Με τη συναλλαγματική, ο αποδέκτης αναγνωρίζει την οφειλή του προς τον εκδότη.
Ο εκδότης μπορεί να ορίσει ότι τα χρήματα θα λάβει τρίτο πρόσωπο, ο λήπτης.
Ο εκδότης (ή ο λήπτης) είναι ο αρχικός κομιστής της συναλλαγματικής, και μπορεί να μεταβιβάσει την απαίτησή του με οπισθογράφηση σε τρίτο πρόσωπο. Ο καθ' ου η... οπισθογράφηση γίνεται νέος κομιστής της συναλλαγματικής.
Αν ο κομιστής δεν πληρωθεί, μπορεί να στραφεί κατά του αποδέκτη, των οπισθογράφων και των τριτεγγυητών.
Με την σειρά του, κάθε οπισθογράφος και τριτεγγυητής που πλήρωσε τη συναλλαγματική μπορεί να στραφεί κατά των προηγούμενών του οπισθογράφων ή τριτεγγυητών, και κατά του αποδέκτη.
Ο αποδέκτης και οι οπισθογράφοι λέγονται πληρωτές.
Πώς συμπληρώνεται η συναλλαγματική
Στοιχεία εγκυρότητας
Για να είναι έγκυρη η συναλλαγματική πρέπει να περιλαμβάνονται σε αυτή τα παρακάτω στοιχεία:
- 1. Η λέξη "Συναλλαγματική" ν.5325/1932 αρ.1. Αν η συναλλαγματική εκδίδεται σε ξένη γλώσσα, μπορεί αντί της ελληνικής να αναγράφεται η αντίστοιχη ξένη λέξη.
- 2. Ο χρόνος της λήξης ν.5325/1932 αρ.1. Αν δεν σημειωθεί ο χρόνος λήξης, η συναλλαγματική θεωρείται πληρωτέα εν όψει ν.5325/1932 αρ.2 εδ.2. Αν σημειωθεί χρόνος λήξης, αλλά δεν είναι εν όψει, σε προθεσμία από την όψη, σε δήλη ημέρα ή σε προθεσμία από δήλη ημέρα, η συναλλαγματική είναι άκυρη ν.5325/1932 αρ.33 εδ.1. Η συναλλαγματική είναι επίσης άκυρη αν αναφέρονται διαδοχικοί χρόνοι λήξης της ν.5325/1932 αρ.33 εδ.2.
- 3. Η εντολή περί πληρωμής ορισμένου ποσού ν.5325/1932 αρ.1. Η εντολή πρέπει να είναι απλή και καθαρή.
- 4. Το όνομα του πληρωτή, δηλαδή αυτού που αναλαμβάνει να πληρώσει ν.5325/1932 αρ.1. Συχνά, ο πληρωτής γίνεται και αποδέκτης της συναλλαγματικής, για το οποίο αρκεί να θέσει την υπογραφή του στο μπροστά μέρος της συναλλαγματικής ν.5325/1932 αρ.25 παρ.1 εδ.3. * Η υπογραφή του αποδέκτη δεν απαιτείται για την εγκυρότητα της συναλλαγματικής, αποτελεί όμως θετικό στοιχείο για τον εκδότη, καθώς έχει αυξημένη αποδεικτική ισχύ περί της συμφωνίας.
- 5. Ο τόπος της πληρωμής ν.5325/1932 αρ.1. Αν δεν αναφέρεται ο τόπος στον οποίο θα γίνει η πληρωμή, αναπληρώνεται από τον τόπο του πληρωτή ν.5325/1932 αρ.2 εδ.3 ο οποίος θεωρείται και τόπος κατοικίας του πληρωτή ν.5325/1932 αρ.2 εδ.3.
- 6. Το όνομα του προσώπου στον οποίο θα γίνει η πληρωμή ή υπέρ του οποίου θα γίνει η πληρωμή ν.5325/1932 αρ.1.
- 7. Ο τόπος έκδοσης και ο χρόνος έκδοσης της συναλλαγματικής ν.5325/1932 αρ.1. Αν δεν αναγράφεται ο τόπος έκδοσης, αναπληρώνεται από τον αναγραφόμενο τόπο του εκδότη ν.5325/1932 αρ.2 εδ.4.
- 8. Η υπογραφή του εκδότη της συναλλαγματικής ν.5325/1932 αρ.1.
Για την εγκυρότητα της συναλλαγματικής δεν απαιτείται συγκεκριμένη μορφοποίηση του εγγράφου, αν και προς διευκόλυνση των συμβαλλομένων συχνά χρησιμοποιείται τυποποιημένο έγγραφο.
Παραγραφή συναλλαγματικής
- Η απαίτηση κατά του αποδέκτη και του τριτεγγυητή του παραγράφεται τρία χρόνια μετά τη λήξη της συναλλαγματικής ν.5325/1932 αρ.70 εδ.1.
- Η απαίτηση του κομιστή βάσει αναγωγής (δηλ. κατά του εκδότη, των οπισθογράφων και των τριτεγγυητών) ένα χρόνο μετά την λήξη, αν υπάρχει ρήτρα "ανέξοδος επιστροφή" (η προθεσμία μετράει και από την πρακτικά ασύνηθη περίπτωση σύνταξης διαμαρτυρικού) ν.5325/1932 αρ.70 εδ.2.
- Οι απαιτήσεις από αναγωγή για απόδοση (δηλ. οι απαιτήσεις οπισθογράφου κατά του εκδότη, άλλων οπισθογράφων και των τριτεγγυητών) παραγράφονται σε έξι μήνες από την ημέρα που ο οπισθογράφος πληρωσε την συναλλαγματική ή την ημέρα που ασκήθηκε αγωγή εναντίον του ν.5325/1932 αρ.70 εδ.3.
Η προθεσμία παραγραφής από απαίτηση βάσει συναλλαγματικής μπορεί να μετατραπεί σε εικοσαετή με έκδοση διαταγής πληρωμής και τελεσιδικία αυτής. Αν δεν τελεσιδικήσει η ως άνω διαταγή πληρωμής (είτε λόγω απόρριψης ανακοπής για λόγους πέραν τυπικότητας, είτε λόγω παρέλευσης δεκαημέρου από δεύτερη επίδοση), η προθεσμία παραγραφής παραμένει τριετής/ ενιαύσια/ εξάμηνη και αρχίζει εκ νέου με την πρώτη επίδοση της διαταγής πληρωμής 1538/2007 ΑΠ.
Άκυρη συναλλαγματική
Η άκυρη συναλλαγματική ισχύει κατά μετατροπή ως αφηρημένη υπόσχεση ή αναγνώριση χρέους, χρεωστικό ομόλογο παροχής χρημάτων από έμπορο ή εντολή πληρωμής από έμπορο σε έμπορο χωρίς να είναι απαραίτητη η επίκληση συνδρομής των διατυπώσεων του αρ.182 ΑΚ, γιατί η βούληση των μερών περί μετατροπής συνάγεται ευθέως από το έγγραφο 2088/1986 ΑΠ 499/2002 Εφ.Λάρισας 576/2002 Ειρ.Θεσσαλονίκης.
Θα συμβουλευτείτε τον ΑΚ;
Αν εκδότης και λήπτης είναι το ίδιο πρόσωπο, και ο αποδέκτης της άκυρης συναλλαγματικής είναι έμπορος 4722/1986 Εφ.Αθηνών, και η άκυρη συναλλαγματική φέρει ρήτρα εις διαταγή, τότε η άκυρη συναλλαγματική μπορεί να ισχύσει ως χρεωστικό ομόλογο παροχής χρημάτων από έμπορο αρ.76 παρ.α νδ.17.7/13.8.1923 αρ.76 παρ.β νδ.17.7/13.8.1923 576/2002 Ειρ.Θεσσαλονίκης.
Αν εκδότης και λήπτης είναι το ίδιο πρόσωπο, και δεν ισχύουν οι προϋποθέσεις για μετατροπή σε χρεωστικό ομόλογο παροχής χρημάτων, τότε η άκυρη συναλλαγματική μπορεί να ισχύσει ως αφηρημένη υπόσχεση ή αναγνώριση χρέους 576/2002 Ειρ.Θεσσαλονίκης.
Αν εκδότης και λήπτης είναι διαφορετικά πρόσωπα, και είναι έμποροι και οι δύο, τότε η άκυρη συναλλαγματική μπορεί να ισχύσει ως εντολή πληρωμης από έμπορο σε έμπορο 576/2002 Ειρ.Θεσσαλονίκης.
Οπισθογράφηση άκυρης συναλλαγματικής
Η οπισθογράφηση συναλλαγματικής δεν συνιστά δήλωση αναγνώριση χρέους (αντίθετα με την αποδοχή συναλλαγματικής), αλλά δήλωση μεταβίβασης δικαιωμάτων 7180/1993 Μον.Πρ.Θεσσαλονίκης.
Άρα η οπισθογράφηση δεν μπορεί να ισχύσει κατά μετατροπή ως χρεωστικό ομόλογο αλλά μόνο ως εκχώρηση 7180/1993 Μον.Πρ.Θεσσαλονίκης.
Οπισθογράφηση πριν τη λήξη της άκυρης συναλλαγματικής
Αν η άκυρη συναλλαγματική οπισθογραφηθεί πριν τη λήξη της, η οπισθογράφηση ισχύει και συνεπάγεται τα αποτελέσματα της απλής οπισθογράφησης 582/1977 ΑΠ 499/2002 Εφ.Λάρισας.
Στην περίπτωση αυτή, οι οφειλέτης μπορεί να προβάλλει
- τις αντιρρήσεις που αφορούν το κύρος της δικής του δήλωσης στο δικαιόγραφο,
- ή τις αντιρρήσεις που συνάγονται από το περιεχόμενο του εγγράφου,
- ή τις αντιρρήσεις που ανήκουν σε αυτόν αμέσως κατά του κατόχου αρ.78 παρ.2 νδ.17.7/13.8.1923 499/2002 Εφ.Λάρισας.
Οπισθογράφηση μετά τη λήξη της άκυρης συναλλαγματικής
Αν η άκυρη συναλλαγματική που ισχύει ως χρεωστικό ομόλογο οπισθογραφηθεί μετά τη λήξη της, η οπισθογράφηση ισχύει κατά μετατροπή σαν εκχώρηση της απαίτησης που γεννάται από το χρεωστικό ομόλογο 499/2002 Εφ.Λάρισας.
Στην περίπτωση αυτή, για να γεννηθούν δικαιώματα του εκδοχέα της απαίτησης, αυτός ή ο οπισθογράφος πρέπει να αναγγείλουν την εκχώρηση στον οφειλέτη, έστω και άτυπα 4789/1990 Εφ.Αθηνών 499/2002 Εφ.Λάρισας.
Ταυτόχρονα, ο οφειλέτης δύναται να προβάλλει απεριόριστα κατά του κομιστή της άκυρης συναλλαγματικής και ενστάσεις από την βασική αιτιώση σχέση που είχε κατά του εκχωρητή οπισθογράφου πριν την καταγγελία 499/2002 Εφ.Λάρισας 335/1999 ΑΠ.
Διαταγή πληρωμής από άτυπη εκχώρηση
Κατά μια άποψη, δεν μπορεί να εκδοθεί διαταγή πληρωμής από άτυπη εκχώρηση, γιατί δεν προκύπτει από το έγγραφο η ολοκλήρωση της εκχώρησης.
Κατ' άλλη άποψη, τέτοια αναγγελία συνιστά και η επίδοση της απορρέουσας διαταγής πληρωμής 20/1996 Μον.Πρ.Άρτας.
Ενστάσεις κατά της συναλλαγματικής
Ένσταση ανυπαρξίας υποκείμενης αιτίας
Ο εναγόμενος μπορεί να προβάλει ένσταση ότι δεν υπάρχει αιτία για την έκδοση ή την οπισθογράφηση της συναλλαγματικής, είτε γιατί αυτή ήταν εξ αρχής ανύπαρκτη, παράνομη, ανήθικη ή ελαττωματική (πχ. εικονική), είτε διότι έληξε ή δεν επακολούθησε 1266/2011 ΑΠ 903/2006 ΑΠ.
Αν η ένσταση γίνει δεκτή, τότε η αξίωση από τη συναλλαγματική καθίσταται ανενεργός και ο οφειλέτης ελευθερώνεται 1266/2011 ΑΠ.
Αν δεν ελευθερωνόταν με την παραδοχή της σχετικής ένστασης ο εναγόμενος, η πληρωμή της συναλλαγματικής θα οδηγούσε σε αδικαιολόγητο πλουτισμό του κομιστή της συναλλαγματικής σε βάρος του εναγομένου 1266/2011 ΑΠ.
Ο εναγόμενος αρκεί να αναφερθεί στα στοιχεία που καθιστούν χωρίς νόμιμη αιτία την υποχρέωσή του και συνεπώς αχρεώστητη την πληρωμή της συναλλαγματικής 1266/2011 ΑΠ.
Ο εναγόμενος δεν απαιτείται να επικαλεσθεί ρητά τον προκαλούμενο από την πληρωμή της συναλλαγματικής σε βάρος του αδικαιολόγητο πλουτισμό του κομιστή της επιταγής 1266/2011 ΑΠ.
Ο σχετικός ισχυρισμός μπορεί να προταθεί και κατά του τρίτου κομιστή, αλλά θα πρέπει να αποδειχθεί ότι αυτός γνώριζε τον ισχυρισμό και ενήργησε προς βλάβη του οφειλέτη της συναλλαγματικής 903/2006 ΑΠ ν.5325/1932 αρ.17.
Ο κομιστής ενεργεί προς βλάβη του οφειλέτη, όταν κατά τον χρόνο κτήσης της συναλλαγματικής γνώριζε την ανυπαρξία ή την ελαττωματικότητα της αιτίας έκδοσης ή οπισθογράφησής της και την απέκτησε για να τον εμποδίσει να αντιτάξει ουσιώδεις ενστάσεις από τις προσωπικές του σχέσεις με τον εκδότη ή τον προηγούμενο κομιστή της συναλλαγματικής και να επιτευχθεί έτσι η πληρωμή της, η οποία χωρίς τη μεταβίβασή της δεν θα επιτυγχανόταν 1266/2011 ΑΠ.
Ως βλάβη εννοείται η απώλεια ένστασης του οφειλέτη, που θα στηρίζονταν στις υποκειμενικές σχέσεις οφειλέτη και μεταβιβάζοντος τη συναλλαγματική 903/2006 ΑΠ.
Ο οφειλέτης φέρει το βάρος απόδειξης για την κατά την έκδοση της συναλλαγματικής ανυπαρξία (υπο την ευρεία έννοια, δηλ λόγω λήξης, μή επακολούθησης ή ανυπαρξίας - αχρεωστήτου) ή το αθέμιτο (παράνομο ή ανήθικο) της αιτίας. Αυτό μπορεί να γίνει με ένστασή του, ή με αγωγή για απόδοση των καταβληθέντων ή με ανακοπή κατά τις διατάξεις του αδικαιολόγητου πλουτισμού 3765/2000 Πολ.Πρ.Αθήνας 9415/1999 Μον.Πρ.Θεσσαλονίκης.
Ο οφειλέτης και οπισθογράφος που ενάγεται από τον νόμιμο κομιστή δεν μπορεί να προβάλει τις ανωτέρω ενστάσεις, παρά μόνο
- αν ο κομιστής γνώριζε, κατά την κτήση του τίτλου, την ύπαρξη αυτών των ενστάσεων κατά του εκδότη ή των προηγούμενων κομιστών, και
- αν ο κομιστής ενήργησε προς βλάβη του οφειλέτη, δηλαδή για την ματαίωση της προβολής των ως άνω ενστάσεων.
Ένσταση αντισυμβατικής συμπλήρωσης
Ο εναγόμενος μπορεί να ισχυριστεί ότι ο τρίτος συμπλήρωσε, αργότερα και αντισυμβατικά, τα ελλείποντα στοιχεία της λευκής αρχικά συναλλαγματικής, μόνο όμως αν ο τρίτος απέκτησε τη συναλλαγματική με κακή πίστη ή κατά την απόκτησή της διέπραξε βαρύ πταίσμα ν.5325/1932 αρ.10 903/2006 ΑΠ.
Ένσταση πλαστογραφίας
Αν ο εκδότης και ο αποδέκτης είχαν συμφωνία να συμπληρωθεί η ατελής συναλλαγματική αργότερα, και ο αποδέκτης συμπληρώσει παρά τους όρους της συμφωνίας στοιχείο της ατελούς συναλλαγματικής, τότε δεν στοιχειοθετείται πλαστογραφία 896/2006 ΑΠ.
Αν ο εκδότης και ο αποδέκτης είχαν συμφωνία να συμπληρωθεί η ατελής συναλλαγματική αργότερα, και ο τρίτος κομιστής συμπληρώσει στοιχείο της ατελούς συναλλαγματικής, τότε ο τρίτος δεν διαπράττει πλαστογραφία, γιατί με τη μεταβίβαση της επιταγής θεωρείται ότι μεταβιβάζεται και το δικαίωμα συμπλήρωσης της συναλλαγματικής 903/2006 ΑΠ.
Αν ο εκδότης και ο αποδέκτης δεν είχαν συμφωνία να συμπληρωθεί η ατελής συναλλαγματική, και ο αποδέκτης συμπληρώσει στοιχείο της ατελούς συναλλαγματικής, τότε στοιχειοθετείται πλαστογραφία 896/2006 ΑΠ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου