' αριθ. 7.309/2008 αποφάσεως του....
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 8 Νοεμβρίου 2012 και δημοσιεύθηκε στο ακροατήριό του στις 6 Δεκεμβρίου 2012.
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΣΕ ΤΑΚΤΙΚΗ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές της A' Σύνθεσης:...,...,...,..., Αντιπροέδρους,...,...- Εισηγητή,...,...,...,...,...,...
-Χριστοφίλου,...,...,...,...,...,...,...,...,...,...,...,...,...,...- Πετρουλάκη και..., Αρεοπαγίτες, (κωλυομένων των λοιπών Δικαστών της σύνθεσης). Συνεδρίασε δημόσια στο κατάστημά του στις 22 Μαρτίου 2012, με την παρουσία του... -...και της...για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ:
Της καλούσας - αναιρεσείουσας: ανώνυμης εταιρίας με την επωνυμία "HELLENIC QUALITY FOODS..." και τον διακριτικό τίτλο "HQF", που εδρεύει στην ... και εκπροσωπείται νόμιμα, η οποία εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο της..., με δήλωση κατ' άρθρο 242 παρ. 2 ...
Των καθού η κλήση - αναιρεσίβλητων: 1. Α. -...Σ., κατοίκου ..., ο οποίος εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του..., που δεν κατέθεσε προτάσεις και 2....Γ., κατοίκου ..., ο οποίος δεν παραστάθηκε. Η ένδικη διαφορά άρχισε με την από 13 Οκτωβρίου 2005 αγωγή της ήδη καλούσας - αναιρεσείουσας, που κατατέθηκε στο....
Εκδόθηκαν οι αποφάσεις: 3895/2007 οριστική του ιδίου Δικαστηρίου και 7309/2008 του.... Την αναίρεση της τελευταίας απόφασης ζήτησε η καλούσα - αναιρεσείουσα με την από 9 Φεβρουαρίου 2009 αίτησή της. Στη συνέχεια εκδόθηκε η 1301/2011 απόφαση του Α2..., η οποία παραπέμπει στην... Πάγου τον μοναδικό από το άρθρο 559 αριθ. 1 ΚΠολΔ λόγο της από 9-2-2009 αίτησης της εταιρίας με την επωνυμία "Hellenic Quality Fo..." για αναίρεση της 7309/2008 απόφασης του.... Μετά την πιο πάνω απόφαση και την από 29 Φεβρουαρίου 2011 αίτηση-κλήση της καλούσας η προκείμενη υπόθεση φέρεται στην Ολομέλεια του Δικαστηρίου τούτου. Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης αυτής που εκφωνήθηκε από το πινάκιο, οι διάδικοι παραστάθηκαν όπως σημειώνεται πιο πάνω. Ο πληρεξούσιος του παραστάντα καθού η κλήση - αναιρεσίβλητου ανέπτυξε προφορικά τους σχετικούς ισχυρισμούς του και ζήτησε την απόρριψη της αίτησης αναίρεσης και την καταδίκη της αντιδίκου του στη δικαστική δαπάνη του. Ο Εισαγγελέας πρότεινε όπως, ως προς το πρώτο από τα τιθέμενα ζητήματα η Ολομέλεια να αποφανθεί, υιοθετώντας την παλαιότερη νομολογία του Δικαστηρίου ότι τις προϋποθέσεις περιορισμού της διάρρηξης πρέπει να τις επικαλεσθεί ο εναγόμενος, ως προς δε το δεύτερο ερώτημα συμφώνησε με τη γνώμη του εισηγητή Αρεοπαγίτη κ....κατά τον οποίο η αξία του περιουσιακού στοιχείου δεν αποτελεί στοιχείο της αγωγής διάρρηξης. Κατόπιν αυτών η Πρόεδρος έδωσε εκ νέου το λόγο στον πιο πάνω πληρεξούσιο του παραστάντα διαδίκου, ο οποίος αναφέρθηκε σε αυτά που προηγούμενα είχε αναπτύξει. Κατά την 8 Νοεμβρίου 2012, ημέρα που συγκροτήθηκε το παρόν δικαστήριο προκειμένου να διασκεφθεί την ανωτέρω υπόθεση ήταν απόντες οι Αρεοπαγίτες:...,...- Χριστοφίλου,...,...και..., οι οποίοι δήλωσαν κώλυμα αρμοδίως, παρισταμένων πλέον των δεκαπέντε (15) μελών εκ των συμμετασχόντων στη συζήτηση της υπόθεσης, κατ' άρθρο 23 παρ. 2 του ν.1756/1988, όπως ισχύει μετά την τροποποίηση με το άρθρο 44 του ν.3659/2008.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΝΟΜΟ
Επειδή, νομίμως φέρεται προς συζήτηση, με την από 29 Σεπτεμβρίου 2011 κλήση της αναιρεσείουσας εταιρίας με την επωνυμία "Hellenic Quality Foods...τροφίμων", ο εκ του άρθρου 559 αριθ. 1 ΚΠολΔ μοναδικός λόγος αναιρέσεως της από 9 Φεβρουαρίου 2009 αιτήσεως αναιρέσεως, μετά την επ' αυτής έκδοση της υπ' αριθ. 1.301/2011 αποφάσεως του Α2... Πάγου, με την οποία παραπέμφθηκε ο λόγος αυτός στην... τούτου λόγω της δημιουργίας ζητήματος γενικότερου ενδιαφέροντος, αλλά και για την ενότητα της νομολογίας, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 563§2 εδαφ. β ΚΠολΔ και 23§2 του...των Δικαστηρίων και..., αντιστοίχως, όπως η δεύτερη από τις διατάξεις αυτές αντικαταστάθηκε με τα άρθρα 16§1 του ν. 2.331/1995 και 3§6 του ν. 2.479/1997. Επειδή, όπως προκύπτει από την επικαλούμενη και νομίμως προσκομιζόμενη από την αναιρεσείουσα υπ' αριθ. 5070Δ/14.12.20011 έκθεση επιδόσεως του δικαστικού επιμελητή του......, ακριβές αντίγραφο της από 29.9.2011 κλήσεως της αναιρεσείουσας με την κάτω από αυτή πράξη προσδιορισμού δικασίμου της Προέδρου του...και κλήση προς εμφάνιση κατά την αναφερόμενη στην αρχή της παρούσας δικάσιμο, επιδόθηκε νόμιμα και εμπρόθεσμα στον δεύτερο αναιρεσίβλητο..., ο οποίος, όπως προκύπτει από τα πρακτικά συνεδριάσεως, δεν εμφανίστηκε όταν η υπόθεση εκφωνήθηκε από τη σειρά του πινακίου, ούτε κατέθεσε έγγραφη δήλωση σύμφωνα με το άρθρο 242§2 ..., σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 568§4 εδαφ. α και 576§2 ΚΠολΔ, εφόσον αυτός έχει κλητευθεί, πρέπει να συζητηθεί η υπόθεση παρά την απουσία του. Επειδή, η νομική αοριστία της αγωγής στηρίζει τον από το άρθρο 559 αριθ. 1 ΚΠολΔ λόγο αναιρέσεως για παράβαση κανόνα ουσιαστικού δικαίου, αν το δικαστήριο για τη θεμελίωση της αγωγής στον φερόμενο ως παραβιασθέντα κανόνα ουσιαστικού δικαίου είτε αρκέστηκε σε λιγότερα στοιχεία είτε αξίωσε περισσότερα από εκείνα, που ο κανόνας αυτός απαιτεί για τη γένεση του οικείου δικαιώματος. Εξάλλου, από τις διατάξεις των άρθρων 939 έως 942 ΑΚ προκύπτει, ότι για τη γέννηση της αξίωσης προς διάρρηξη καταδολιευτικής δικαιοπραξίας απαιτείται η συνδρομή των κατωτέρω προϋποθέσεων : α) απαίτηση του δανειστή κατά του οφειλέτη, γεννημένη κατά το χρόνο που ο τελευταίος επιχειρεί την απαλλοτρίωση, β) απαλλοτρίωση από τον οφειλέτη περιουσιακού στοιχείου, γ) πρόθεση βλάβης των δανειστών, δ) γνώση του τρίτου υπέρ του οποίου η απαλλοτρίωση, και ε) αφερεγγυότητα του οφειλέτη, η οποία συντρέχει όταν η υπολειπόμενη εμφανής περιουσία τούτου δεν επαρκεί για την ικανοποίηση του δανειστή. Απαλλοτρίωση κατά την έννοια του άρθρου 939 ΑΚ συνιστά και η παραχώρηση εμπράγματης ασφάλειας από τον οφειλέτη σε τρίτο δανειστή του, ο οποίος τελεί σε γνώση ότι ο οφειλέτης χορηγεί σε αυτόν το δικαίωμα τούτο προς βλάβη των άλλων δανειστών του, διότι με αυτή ανατρέπεται ο ισχύων κατά την εκτέλεση εκ του νόμου κανόνας περί της σειράς κατατάξεως των δανειστών. Τέτοια δε εμπράγματη ασφάλεια, που παρέχει στο δανειστή δικαίωμα προνομιακής ικανοποίησης από την αξία του πράγματος, αποτελεί και η προβλεπόμενη από τη διάταξη του άρθρου 1274 ΑΚ, όπως αυτή αντικαταστάθηκε από το άρθρ. 56§1 ΕισΝΚΠολΔ, προσημείωση υποθήκης, αφού η τελευταία, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 1277 εδαφ. β ΑΚ, όταν η απαίτηση επιδικαστεί τελεσίδικα, τρέπεται σε υποθήκη, η οποία λογίζεται ότι έχει εγγραφεί από την ημέρα της προσημείωσης. Τα ανωτέρω στοιχεία, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 216 ΚΠολΔ, πρέπει να αναφέρονται στην αγωγή για να είναι ορισμένο το δικόγραφο αυτής. Ακόμη, μεταξύ των στοιχείων, που πρέπει να περιέχει η αγωγή διαρρήξεως για να είναι ορισμένη, περιλαμβάνονται το ποσό της απαίτησης του ενάγοντος δανειστή και η αξία του περιουσιακού στοιχείου που απαλλοτριώθηκε κατά το χρόνο άσκησης της αγωγής, διότι η διάρρηξη δεν είναι αναγκαίως ολική, αλλά επέρχεται μόνον κατά το μέρος που ζημιώνεται ο δανειστής, αν δε το απαλλοτριωθέν έχει μεγαλύτερη αξία από την απαίτηση του δανειστή, η διάρρηξη είναι μερική και εκφράζεται σε ποσοστό αντίστοιχο με την αξία της απαιτήσεως του δανειστή προς την αξία του απαλλοτριωθέντος.. Όλα τα παραπάνω στοιχεία, επί πλέον δε και το χρηματικό ποσό για το οποίο έγινε η εγγραφή υποθήκης, πρέπει να περιέχει η αγωγή διαρρήξεως για να είναι ορισμένη και στην περίπτωση, που η απαλλοτριωτική δικαιοπραξία αφορά την παραχώρηση δικαιώματος υποθήκης, το αυτό δε, για την ταυτότητα του νομίμου λόγου, ισχύει και στην περίπτωση παραχωρήσεως της προβλεπόμενης από τα άρθρα 1264 και 1270 ΑΚ πολλαπλής υποθήκης, η οποία υφίσταται όταν για την ίδια απαίτηση έχουν εγγραφεί συγχρόνως υποθήκες ή προσημειώσεις υποθηκών σε περισσότερα ακίνητα. Στην περίπτωση αυτή ναι μεν καθεμία από τις περισσότερες υποθήκες ή προσημειώσεις είναι κατ' αρχήν ανεξάρτητη από τις λοιπές, πλην όμως όλες τις συνδέει το γεγονός, ότι ασφαλίζουν την ίδια απαίτηση. Έτσι, η ολική εξόφληση της ασφαλισμένης με αυτές απαίτησης επιφέρει αναγκαίως την απόσβεση όλων των υποθηκών και των προσημειώσεων, αποτέλεσμα το οποίο δεν επέρχεται, όταν γίνει, μερική μόνον εξόφληση. Ειδικότερα, επί πολλαπλής υποθήκης η αναφορά της αξίας όλων των επιβαρυμένων με αυτή ακινήτων είναι επιβεβλημένη και από το λόγο, ότι με βάση τις παραμέτρους 1) του ύψους της απαιτήσεως δανειστή, 2) της αξίας εκάστου από τα ενυπόθηκα ακίνητα, και 3) του ύψους της χρηματικής απαίτησης του τρίτου δανειστή, για την οποία εγγράφηκε η πολλαπλή υποθήκη, θα κριθεί, εάν θα πρέπει να διαρραγεί ενόλω ή εν μέρει ως απαλλοτριωτική δικαιοπραξία η εγγραφείσα προσημείωση υποθήκης σε ένα, σε δύο ή σε όλα τα ενυπόθηκα ακίνητα, λαμβανομένου μάλιστα περαιτέρω υπόψη ότι από την γενόμενη διάρρηξη θα ωφεληθεί μόνο ο ενάγων δανειστής, ως προς τον οποίο και μόνο παράγει ενέργεια αυτή, και όχι τυχόν άλλοι δανειστές του οφειλέτη, αυτό δε παρεκτός του ότι εκ της συγκρίσεως των οικονομικών μεγεθών τούτων θα κριθεί, αν η υπολειπόμενη περιουσία του οφειλέτη είναι επαρκής ή όχι για την ικανοποίηση της απαιτήσεως του ενάγοντος δανειστή, αφού ο εμπραγμάτως ασφαλισμένος τρίτος δανειστής μπορεί, κατ' αρχήν, να ικανοποιηθεί ενόλω εκ της αξίας ενός ή περισσοτέρων του ενός ή και όλων των ενυπόθηκων ακινήτων, εφόσον η αξία του ενός ή των δύο εξ αυτών δεν καλύπτει ενόλω την απαίτησή του. Στην προκειμένη περίπτωση, με την ένδικη αγωγή της η αναιρεσείουσα ενάγουσα, επικαλούμενη ότι έχει χρηματική απαίτηση κατά του πρώτου εναγόμενου ύψους 61.145 ευρώ, για την οποία το έτος 2005 ενέγραψε σε βάρος του τρίτη και τέταρτη υποθήκη σε τρία ακίνητά του, βεβαρημένα με προηγούμενες υποθήκες και προσημειώσεις, και ότι ο πρώτος εναγόμενος οφειλέτης της, προκειμένου να καταδολιεύσει τα συμφέροντά της, υπέδειξε στον δεύτερο εναγόμενο και εκείνος με σκοπό βλάβης της έσπευσε και ενέγραψε, πριν από αυτή, το έτος 2005, δεύτερη και τρίτη προσημείωση υποθήκης στα ως άνω ακίνητα του πρώτου δυνάμει δικαστικής απόφασης, που είχε εκδοθεί το έτος 1997, παρότι η απαίτησή του, για εξασφάλιση της οποίας αυτός είχε εγγράψει από το έτος 1997 προσημείωση σε άλλα ακίνητα του πρώτου εναγομένου, είχε εν μέρει εξοφληθεί και η απόφαση που διέταξε την εγγραφή της προσημείωσης είχε μερικώς ανακληθεί και περιορισθεί σε ορισμένα ακίνητα, ζήτησε τη διάρρηξη της προσημείωσης υποθήκης που έχει εγγράψει ο δεύτερος εναγόμενος τρίτος δανειστής επί των εν λόγω ακινήτων του οφειλέτη της...., όπως προκύπτει από την προσβαλλόμενη απόφασή του, αφού προηγουμένως εξαφάνισε την πρωτόδικη απόφαση που είχε απορρίψει την αγωγή ως μη νόμιμη, την απέρριψε στη συνέχεια ως αόριστη, για το λόγο ότι δεν αναφερόταν στο δικόγραφό της η αξία των ακινήτων, επί των οποίων γράφηκε η προσημείωση, ώστε σε περίπτωση που αυτή (αξία ακινήτων) είναι μεγαλύτερη από την απαίτηση, να μπορεί να εξευρεθεί το μέρος, κατά το οποίο πρέπει να απαγγελθεί η διάρρηξη. Με τον μοναδικό από το άρθρο 559 αριθ. 1 ΚΠολΔ λόγο του αναιρετηρίου προβάλλεται, ότι το Εφετείο για το κατ' άρθρο 216 ΚΠολΔ ορισμένο της ένδικης αγωγής διάρρηξης αξίωσε στοιχεία περισσότερα από εκείνα που απαιτούνται από τις διατάξεις των άρθρων 939 και 943 ΑΚ, καθόσον επί καταδολιευτικών δικαιοπραξιών συνισταμένων στη επιβάρυνση τριών ακινήτων του οφειλέτη του με εμπράγματη ασφάλεια υπέρ άλλου δανειστή, όπως συμβαίνει στην ένδικη περίπτωση, κρίσιμο μέγεθος δεν είναι η σχέση μεταξύ του ύψους της απαίτησης και της αξίας του ακινήτου, αλλά η σχέση μεταξύ του ύψους της απαίτησης και του χρηματικού ποσού για το οποίο έγινε η εγγραφή του εμπραγμάτου βάρους. Όμως, όπως εκτέθηκε στην αρχή της παρούσας μείζονα σκέψη, και στην περίπτωση κατά την οποία η απαλλοτριωτική δικαιοπραξία αφορά την παραχώρηση δικαιώματος εγγραφής υποθήκης ή προσημειώσεως υποθήκης σε περισσότερα του ενός ακίνητα για την εξασφάλιση της ίδιας χρηματικής απαιτήσεως (πολλαπλή υποθήκη), για τους λόγους που ειπώθηκαν, αποτελεί απαραίτητο στοιχείο της ιστορικής βάσεως της αγωγής διαρρήξεως η αξία των ακινήτων του οφειλέτη, επί των οποίων αυτός παραχώρησε σε τρίτο δανειστή το δικαίωμα εγγραφής υποθήκης ή προσημειώσεως υποθήκης. Επομένως, το Εφετείο, που δίκασε, δεν αξίωσε για τη νομική θεμελίωση της αγωγής περισσότερα στοιχεία από εκείνα, που απαιτούν οι διατάξεις των άρθρων 939 έως 942 ΑΚ για τη γένεση του ασκηθέντος δικαιώματος διαρρήξεως. Κατά συνέπεια, όχι παρά τον νόμο απέρριψε την αγωγή διαρρήξεως της αναιρεσείουσας ενάγουσας ως αόριστη και δεν υπέπεσε στη νομική πλημμέλεια του άρθρου 559 αριθ. 1 ΚΠολΔ, γι' αυτό και ο στηριζόμενος στη διάταξη αυτή και παραπεμφθείς στην...παρόντος Δικαστηρίου μοναδικός λόγος της αιτήσεως αναιρέσεως είναι αβάσιμος. Ακολούθως, και η από 9 Φεβρουαρίου 2009 αίτηση αναιρέσεως πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμη, τα δικαστικά έξοδα όμως των διαδίκων θα συμψηφιστούν ενόλω, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 179 και 183 ΚΠολΔ, διότι η ερμηνεία των κανόνων δικαίου, που εφαρμόστηκαν, ήταν ιδιαίτερα δυσχερής.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Απορρίπτει τον παραπεμφθέντα στην...λόγο αναιρέσεως και στο σύνολό της την από 9 Φεβρουαρίου αίτηση της αναιρεσείουσας με την επωνυμία "Hellenic Quality Foods...τροφίμων" για αναίρεση της υπ' αριθ. 7.309/2008 αποφάσεως του....
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 8 Νοεμβρίου 2012 και δημοσιεύθηκε στο ακροατήριό του στις 6 Δεκεμβρίου 2012.
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου