Διάταξη αλλοδαπού δικαίου που απαγορεύει την υιοθεσία ενηλίκου ακόμα και όταν ο υιοθετούμενος είναι τέκνο της συζύγου του υιοθετούντος προσκρούει στην εγχώρια δημόσια τάξη και τα χρηστά ήθη..
==============
Σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 1542 και 1579 ΑΚ, η υιοθεσία ενηλίκου επιτρέπεται μόνον όταν ο υιοθετούμενος είναι συγγενής ως και τον τέταρτο βαθμό εξ αίματος ή εξ αγχιστείας αυτού που υιοθετεί, τέτοια δε περίπτωση συντρέχει και όταν ο υιοθετούμενος είναι τέκνο του συζύγου εκείνου που υιοθετεί (α` βαθμός εξ αγχιστείας).
Από τις διατάξεις αυτές προκύπτει ότι από της ισχύος του νόμου 2447/1996 καταργείται η υιοθεσία ενηλίκου, πλην της περιπτώσεως του άρθρου 1579 ΑΚ, δηλαδή και στην περίπτωση που ο υιοθετούμενος είναι τέκνο του συζύγου του υιοθετούντος, με την οποία θεσπίζεται εξαίρεση στη γενική απαγόρευση της υιοθεσίας ενηλίκου. Αντιθέτως, υπάρχουν αλλοδαπά δίκαια (βλ. για παράδειγμα το Μολδαβικό και Κουβανικό δίκαιο) που δεν προβλέπουν σε καμιά περίπτωση υιοθεσία ενηλίκου.
Περαιτέρω, από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 23 ΑΚ, και 33 ΑΚ, οι ουσιαστικές προϋποθέσεις για τη σύσταση και τη λύση της υιοθεσίας ρυθμίζονται από το δίκαιο της ιθαγένειας του κάθε μέρους, δηλαδή του υιοθετούντος και του υιοθετούμενου, με τον όρο ότι οι διατάξεις του αλλοδαπού δικαίου δεν εφαρμόζονται αν η εφαρμογή τους προσκρούει στα χρηστά ήθη ή γενικά στη δημόσια τάξη της Ελληνικής Πολιτείας. Το επιλαμβανόμενο δηλαδή Δικαστήριο, ως έχον την απαιτούμενη διεθνή δικαιοδοσία, θα κρίνει, εάν οι διατάξεις του αλλοδαπού δικαίου, που τυγχάνουν εφαρμογής ως προς τον αλλοδαπό ενήλικο υιοθετούμενο, παραβιάζουν ή όχι την ημεδαπή δημόσια τάξη και τα χρηστά ήθη, και αν κατ` επέκταση θα εφαρμοσθούν ή όχι από αυτό, δεδομένου ότι η επιφύλαξη της δημόσιας τάξης, που θεσπίζεται με τη διάταξη του άρθρου 33 ΑΚ, είναι πρόκριμα στην εφαρμογή κάθε αλλοδαπής διάταξης και επομένως, όταν το εφαρμοστέο δίκαιο είναι αλλοδαπό δίκαιο, ο δικαστής προκαταρκτικά οφείλει να κρίνει, αν αυτή προσαρμόζεται στην ημεδαπή δημόσια τάξη και συμβιβάζεται με αυτήν.
Τέλος, δημόσια τάξη, υπό την αναφερόμενη στο άρθρο 33 ΑΚ έννοια, είναι το σύνολο των θεμελιωδών κανόνων και αρχών που κρατούν κατά ορισμένο χρόνο στη χώρα και απηχούν τις κοινωνικές, οικονομικές, πολιτειακές, πολιτικές, θρησκευτικές, ηθικές και άλλες αντιλήψεις, οι οποίες διέπουν το βιοτικό ρυθμό αυτής και αποτελούν το φράγμα εφαρμογής στην ημεδαπή κανόνων αλλοδαπού δικαίου, η οποία μπορεί να προξενήσει διαταραχή στο βιοτικό ρυθμό, ο οποίος κυριαρχεί στη χώρα και διέπεται από τις εν λόγω αρχές (ΟλΑΠ 6/90). Η δημόσια τάξη, ως ανασχετικός παράγων εφαρμογής του αλλοδαπού δικαίου, λειτουργεί περιπτωσιολογικά, και μόνη η άγνοια ή η απαγόρευση αυτή καθ` εαυτή ενός γνωστού σε εμάς θεσμού από το αλλοδαπό δίκαιο δεν μπορεί να οδηγήσει στην κρίση, ότι η εφαρμογή του δικαίου αυτού κατ` ανάγκη προσκρούει στην ελληνική δημόσια τάξη, δηλαδή αυτό που προσκρούει ή όχι στη δημόσια τάξη δεν είναι ο κανόνας του αλλοδαπού δικαίου, αλλά η συγκεκριμένη εκάστοτε εφαρμογή του. Ειδικότερα, ο δικάζων δικαστής δεν αξιολογεί το εφαρμοστέο αλλοδαπό δίκαιο, ούτε τον ειδικότερο εφαρμοστέο αλλοδαπό κανόνα δικαίου κατά τρόπο απόλυτο, γενικό και αφηρημένο. Εξετάζει μόνο κατά πόσο οι έννομες συνέπειες, οι οποίες θα παραχθούν στην ημεδαπή από την εφαρμογή του αλλοδαπού δικαίου επί των συγκεκριμένων πραγματικών περιστατικών της κάθε ειδικότερης περίπτωσης, γίνονται ή όχι ανεκτές από τον κρατούντα στη χώρα μας βιοτικό κοινωνικό ρυθμό.
Περαιτέρω, επί αιτήσεως υιοθεσίας ενηλίκου με στοιχεία αλλοδαπότητας, όταν το υπό υιοθεσία ενήλικο πρόσωπο είναι αλλοδαπό και το δίκαιο της ιθαγένειας του δεν προβλέπει τον θεσμό αυτό (της υιοθεσίας ενηλίκου), το δικαστήριο θα πρέπει να ερευνήσει εξατομικευμένα τις ιδιαίτερες συνθήκες και περιστάσεις (π.χ. το ότι από ετών έχει αναπτυχθεί μία ουσιαστική γονική σχέση του υποψήφιου θετού γονέα με τον υιοθετούμενο, την τύχη του τελευταίου σε περίπτωση απορρίψεως της αιτήσεως κλπ), οι οποίες θα καθιστούσαν αφόρητη, για τις θεμελιώδεις, ως άνω αντιλήψεις της ελληνικής κοινωνίας και του ελληνικού δικαίου, την απόρριψη της αιτήσεως για το λόγο ότι το εφαρμοστέο, κατά το άρθρο 23 ΑΚ, ως προς το πρόσωπο του αλλοδαπού, δίκαιο δεν προβλέπει μία τέτοια υιοθεσία. Τέλος, στην ημεδαπή έννομη τάξη το ενδιαφέρον σχετικά με το θεσμό της υιοθεσίας έχει επικεντρωθεί στο συμφέρον του υιοθετουμένου και στην παροχή δυνατότητας σε αυτόν να μεγαλώσει σε ένα οικογενειακό περιβάλλον με ανάπτυξη σχέσεων στοργής και αφοσίωσης, με σωστή ηθική και πνευματική διαπαιδαγώγηση και με ομαλή εξέλιξη της προσωπικότητας του.
Για τους ως άνω λόγους η υπ’ αριθμ. 2084/2009 απόφαση του Αρείου Πάγου (ΧρΙδ 2010/769, Δ/νη 2010/1041) και η υπ’ αριθ. 1658/2010 απόφαση του Εφετείου Αθηνών (Δ/νη 2010/1688), ορθά έκριναν ότι οι διατάξεις του Κουβανικού και Μολδαβικού Δικαίου αντίστοιχα, που αγνοούν την υιοθεσία ενηλίκου προσκρούουν στην εγχώρια δημόσια τάξη και τα ημεδαπά χρηστά ήθη, ενόψει και της μακρόχρονης συμβιώσεως του υιοθετούντος και του υιοθετούμενου δηλαδή και πριν από την ενηλικίωση του υιοθετούμενου, και των λοιπών ιδιαιτέρων περιστάσεων, όπως περί του ότι πρόκειται περί υιοθεσίας του τέκνου της συζύγου του υιοθετούντος, από άλλο γάμο αυτής, ο οποίος λύθηκε και την επιμέλεια του ανέλαβε η άνω σύζυγος του. Άλλωστε πρέπει να λαμβάνονται ιδιαίτερα υπόψη η θέληση του υιοθετούμενου, ως ενηλίκου, και το συμφέρον του να αναπτυχθεί και διαβιώσει μέσα σε συγκεκριμένο οικογενειακό περιβάλλον, ως έκφραση των κατοχυρωμένων δικαιωμάτων της προσωπικής του ελευθερίας και της προστασίας της οικογένειας, που περιλαμβάνουν και το δικαίωμα της ελεύθερης επιλογής από τον προς υιοθεσία ενήλικο του οικογενειακού περιβάλλοντός του, πράγματα τα οποία ανάγονται σε αρχή του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου (βλ. ΑΠ 2084/ 2009 αδημ.).
ΠΗΓΗ:http://efotopoulou.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου