Τετάρτη 27 Νοεμβρίου 2013

ΧΡΗΣΙΚΤΗΣΙΑ ΣΥΓΚΥΡΙΟΥ ΑΚΙΝΗΤΟΥ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ - Αριθμός αποφ Αρείου Πάγου652/2012

Τετάρτη 27 Νοεμβρίου 2013
Συμβαίνει τότε συχνά ο ένας εκ των συγκυρίων να ασκεί φυσική εξουσίαση επί του ακινήτου, επειδή π.χ. βρίσκεται εγγύτερα σʼ αυτό και δύναται να το καλλιεργεί, ή να....
κατοικεί σʼ αυτό, ενώ οι λοιποί συγκύριοι βρίσκονται σε άλλη πόλη ή και σε άλλη χώρα. Μπορεί σε μία τέτοια περίπτωση εκείνος που καλλιεργεί το ακίνητο, ή μένει μέσα σʼ αυτό, να επικαλεσθεί έναντι των λοιπών συγκυρίων χρησικτησία και να αποκτήσει ολόκληρο το ακίνητο δικό του;
Ο νόμος λέει ότι μπορεί. Χρειάζεται όμως μία πρόσθεση προϋπόθεση, δηλ να έχει γνωστοποιήσει στους λοιπούς συγκυρίους ότι αρχίζει να νέμεται αποκλειστικώς για τον εαυτό του το 100% του ακινήτου, να παρέλθουν είκοσι έτη από τότε που οι λοιποί συγκύριοι έμαθαν την πρόθεσή του αυτή και να μην αντέδρασαν στην αποκλειστική νομή του.
Αυτή η πρόσθετη προϋπόθεση της γνωστοποιήσεως είναι δικαιολογημένη, ώστε να προστατεύεται ο συγκύριος που βρίσκεται μακρυά από το ακίνητο, γνωρίζει ότι ο έτερος συγκύριος είναι πλησιέστερα στο ακίνητο και κάνει και πράξεις εξουσίασης σʼ αυτο, δεν δύνεται όμως να φαντασθεί ότι οι πράξεις αυτές οδηγούν σε αποκλειστική νομή και χρησικτησία υπέρ εκείνου που το εξουσιάζει και εις βάρος εκείνου του συγκυρίου που μένει μακρυά από αυτό. 
Ομως πρέπει πλέον να εξουσιάζει το κτήμα για αποκλειστικά δικό του λογαριασμό και ο άλλος να μην εναντιωθεί στα σχέδιά του αυτά επί είκοσι χρόνια. Αυτά έκρινε η υπʼ αριθ. 652/2012 απόφαση του Αρείου Πάγου.


Απόφαση 652 / 2012    (Γ, ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ)
Αριθμός 652/2012
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Γ' Πολιτικό Τμήμα
ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από τους Δικαστές: Ελισάβετ Μουγάκου-Μπρίλλη, Αντιπρόεδρο, Χαράλαμπο Δημάδη, Σπυρίδωνα Μιτσιάλη, Δημήτριο Μαζαράκη και Ερωτόκριτο Καλούδη, Αρεοπαγίτες.
ΣΥΝΗΛΘΕ σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 25 Ιανουαρίου 2012, με την παρουσία και της γραμματέως Φωτεινής Σαμέλη, για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ:
Της αναιρεσείουσας: Ε. Τ., το γένος Γ. Γ., κατοίκου ..., η οποία δεν παραστάθηκε στο ακροατήριο.
Των αναιρεσίβλητων: 1. Α. Σ. του Θ., 2. Ι. Σ. του Α., 3. Α. Σ. του Α., κατοίκων ..., οι οποίοι εκπροσωπήθηκαν από τον πληρεξούσιο δικηγόρο τους Κωνσαντίνο Ρήγο, 4. Μ. χα Μ. Σ., το γένος Κ. Λ., η οποία δεν παραστάθηκε στο ακροατήριο, 5. Ι. Σ. του Μ., συζ. Γ. Β., κατοίκου ..., 6. Γ. Σ. του Μ. και 7. Α. Γ. του Γ., κατοίκων ..., οι οποίοι 5, 6 και 7 εκπροσωπήθηκαν από την πληρεξούσια δικηγόρο τους Νατάσα Ζαραλίδου-Ιντζεσίλογλου.
Στο σημείο αυτό η ανωτέρω δικηγόρος Νατάσα Ζαραλίδου, δήλωσε ότι η 4η αναιρεσίβλητη (Μ. χα Μ. Σ.) απεβίωσε στις 22-10-2010 και κληρονομήθηκε από τα παιδιά της Ι. Σ. του Μ. και Γ. Σ. του Μ. - ήδη 5η και 6ος αναιρεσίβλητοι - οι οποίοι συνεχίζουν την βιαίως διακοπείσα δίκη και εκπροσωπήθηκαν από την ίδια ως άνω πληρεξούσια δικηγόρο τους.
Η ένδικη διαφορά άρχισε με την από 15-7-2006 αγωγή της ήδη αναιρεσείουσας, που κατατέθηκε στο Μονομελές Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης. Εκδόθηκαν οι αποφάσεις: 9085/2008 του ίδιου Δικαστηρίου και 2464/2009 του Εφετείου Θεσσαλονίκης. Την αναίρεση της τελευταίας απόφασης ζητεί η αναιρεσείουσα με την από 20-2-2010αίτησή της.
Κατά τη συζήτηση της αίτησης αυτής, που εκφωνήθηκε από το πινάκιο, παραστάθηκαν οι αναιρεσίβλητοι, όπως σημειώνεται πιο πάνω. Ο Εισηγητής Αρεοπαγίτης Ερωτόκριτος Καλούδης ανέγνωσε την από 6-12-2010 έκθεσή του, με την οποία εισηγήθηκε την απόρριψη της κρινόμενης αίτησης αναίρεσης.
Οι πληρεξούσιοι των αναιρεσίβλητων ζήτησαν την απόρριψη της αίτησης και την καταδίκη του αντιδίκου μέρους στη δικαστική δαπάνη.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Ι. Από τo συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 286 εδαφ. α', 287 παρ. 1 και 290 του Κ.Πολ.Δ. προκύπτει, ότι η βίαιη διακοπή της δίκης, που επέρχεται από το θάνατο του διαδίκου, καθώς και η εκούσια επανάληψη αυτής από τους κληρονόμους του, μπορούν να γνωστοποιηθούν διαδοχικά με ενιαία δήλωση στο ακροατήριο κατά την εκφώνηση της υποθέσεως προς συζήτηση, εφόσον δεν υπάρξει αμφισβήτηση της ιδιότητάς τους ως κληρονόμων, οπότε ακολουθεί αμέσως η συζήτηση της υποθέσεως (Ολ.Α.Π 22/2000).
Στην προκείμενη περίπτωση, όπως αποδεικνύεται από την προσκομιζόμενη 75/Γ/2010 ληξιαρχική πράξη θανάτου που τη συνέταξε η ληξίαρχος Επανομής του Νομού Θεσσαλονίκης, στις 22 Οκτωβρίου 2010 αποβίωσε στην Επανομή του Νομού Θεσσαλονίκης η τέταρτη αναιρεσίβλητη Μ. χήρα Μ. Σ., η οποία, όπως προκύπτει από τα νομίμως προσκομιζόμενα, α)με αριθμό πρωτοκόλλου 8845/26-10-2010 πιστοποιητικό πλησιέστερων συγγενών του Δημάρχου Επανομής του Νομού Θεσσαλονίκης, και β) 53426/2010, 2968, 2969 και 2970/2012 πιστοποιητικά του Γραμματέα του Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης και δεν αμφισβητείται από τους παριστάμενους διαδίκους, κληρονομήθηκε εξ αδιαθέτου από τους και ήδη πέμπτη αναιρεσίβλητη, θυγατέρα της, Ι. Σ. του Μ. και έκτο αναιρεσίβλητο γιό της, Γ. Σ. του Μ.. Επομένως οι τελευταίοι, ως εξ αδιαθέτου κληρονόμοι της αποβιώσασας (άρθρα 1710, 1813, 1829 και 1846 Α.Κ.), εκπροσωπούμενοι από την πληρεξούσια δικηγόρο τους Α. Ζαραλίδου - Ιντζεσίλογλου, δυνάμει των προσκομιζόμενων .../22-11-2010 και .../23-11-2010 ειδικών πληρεξουσίων των συμβολαιογράφων Θεσσαλονίκης Βασιλικής Τόλη και Πατρών Νικολάου Σ.νού, αντίστοιχα, νομίμως δήλωσαν στο ακροατήριο, κατά την εκφώνηση της υποθέσεως, το θάνατο της πιο πάνω αναιρεσίβλητης και την εκούσια στο όνομά της επανάληψη της δίκης που βιαίως διακόπηκε λόγω του θανάτου αυτής και, έτσι, παραδεκτώς προσωρεί η συζήτηση της υποθέσεως.
ΙΙ. Από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 575, 226 παρ. 4 εδαφ. α' και γ', 568 παρ. 4 και 576 Κ.Πολ.Δ. προκύπτει, ότι, αν η συζήτηση της αίτησης αναίρεσης αναβλήθηκε με επισημείωση στο πινάκιο, είναι δε απών, κατά τη νέα μετά την αναβολή δικάσιμο, κάποιος από τους διαδίκους, ο Άρειος Πάγος ερευνά αυτεπαγγέλτως αν ο απών διάδικος είχε επισπεύσει την αρχική συζήτηση ή είχε κλητευθεί σ' αυτή νόμιμα και εμπρόθεσμα, αν δε συντρέχει η μία ή η άλλη από τις προϋποθέσεις αυτές, είναι περιττή νέα κλήτευση του απόντος, κατά τη νέα μετ' αναβολή, διαδίκου.
Στην προκείμενη περίπτωση, από την έκθεση επίδοσης 5750Δ'/1-10-2010 του δικαστικού επιμελητή στο Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης ..., την οποία επικαλούνται και προσκομίζουν οι αναιρεσίβλητοι που επισπεύδουν τη συζήτηση, προκύπτει ότι ακριβές αντίγραφο της κρινόμενης από 20-2-2010 αίτησης αναίρεσης με πράξη ορισμού δικασίμου για την αρχική δικάσιμο της 15-12-2010 και κλήση προς συζήτησή της κατά την αρχική αυτή δικάσιμο, επιδόθηκε νομίμως και εμπροθέσμως στην αναιρεσείουσα. Κατ' αυτήν η συζήτηση της αναίρεσης, με σχετική επισημείωση στο οικείο πινάκιο, αναβλήθηκε για τη δικάσιμο που αναφέρεται στην αρχή της παρούσας απόφασης. Κατά τη νέα αυτή μετ' αναβολή δικάσιμο και κατά την εκφώνηση της υποθέσεως στη σειρά της από το οικείο πινάκιο, η αναιρεσείουσα δεν εμφανίστηκε ούτε εκπροσωπήθηκε με δήλωση πληρεξούσιου δικηγόρου της, κατά τα άρθρα 242 παρ. 2 και 573 παρ. 1 Κ.Πολ.Δ. Εφόσον, όμως, κατά τα εκτιθέμενα, στη μείζονα σκέψη, δεν χρειαζόταν νέα κλήση, πρέπει, παρά την απουσία της, να προχωρήσει η συζήτηση της αναίρεσης (άρθρο 576 παρ. 2 εδ. α' και γ' Κ.Πολ.Δ.).
ΙΙΙ. Η από τις διατάξεις των άρθρων 987, 980, 981, 982 και 994 του Α.Κ. συναγόμενη αρχή ότι ο συγκοινωνός λογίζεται νεμόμενος το κοινό πράγμα στο όνομα και των λοιπών κοινωνών και επομένως δε μπορεί να αντιτάξει κατ' αυτών κτητική ή αποσβεστική παραγραφή, πριν καταστήσεει σ' αυτούς γνωστή την απόφασή του να νέμεται ποσοστό μεγαλύτερο από τη μερίδα του ή ολόκληρο το κοινό αποκλειστικώς για δικό του λογαριασμό, προϋποθέτει την ύπαρξη κοινωνίας στο χρόνο που άρχισε να νέμεται αποκλειστικώς στο όνομά του ως κύριος το επίδικο ο συγκοινωνός που προβάλλει την κτητική η αποσβεστική παραγραφή.
Συνεπώς, η αρχή αυτή δεν έχει εφαρμογή στην περίπτωση που ο κληρονομούμενος προ του θανάτου του μεταβίβασε το επίδικο με άτυπη σύμβαση σ'εκείνον που το νέμεται έκτοτε για δικό του λογαριασμό, δηλαδή σε χρόνο που δεν υπήρχε ακόμη κοινωνία των κληρονόμων αυτού επί των κληρονομιαίων αντικειμένων, η οποία λαμβάνει ύπαρξη από το θάνατο του κληρονομουμένου. Περαιτέρω, κατά το άρθρο 1045 του Α.Κ., εκείνος που έχει στη νομή του για μια εικοσαετία πράγμα κινητό ή ακίνητο γίνεται κύριος με έκτακτη χρησικτησία, κατά δε το άρθρο 974 του ίδιου Κώδικα όποιος απέκτησε τη φυσική εξουσία πάνω στο πράγμα (κατοχή) είναι νομέας, αν ασκεί την εξουσία αυτή με διάνοια κυρίου. Σύμφωνα με τις διατάξεις αυτές για τη κτήση της κυριότητας με έκτακτη χρησικτησία απαιτείται άσκηση νομής επί συνεχή εικοσαετία, με τη δυνατότητα εκείνου που απέκτησε τη νομή του πράγματος με καθολική ή με ειδική διαδοχή να συνυπολογίσει στο χρόνο της δικής του νομής και το χρόνο νομής του δικαιοπαρόχου του (άρθρο 1051 Α.Κ.). Η χρησικτησία όμως διακόπτεται με την απώλεια της νομής (άρθρο 1048 Α.Κ.). Απώλεια δε της νομής επέρχεται, αν εκλείψει ένα από τα εννοιολογικά στοιχεία της, δηλαδή χαθεί από το νομέα η φυσική εξουσία στο πράγμα ή παύσει να έχει τη διάνοια κυρίου, τη θέληση δηλαδή να εξουσιάζει το πράγμα σαν δικό του (άρθρο 981 Α.Κ.). Εξάλλου, ο λόγος αναίρεσης από τον αριθ. 1 του άρθρου 559 του Κ.Πολ.Δ. για ευθεία παραβίαση ουσιαστικού κανόνα δικαίου ιδρύεται, αν αυτός δεν εφαρμοσθεί, ενώ συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις της εφαρμογής του ή εάν εφαρμοσθεί, ενώ δεν έπρεπε, καθώς και αν εφαρμοστεί εσφαλμένα, αντιστοίχως δε, όταν στην ελάσσονα πρόταση του νομικού συλλογισμού δεν εκτίθενται καθόλου πραγματικά περιστατικά ή όταν τα εκτιθέμενα δεν καλύπτουν όλα τα στοιχεία που απαιτούνται βάσει του πραγματικού του κανόνα δικαίου για την επέλευση της απαγγελθείσας έννομης συνέπειας ή την άρχησή της (Ολ.Α.Π. 7/2006). Τέλος, κατά την έννοια της διάταξης του άρθρου 559 αριθ. 19 του Κ.Πολ.Δ., η απόφαση δεν έχει νόμιμη βάση, όταν στο αιτιολογικό, που συνιστά, την ελάσσονα πρόταση του δικανικού συλλογισμού, δεν αναφέρονται καθόλου ή αναφέρονται ανεπαρκώς ή αντιφατικώς τα πραγματικά περιστατικά, στα οποία το δικαστήριο της ουσίας στήριξε την κρίση του επί ζητήματος με ουσιώδη επίδραση στην έκβαση της δίκης και, έτσι, δεν μπορεί να ελεγχθεί, αν, στη συγκεκριμένη περίπτωση συνέτρεχαν οι όροι του κανόνα ουσιαστικού δικαίου που εφαρμόσθηκε ή δεν συνέτρεχαν οι όροι εκείνου που δεν εφαρμόσθηκε.
Στην προκείμενη περίπτωση το Εφετείο, όπως προκύπτει από την προσβαλλόμενη απόφασή του, δέχτηκε τα εξής: "Ο Θ. Σ. του Γ. και Α., πατέρας του πρώτου των εναγομένων Α., πεθερός της τέταρτης και παππούς εκ πατρός των λοιπών εναγομένων και εκ μητρός του έβδομου εναγομένου και της ενάγουσας, είχε στην αποκλειστική κυριότητα, νομή και κατοχή του, όπως δεν αμφισβητείται, τα κάτωθι ακίνητα ... στη κτηματική περιοχή ... του Δήμου Επανομής του Νομού Θεσσαλονίκης, τα οποία δεν προέρχονται από αγροτική αποκατάσταση και ειδικότερα: 1) το με αριθμό 4165 αγροτεμάχιο ... εκτάσεως 30.000 τ.μ. ... 2) το με αριθμό 4191 αγροτεμάχιο ... εκτάσεως 11.625 τ.μ. ... 3) το με αριθμό 4192 αγροτεμάχιο ... εκτάσεως 57.443 τ.μ. ... 4)το με αριθμό 4193 αγροτεμάχιο ... εκτάσεως 12.750 τ.μ. ... 5) το με αριθμό 5566 αγροτεμάχιο ... εκτάσεως 2.630 τ.μ. ... 6)το με αριθμό 513 αγροτεμάχιο ... εκτάσεως 7.630 τ.μ... και 7)το με αριθμό 1781 αγροτεμάχιο ... εκτάσεως 4.825 τ.μ. ... Πλην των πιο πάνω αγρών, ο Θ. Σ. ήταν κύριος και των παρακάτω αγρών ... στη κτηματική περιοχή Επανομής, α) ενός ... στη θέση "Πάλιουρα" ... εκτάσεως 6.750 τ.μ. ... β) ενός αγρού ... στη θέση "Άγιος Ισίδωρος", έκτασης ... 8.100 τ.μ. και γ) ενός αγρού ... στη θέση "Πάλιουρα", έκτασης ... 13.500 τ.μ. και συνολικά (6750 + 8100 + 13500 =) 28350 τ.μ., τα οποία είχαν περιέλθει σ' αυτόν με τα υπ' αριθμ. .../1941 και .../1943 συμβόλαια των άλλοτε συμβολαιογράφων Θεσσαλονίκης και Βασιλικών, αντιστοίχως, Σωτηρίου Παπαδήμα και Μ. Φωτιάδη, που μεταγράφηκαν νόμιμα. Τα αμέσως πιο πάνω ακίνητά του (ήτοι των 28350 τ.μ.) ο Θ. Σ., ενόψει της τελέσεως του γάμου της θυγατέρας του Μ. με το Γ. Γ., με το υπ' αριθμ. .../12-2-1956 προικοσύμφωνο του άλλοτε συμβολαιογράφου Βασιλικών Θωμά Χριστοδούλου, τα μεταβίβασε κατ' επικαρπία στο γαμβρό του και κατά ψιλή κυριότητα στη θυγατέρα του ... Ταυτοχρόνως, δυνάμει του υπ' αριθμ. .../15-2-1956 προικοσυμφώνου του ίδιου συμβολαιογράφου που μεταγράφηκε νόμιμα, η σύζυγος του Θ. Σ., Ι., ... για τον ίδιο λόγο μεταβίβασε στη θυγατέρα της Μ. 75 νέα στρέμματα ... . Με τον τρόπο αυτό μεταβιβάσθηκε στη Μ. Σ. από τους γονείς της ακίνητη περιουσία ανερχόμενη σε 103 περίπου στρέμματα σημαντικής αξίας, που αποτελούσε το 1/2 της συνολικής αγροτικής ακίνητης περιουσίας των γονέων της ... Στα δύο άλλα τέκνα τους, τον Α. και Μ. ... δεν μεταβίβασαν κανένα άλλο περιουσιακό στοιχείο, πλην ενός ... οικοπέδου εμβαδού 130 τ.μ. περίπου στον καθένα ... με τα υπ' αριθμ. .../7-12-1964 και .../7-12-1964 συμβόλαια του άλλοτε συμβολαιογράφου Θεσσαλονίκης Σωτήριου Παπαδήμα, που μεταγράφηκαν νόμιμα ... Μετά την προικοδότηση της θυγατέρας του ....και συγκεκριμένα το έτος 1970 ο Θ. Σ., για τον ίδιο λόγο και προς εξασφάλιση της οικονομικής αυτοτέλειας των δύο γιων του που ασχολούνταν με τη γεωργία και τη κτηνοτροφία, όπως και ο ίδιος, προέβη σε άτυπη σύμβαση δωρεάς των επίδικων αγροτικών ακινήτων σ' αυτούς, μεταβιβάζοντας κατά πλήρη κυριότητα, νομή και κατοχή, στο μεν Μ. Σ. διαιρετά τμήματα των υπό στοιχεία, 1, 2, 3 και 4 προαναφερόμενων ακινήτων και ειδικότερα: Α)Από τα ακίνητα ... στη θέση "Στρίβος" ... α) ένα διαιρετό και αυτοτελές τμήμα 12.250,12 τ.μ., β) ένα ... εμβαδού 24.190,85 τ.μ. γ) ένα ... εμβαδού 13.986,89 τ.μ. και Β) από τα υπό στοιχεία 5, 6 και 7 ακίνητα ... στις θέσεις "Οσλάν Αγάς", "Παπαγιάννη Λάκκος" και "Αλαταριές" ποσοστό 1/2 εξ αδιαιρέτου, ..., το υπόλοιπο δε εξ αδιαιρέτου ποσοστό του 1/2 ... μεταβίβασε στο γιό του Α., στον οποίο επίσης μεταβίβασε τα εναπομείναντα διαιρετά τμήματα των υπό στοιχεία 1, 2, 3 και 4 ακινήτων... Από το χρόνο της άτυπης δωρεάς και διανομής των πιο πάνω ακινήτων σ' αυτούς, το έτος 1970, εν γνώσει και της αδελφής τους Μ.... τα δύο αδέλφια Α. και Μ. άρχισαν να νέμονται και να κατέχουν τα επίδικα ακίνητα, με διάνοια κυρίου, θέλοντας δηλαδή να έχουν αυτά ως δικά τους, ασκώντας επ' αυτών εμφανές υλικές πράξεις νομής και κατοχής, καλλιεργώντας τα .... Στις 10-5-1983 ο Α. Σ. υπέβαλε αίτηση στη ΔΕΗ για ηλεκτροδότηση των επίδικων ακινήτων, προκειμένου να αρδευτούν αυτά ... ενώ ο Μ. Σ. με την υπ' αριθμ. πρωτ. 1750/30-4-1991 αίτησή του προς τη Διεύθυνση Γεωργίας αιτήθηκε τη χορήγηση της προβλεπόμενης κοινοτικής ενίσχυσης για την παραγωγή σκληρού σίτου εσοδείας 1991, υποβάλλοντας συνημμένα και πίνακα των καλλιεργούμενων εκτάσεων και για τα έτη 1995 έως και 2005, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται και τα επίδικα ... Ο Α. Σ., δυνάμει του υπ' αριθμ. .../2005 συμβολαίου γονικής παροχής του συμβολαιογράφου Θεσσαλονίκης Ευάγγελου Σαρρή, που μεταγράφηκε νόμιμα ... μεταβίβασε τα ακίνητα που περιήλθαν στην κυριότητά του με τον προαναφερόμενο τρόπο στις θυγατέρες του Ι. και Α. (2η και 3η των εναγομένων), οι οποίες συνέχισαν να τα εκμεταλεύονται δια του πατέρα τους. ...Ο Μ. Σ. (ο οποίος) απεβίωσε στις 27-12-1992 χωρίς να αφήσει διαθήκη, κατέλειπε μοναδικούς εξ αδιαθέτου κληρονόμους του τη σύζυγό του Μ. (4η εναγομένη) και τα τέκνα του Ι. και Γ. (5η και 6ο των εναγομένων), οι οποίοι και αποδέχθηκαν την επαχθείσα σ' αυτούς κληρονομιά με την υπ' αριθμ. .../25-5-2005 δήλωση αποδοχής κληρονομιάς του συμβολαιογράφου Θεσσαλονίκης Ευάγγελου Σαρρή, που μεταγράφηκε νόμιμα ... ανέθεσαν (δε) στη μητέρα τους Μ. Σ. την καλλιέργεια και εκμετάλλευση των αγρών αυτών. Εξάλλου ... στις 27-9-1992 απεβίωσε η Μ. συζ. Γ. Γ., χωρίς να αφήσει διαθήκη, κατέλειπε δε μόνους πλησιέστερους συγγενείς της το μεταποβιώσαντα την 24-10-1992 σύζυγό της Γ. Γ. και τα τέκνα της Ε. (ενάγουσα) και Α. (7ο εναγόμενο),από τα οποία η πρώτη αποδέχθηκε την επαχθείσα σ' αυτήν κληρονομιά της αποβιώσασας μητέρας της, ανερχόμενη σε ποσοστό 4/24 εξ αδιαιρέτου επί των επίδικων ακινήτων, όπως αυτή ισχυρίζεται, και προκύπτει από την υπ' αριθμ. .../14-11-2005 δήλωση αποδοχής κληρονομίας της συμβολαιογράφου Θεσσαλονίκης Αθηνάς Αρβανιτίδου - Δεληνάσιου, που μεταγράφηκε νόμιμα, καθώς και για λογαριασμό της μητέρας της το αναλογούν στην τελευταία ποσοστό στην κληρονομία του πατέρα της Θ. Σ.. Τα ανωτέρω όμως έλαβαν χώρα, αφού προηγουμένως της είχε επιδοθεί την 23-12-2004 η από 5-12-2004 αγωγή αναγνωριστικής κυριότητας των επιδίκων από τους κληρονόμους του Μ. Σ.. Στη συνέχεια άσκησε την από 15-7-2006 παρούσα αγωγή της, ισχυριζόμενη πλέον ότι όλοι οι εναγόμενοι αμφισβητούν τη συγκυριότητά της στα επίδικα, μεταξύ των οποίων και ο 7ος εναγόμενος αδελφός της. Ο τελευταίος, ο οποίος κατά τα εκτιθέμενα στη αγωγή της.... είναι για την ίδια αιτία συγκύριος των επιδίκων κατά το αυτό ποσοστό των 4/24 εξ αδιαιρέτου, σε αντίθεση όμως με αυτήν δήλωσε ... ότι ουδέν δικαίωμα συγκυριότητας επί των επίδικων έχει τόσο ο ίδιος όσο και η ενάγουσα αδελφή του και τούτο διότι η δικαιοπάροχος μητέρα τους ... ουδέποτε μέχρι του θανάτου της, το έτος 1992, ανέφερε ότι έχει κληρονομικό δικαίωμα επί των ακινήτων αυτών, αντίθετα αναγνώριζε όσο ζούσε ότι τα συγκεκριμένα ακίνητα ανήκουν στα δύο της αδέλφια και δεν εναντιώθηκε ποτέ τόσο στην παραχώρηση και διανομή των επίδικων αγρών από τον πατέρα τους στα αδέλφιά της, όσο και στην εν συνεχεία κατοχή, καλλιέργεια και εν γένει αποκλειστική εκμετάλλευσή τους από αυτούς ... Τα ανωτέρω δεν αναιρούνται από το γεγονός ότι: α) η Αγροτική Τράπεζα ενέγραψε την 23-3-1972, την 17-2-1973, την 12-6-1972 και 4-6-1972 υποθήκες προς εξασφάλιση απαίτησής της σε μέρος των επίδικων ακινήτων και σε βάρος όλων των αδελφών, και β) από τις με αριθμό .../74 και .../1980 δηλώσεις αποδοχής κληρονομίας των συμβολαιογράφων Θεσσαλονίκης Νικολάου Δεληβοριά και Πασχαλιάς Μάσιου - Χουλιάρα αντιστοίχως, με τις οποίες αποδέχθηκαν τα τρία αδέλφια διαιρετά τμήματα από την κληρονομία του πατέρα τους Θ. Σ.. Ειδικότερα με την υπ' αριθμόν .../23-3-1974 δήλωση αποδοχής κληρονομίας, τα τρία αδέλφια αποδέχθηκαν, κατά ποσοστό 1/3 εξ αδιαιρέτου ο καθένας, έναν αγρό (αρ. κτ. 1210), κείμενο στη θέση "Κουπάνα", συνολικής έκτασης του τμήματος αυτού 21.604 τ.μ. Στη συνέχεια δε με τα υπ' αριθμόν .../23-3-1974, .../23-3-1974, .../23-3-1974 και .../23-3-1974, πωλητήρια συμβόλαια του συμβολαιογράφου Θεσσαλονίκης Νικολάου Δεληβοριά, που μεταγράφηκαν νόμιμα, πώλησαν διαιρετά τμήματα αυτού, περίπου 12 εν όλω στρεμμάτων σε τρίτους ... Με την δε υπ' αριθμ. .../1980 πράξη αποδοχής κληρονομίας της συμβολαιογράφου Θεσσαλονίκης Πασχαλιάς Μάσιου - Χουλιάρα που μεταγράφηκε νόμιμα, τα τρία αδέλφια αποδέχθηκαν από κοινού έναν αγρό (αρ. 4954) κείμενο στη θέση "Μάρμαρο", έκτασης 1.250 τ.μ., που με το .../5-1-1980 πωλητήριο συμβόλαιο της ίδιας ως άνω συμβολαιογράφου πώλησαν από κοινού ολόκληρο στη Σ. συζ. Λ. Π.. Το ότι αποδέχθηκαν από κοινού την εν λόγω κληρονομία και στη συνέχεια προχώρησαν και συνέπραξαν "τύποις" επίσης από κοινού όλα τα αδέλφια στις εν λόγω πωλήσεις προς τρίτους ήταν φυσικό, αφού ο καθένας ξεχωριστά, δεν διέθετε τίτλο ώστε να μπορέσει να προβεί στις παραπάνω πωλήσεις. Ούτε όμως αποδείχθηκε ότι η μητέρα της ενάγουσας εισέπραξε κάποια χρήματα από την πώληση αυτών και δη για τα συγκεκριμένα ακίνητα, εκ των οποίων μάλιστα το τελευταίο δεν περιλαμβάνεται στα επίδικα. Ακόμη τα ανωτέρω δεν αναιρούνται ούτε από την υπ' αριθμόν .../10-5-1978 δήλωση αποδοχής κληρονομίας της συμβολαιογράφου Θεσσαλονίκης Πασχαλιάς Μάσιου Χουλιάρα που μετεγράφηκε νόμιμα, ούτε και από τα υπ' αριθμόν .../10-5-1978 και .../10-5-1978 πωλητήρια συμβόλαια της ίδιας ως άνω συμβολαιογράφου, που επίσης μεταγράφηκαν νόμιμα. Ειδικότερα, με την ανωτέρω .../10-5-1978 δήλωση αποδοχής της ίδιας ως άνω συμβολαιογράφου... η μητέρα της, από κοινού με τους δύο αδελφούς της, όπως συνέβαινε και στο παρελθόν, αποδέχθηκαν εξ αδιαιρέτου ο καθένας κατά ποσοστό 1/3, τα παρακάτω ακίνητα, που βρίσκονται στην κτηματική περιοχή της Επανομής και δη ... Στη συνέχεια με τα υπ' αριθμόν .../10-5-1978 και .../10-5-1978 πωλητήρια συμβόλαια της πιο πάνω συμβολαιογράφου... στα οποία περιλαμβάνονται και τμήματα των επιδίκων, προκύπτει μεν (από αυτά) ότι η μητέρα και δικαιοπάροχος της ενάγουσας Μ., πωλεί το μερίδιό της (συνολικού ποσοστού 64/192 εξ αδιαιρέτου) επί των ανωτέρω ακινήτων σε καθένα από τα αδέλφια της Α. και Μ. κατ' ισομοιρία (ήτοι από 32/192 εξ αδιαιρέτου στον καθένα), αντί ποσού 273.000 δραχμών το κάθε μερίδιο για το οποίο θα ελάμβαναν αντίστοιχα δάνεια από την Αγροτική Τράπεζα με εγγραφή υποθήκης στα εν λόγω ακίνητα σε βάρος όλων των αδελφών, το οποίο και τελικώς έλαβαν με την .../17-5-1978 σύμβαση τοκοχρεωλυτικού δανείου, συνολικού ποσού 600.000 δραχμών, με εξουσιοδοτημένο όμως προς είσπραξη του ποσού αυτού τον Α. Σ...., αλλά και για άλλες αιτίες λαμβάνονταν δάνεια από τα αδέλφια της ... όπως προκειμένου να χρησιμοποιηθούν για την αγορά και εκτροφή μόσχων, αλλά και διατήρηση και εκτροφή των ήδη υπαρχόντων, με αντίστοιχες εγγραφές υποθήκης επί των ανωτέρω ακινήτων, χωρίς οποιαδήποτε αντίδρασή της ... Ακόμη από τα ανωτέρω αποδεικνύεται αντιθέτως ότι η μητέρα της ενάγουσας γνώριζε ότι σε τίποτα δεν αδικήθηκε από τους γονείς της και έλαβε από την πατρική της εν γένει περιουσία σε σύνολο σχεδόν των ακινήτων όσα και τα αδέλφια της, αφού αυτή έλαβε συνολικά κατά τα ανωτέρω περίπου 103 στρέμματα, ενώ τα αδέλφια της 64 στρέμματα το καθένα, και αν δικαιούταν και υπόλοιπο τότε θα είχε αποδεχθεί και τα επίδικα, τα οποία μάλιστα ούτε η ενάγουσα δεν τα εγνώριζε, αν οι κληρονόμοι του Μ. Σ. δεν της είχαν κοινοποιήσει προηγουμένως την παραπάνω αγωγή ..." Με βάση τις παραδοχές αυτές, το Εφετείο έκρινε ότι η ένδικη αγωγή της αναιρεσείουσας περί αναγνώρισης της συγκυριότητάς της κατά το αναφερόμενο ποσοστό -4124 - εξαδιαιρέτου στα επίδικα ακίνητα, που έχει ως βάση την κληρονομική διαδοχή των γονέων της, που πέθαναν, το έτος 1992, χωρίς να αφήσουν διαθήκη, την κληρονομία των οποίων αποδέχτηκε και μετέγραψε τη δήλωση αποδοχής της, πρέπει να απορριφθεί ως ουσιαστικά αβάσιμη, επικυρώνοντας, έτσι, την εκκαλούμενη απόφαση, που είχε εκφέρει όμοια κρίση. Έτσι, που έκρινε το Εφετείο, σωστά τις διατάξεις του Α.Κ. για την κληρονομική διαδοχή καθώς και τις προπαρατεθείσες για τη νομή και την έκτακτη χρησικτησία ερμήνευσε και εφάρμοσε, περιέλαβε δε στην απόφασή του πλήρη, σαφή και χωρίς αντιφάσεις αιτιολογίες ως προς τη μη άσκηση νομής στα επίδικα ακίνητα από μέρους των γονέων της αναιρεσείουσας και εν γένει των δικαιοπαρόχων της από το έτος 1970 και έκτοτε μέχρι σήμερα και τη μη απόκτηση, έτσι, κυριότητας στα επίδικα από τους γονείς της και εν τέλει από την ίδια λόγω κληρονομικής διαδοχής τους, που καθιστούν εφικτό τον αναιρετικό έλεγχο για την ορθή εφαρμογή των διατάξεων που προαναφέρθηκαν. Ειδικότερα, καμία αντίφαση δεν υπάρχει από την κατάρτιση των άνω πράξεων αποδοχής κληρονομίας και τη σύμπραξη της μητέρας της αναιρεσείουσας στις πωλήσεις επίδικων ακινήτων σε τρίτους και στην κατάρτιση των πωλητήριων πιο πάνω -... και .../10-5-1978- συμβολαίων, αφού το Εφετείο με σαφήνεια δέχτηκε, ότι η μητέρα της αναιρεσείουσας συνέπραττε για την πραγματοποίηση των σκοπών που έθεταν κάθε φορά οι συνιδιοκτήτες των επίδικων ακινήτων, αδελφοί της (κυρίως για τη χορήγηση προς αυτούς δανείων ως άνω) και όχι γιατί τα εξουσίαζε ως δικά της. Επομένως, και οι δύο λόγοι της κρινόμενης αίτησης αναίρεσης από τους αριθμούς 1 και 19 του άρθρου 559 Κ.Πολ.Δ., με τους οποίους, υπό τις αντίστοιχες αιτιάσεις, υποστηρίζονται τα αντίθετα, πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμοι.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Απορρίπτει την από 20-2-2010 αίτηση της Ε. Τ. το γένος Γ. Γ., για αναίρεση της 2464/2009 απόφασης του Εφετείου Θεσσαλονίκης.
Καταδικάζει την αναιρεσείουσα στα δικαστικά έξοδα των αναιρεσιβλήτων, τα οποία ορίζει σε δύο χιλιάδες επτακόσια (2700) ευρώ, επιμεριζόμενα σε αυτούς λόγω της χωριστής τους υπεράσπισης.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 6 Μαρτίου 2012. Και
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του στις 23 Απριλίου 2012.
Η ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ




 

Δεν υπάρχουν σχόλια: