Απαλλαγή
καταβολής φόρου κληρονομιάς για ακίνητο (κατοικία) βάσει του Νόμου
3091/2002 (ΦΕΚ Α' 330/24-12-2002), αφού ίσχυσε το δικαίωμα επιλογής ως
"δικαίωμα απαλλαγής φόρου ως πρώτη κατοικία" και να να καταβληθεί
φόρος σε άλλο κληρονομιαίο ακίνητο, που και εκείνο πληρούσε τους όρους
"δικαιώματος απαλλαγής φόρου ως πρώτη κατοικία". Παρά του ότι ο θάνατος
του κληρονομουμένου επήλθε πρίν την ισχύ του Ν. 3427/2005 (ΦΕΚ 312/Α΄)
που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στο ΦΕΚ 312 τ. Α΄ στις
27 Δεκεμβρίου 2005, η απαλλαγή δόθηκε ΟΡΘΑ σε πολίτη, από την ΔΟΥ
ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ, γιατί λήφθηκε υπόψιν η ΠΟΛ. 1001/2-1-2006 με αριθ πρωτοκ
1000418/1/Α0013 σε συνδυασμό με την υπ αριθ. 2352/2001 ΑΠΟΦΑΣΗ του ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ Β΄.ΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΕΡΑΙΩΣΕ ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΜΑΣ ΜΕ ΑΠΟΛΥΤΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ, ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΟΤΙ ΥΠΗΡΧΕ ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΕΛΙΚΗ ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΗΣ ΑΠΑΛΛΑΓΗΣ..
ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΠΑΡΑΘΕΤΟΥΜΕ ΤΑ ΣΧΕΤΙΚΑ, ΗΤΟΙ ΦΩΤΟ ΤΗς ΔΗΛΩΣΗΣ, ΤΗΝ ΠΟΛ, ΤΙΣ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΤΕ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Αθήνα, 2 Ιανουαρίου 2006
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
Αρ.Πρωτ.: 1000418/1/Α0013
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ
ΠΟΛ. 1001
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ (Δ. 13)
ΤΜΗΜΑΤΑ Α΄ - Β΄
ΘΕΜΑ:
Κοινοποίηση διατάξεων του Ν. 3427/2005 (ΦΕΚ 312/Α΄) Φόρος προστιθέμενης αξίας στις νέες οικοδομές, μεταβολές στη φορολογία κεφαλαίου και άλλες διατάξεις» που αφορούν θέματα φορολογίας κεφαλαίου.
Σας γνωρίζουμε ότι με τον πρόσφατο φορολογικό νόμο 3427/2005 «Φόρος προστιθέμενης αξίας στις νέες οικοδομές, μεταβολές στη φορολογία κεφαλαίου και άλλες διατάξεις», που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στο ΦΕΚ 312 τ. Α΄ στις 27 Δεκεμβρίου 2005, επέρχονται - μεταξύ των άλλων και της επιβολής Φ.Π.Α. κατά τη μεταβίβαση νέων οικοδομών από την 1η Ιανουαρίου 2006 - σημαντικές αλλαγές στη φορολογία κεφαλαίου, οι οποίες περιλαμβάνονται στα άρθρα 2 έως και 22 και 25 παρ. 1, αντίγραφο των οποίων σας κοινοποιούμε.
Ειδικότερα:
1. Με τις διατάξεις των άρθρων 2 , 3 , 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 και 10 επανέρχεται ο φόρος αυτομάτου υπερτιμήματος. Ο φόρος αυτός επιβάλλεται σε ακίνητα που αποκτώνται με οποιαδήποτε αιτία μετά την 1η Ιανουαρίου 2006 και μεταβιβάζονται περαιτέρω με επαχθή αιτία. Ως φορολογητέα αξία για τον υπολογισμό του φόρου ορίζεται η διαφορά μεταξύ της τιμής κτήσης και της τιμής πώλησης του ακινήτου, οι οποίες εξευρίσκονται σύμφωνα με το σύστημα του αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων ή με βάση τα συγκριτικά στοιχεία, όπου δεν εφαρμόζεται το σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το τυχόν μεγαλύτερο δηλούμενο τίμημα. Υπόχρεος για την καταβολή του φόρου είναι ο πωλητής. Η οικεία δήλωση υποβάλλεται από τους συμβαλλόμενους στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. στην περιφέρεια της οποίας βρίσκεται το ακίνητο.
2. Με τις διατάξεις των άρθρων 11 , 12 , 13 , 14 , 15 , 16 , 17 , 18 και 19 θεσπίζεται το τέλος συναλλαγής ακινήτων σε αντικατάσταση του φόρου μεταβίβασης ακινήτων. Το τέλος συναλλαγής επιβάλλεται σε ακίνητα που αποκτώνται με οποιαδήποτε αιτία μετά την 1η Ιανουαρίου 2006 και μεταβιβάζονται περαιτέρω με επαχθή αιτία. Το τέλος υπολογίζεται σε ποσοστό 1% επί της αξίας του μεταβιβαζόμενου ακινήτου, η οποία εξευρίσκεται σύμφωνα με το σύστημα του αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων ή με βάση τα συγκριτικά στοιχεία, όπου δεν εφαρμόζεται το σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού. Σε περίπτωση που στο μεταβιβαστικό συμβόλαιο το τίμημα ή, επί αναγκαστικού ή εκούσιου πλειστηριασμού, το εκπλειστηρίασμα είναι μεγαλύτερο της αξίας που προκύπτει με την εφαρμογή των ανωτέρω διατάξεων, το τέλος υπολογίζεται με βάση το τίμημα ή το εκπλειστηρίασμα αντίστοιχα. Υπόχρεος για την καταβολή του τέλους είναι ο αγοραστής. Η οικεία δήλωση υποβάλλεται από τους συμβαλλόμενους στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. στην περιφέρεια της οποίας βρίσκεται το ακίνητο.
3. Με τις διατάξεις του άρθρου 20 ρυθμίζονται θέματα φορολογίας κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών και τροποποιούνται διατάξεις του Κώδικα των φορολογιών αυτών (που έχει κυρωθεί με το Ν. 2961/2001). Συγκεκριμένα:
κατά τη συνένωση της επικαρπίας με την ψιλή κυριότητα από την 1-1-2006, όταν η ψιλή κυριότητα έχει αποκτηθεί με αγορά μετά τις 2-4-1980, επιβάλλεται στο εξής φόρος και στις περιπτώσεις που επικαρπωτής είναι νομικό πρόσωπο, στις περιπτώσεις που η επικαρπία έχει αποκτηθεί με οποιονδήποτε τρόπο (και όχι μόνο με αγορά) καθώς και στις περιπτώσεις που η ψιλή κυριότητα μετά την αγορά έχει μεταβιβασθεί περαιτέρω πριν τη συνένωσή της με την επικαρπία. Αντίστοιχα, στις περιπτώσεις που η επικαρπία παρακρατείται ή μεταβιβάζεται για ορισμένο χρόνο με οποιαδήποτε αιτία και η ψιλή κυριότητα αποκτάται με αγορά μετά την 1-1-2006, κατά το χρόνο λήξης της διάρκειας της επικαρπίας ο τότε ψιλός κύριος οφείλει - κατά πλάσμα δικαίου - φόρο δωρεάς. Και στις δύο προηγούμενες περιπτώσεις ο φόρος (κληρονομιάς ή δωρεάς αντίστοιχα) επιβάλλεται για το ποσοστό της αξίας της πλήρους κυριότητας που δεν έχει υπαχθεί σε φόρο (υπόλοιπα δέκατα). ορίζεται ότι η διόρθωση λαθών του αντικειμενικού συστήματος προσδιορισμού αξίας ακινήτων μέσα στο 20ήμερο από την υποβολή της δήλωσης μπορεί να γίνει ανεξάρτητα από τη σύνταξη ή μη του μεταβιβαστικού συμβολαίου δωρεάς ή γονικής παροχής.
αναπροσαρμόζονται από 1-1 2006 τα ποσά που απαλλάσσονται από το φόρο κατά την απόκτηση πρώτης κατοικίας με κληρονομιά ή γονική παροχή. Στο σημείο αυτό και με αφορμή συνεχή ερωτήματα που μας υποβάλλονται σας γνωρίζουμε πως από τη διοίκηση έχει γίνει δεκτό ότι, κατά την απόκτηση περισσότερων του ενός ακινήτων αιτία θανάτου είτε εξ ολοκλήρου είτε κατά ποσοστό, είναι δυνατή η χορήγηση απαλλαγής από το φόρο για την απόκτηση πρώτης κατοικίας σε ένα από τα κληρονομιαία ακίνητα, το οποίο θα επιλέξει ο κληρονόμος, εφόσον συντρέχουν και οι λοιπές προϋποθέσεις που ορίζει ο νόμος για τη χορήγηση της απαλλαγής (σχετική η υπ΄ αριθ. 2352/2001 απόφαση του ΣτΕ ) τροποποιείται από 1-1-2006 ο πίνακας υπολογισμού του φόρου κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών σε δικαιούχους που υπάγονται στην Α΄ κατηγορία και εντάσσονται σε αυτή και τα εγγόνια του κληρονομούμενου.
αναπροσαρμόζεται από 90.000 σε 100.000 ευρώ το όριο των γονικών παροχών, μέχρι του οποίου επιβάλλεται ο μισός φόρος δωρεάς, από 1-1-2006.
αναπροσαρμόζεται από 1.000 σε 1.500 ευρώ το ποσό για το οποίο δεν επιβάλλεται φόρος κατά τη διόρθωση συμβολαίου δωρεάς και γονικής παροχής ή κατά την υποβολή συμπληρωματικών δηλώσεων φόρου κληρονομιάς ως προς την έκταση δηλωθέντος ακινήτου.
κατά την υποβολή των δηλώσεων φόρου κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών δεν απαιτείται πλέον ο ορισμός αντικλήτου του υπόχρεου σε φόρο, αλλά αναγράφεται ο αριθμός φορολογικού μητρώου αυτού και του δωρητή (και του κληρονομούμενου, εφόσον υπάρχει).
από τη δημοσίευση του νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ο φόρος κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών βεβαιώνεται από το τμήμα εσόδων της Δ.Ο.Υ. σε διμηνιαίες, αντί των μηνιαίων, δόσεις καθεμιά από τις οποίες (πλην της τελευταίας) δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 500 €.
τροποποιείται η παρ. 2 του άρθρου 99 του Κώδικα που αφορά την ακύρωση ή τροποποίηση των οριστικών πράξεων της Δ.Ο.Υ. και στο εξής αυτή θα γίνεται όχι από το διοικητικό δικαστήριο αλλά από τριμελή επιτροπή που αποτελείται από τον αρμόδιο Οικονομικό Επιθεωρητή, τον προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. και τον προϊστάμενο της Υποδιεύθυνσης Φορολογίας αυτής μέσα σε 3 μήνες από την υποβολή του σχετικού αιτήματος.
Παρατείνεται μέχρι 31-12-1989 η προθεσμία παραγραφής των υποθέσεων φόρου κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών που ορίζεται στην παράγραφο 5 του άρθρου 102 του Κώδικα και συνεπώς αφενός στις υποθέσεις αυτές δεν απαιτείται πλέον η υποβολή της οικείας δήλωσης και η χορήγηση σχετικού πιστοποιητικού και αφετέρου δεν λαμβάνονται υπόψη κατά το συνυπολογισμό.
4. Με τις διατάξεις του άρθρου 21 ρυθμίζονται θέματα φορολογίας μεταβίβασης ακινήτων. Συγκεκριμένα:
αναπροσαρμόζεται από 1.000 σε 1.500 € η αξία της επιπλέον έκτασης για την οποία δεν επιβάλλεται φόρος κατά την επανάληψη ή διόρθωση συμβολαίου μεταβίβασης ακινήτου με επαχθή αιτία,
αναπροσαρμόζεται από 1.000 σε 1.500 € η αξία της επιπλέον έκτασης για την οποία δεν οφείλεται φόρος σε περίπτωση μεταβίβασης επιφάνειας μεγαλύτερης της κτηθείσης δυνάμει του αρχικού τίτλου κτήσης με επαχθή αιτία,
ρυθμίζεται το αντικείμενο και ο τρόπος φορολογίας κατά τη σύνταξη οριστικών συμβολαίων σε εκτέλεση προσυμφώνων μεταβίβασης. Περαιτέρω, ορίζεται ότι σε κάθε περίπτωση σύνταξης οριστικού συμβολαίου μεταβίβασης σε εκτέλεση προσυμφώνου δε λαμβάνονται υπόψη στη φορολογητέα αξία οι προσθήκες και βελτιώσεις που αποδεδειγμένα έχουν πραγματοποιηθεί από τον εκ προσυμφώνου αγοραστή μετά την υπογραφή του προσυμφώνου και πριν από τη σύνταξη του οριστικού συμβολαίου, υπό την προϋπόθεση ότι κατά τη σύνταξη του προσυμφώνου καταβλήθηκε εξ ολοκλήρου το συμφωνηθέν τίμημα και παραδόθηκε στον αγοραστή η χρήση, νομή και κατοχή του ακινήτου. Οι ανωτέρω ρυθμίσεις ισχύουν ανεξάρτητα από το χρόνο σύνταξης του προσυμφώνου ή του οριστικού συμβολαίου.
ρυθμίζεται ο τρόπος προσδιορισμού της αξίας της ψιλής κυριότητας, της επικαρπίας και της οίκησης στις περιπτώσεις φορολόγησής τους,
- αναπροσαρμόζονται από 1-1-2006 τα ποσά που απαλλάσσονται από το φόρο κατά την απόκτηση πρώτης κατοικίας με επαχθή αιτία,
- ορίζεται ότι μεταβιβάσεις υποκείμενες σε Φ.Α.Υ. δεν υπόκεινται σε Φ.Μ.Α.
5. Με τις διατάξεις του άρθρου 22 διευκολύνεται η κατάρτιση με αυτοσύμβαση οριστικών συμβολαίων μεταβίβασης ακινήτων με αντάλλαγμα σε εκτέλεση συμβολαιογραφικών προσυμφώνων που είχαν συνταχθεί μέχρι την 31-12-1997, χωρίς την προσκόμιση των απαραίτητων πιστοποιητικών, εφόσον τα οριστικά συμβόλαια συνταχθούν μέσα σε ένα έτος από τη δημοσίευση του νόμου.
6. Με την παράγραφο 1 του άρθρου 25 παρατείνεται μέχρι 18-2-2017 η προθεσμία που λήγει στις 18-2-2007, μέσα στην οποία, κατά τη μεταβίβαση ακινήτων, είτε με αγοραπωλησία είτε με γονική παροχή, προς κατοίκους μικρών νησιών με πληθυσμό μέχρι 3.100 κατοίκους, ο αναλογών φόρος μειώνεται κατά 40%.
Αναλυτικές οδηγίες για την ομοιόμορφη εφαρμογή των πιο πάνω διατάξεων θα σας δώσουμε με νεότερη εγκύκλιο μας.
Ακριβές Αντίγραφο
Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ
Η Προϊσταμένη της Γραμματείας
ΔΗΜΗΤΡΑ ΤΣΑΜΗ
+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
Στην αντικειμενική αξία ο φόρος υπερτιμήματος και τέλος συναλλαγής
Στην αντικειμενική αξία των ακινήτων θα επιβάλλονται ο φόρος αυτομάτου υπερτιμήματος, καθώς και το τέλος συναλλαγής σύμφωνα με εγκύκλιο (ΠΟΛ 1001) που εξέδωσε το υπουργείο Οικονομικών.
Στις οδηγίες που απεστάλησαν στις εφορίες όλης της χώρας διευκρινίζεται ότι ως φορολογητέα αξία για τον υπολογισμό του φόρου θα ορίζεται η διαφορά μεταξύ τιμής κτήσης και της τιμής πώλησης του ακινήτου, οι οποίες θα προκύπτουν με βάση το αντικειμενικό σύστημα. Επί της ουσίας, στην περίπτωση που δεν αυξηθούν οι αντικειμενικές αξίες για δύο χρόνια και στο διάστημα αυτό μεταβιβαστεί ένα ακίνητο δύο και τρεις φορές, ο πωλητής δεν θα καταβάλει κανέναν φόρο στο Δημόσιο. Συγκεκριμένα στην περίπτωση που κάποιος αγοράσει ακίνητο αντικειμενικής αξίας 100.000 ευρώ και όταν αποφασίσει να το πουλήσει αν η αντικειμενική αξία είναι ακόμα στις 100.000 ευρώ δεν θα καταβληθεί φόρος αυτομάτου υπερτιμήματος.
Σημειώνεται ότι στις δεύτερες μεταβιβάσεις (από το 2006 και μετά) θα ισχύει μόνο ο φόρος αυτομάτου υπερτιμήματος, δηλαδή καταργείται ο ΦΜΑ, τη θέση του οποίου παίρνουν ο φόρος αυτομάτου υπερτιμήματος και το τέλος συναλλαγής για όλα τα ακίνητα.
Ειδικότερα η εγκύκλιος του υπουργείου Οικονομικών έχει ως εξής:
1. Με τις διατάξεις των άρθρων 2 έως και 10 επανέρχεται ο φόρος αυτομάτου υπερτιμήματος. Ο φόρος αυτός επιβάλλεται σε ακίνητα που αποκτώνται με οποιαδήποτε αιτία μετά την 1η Ιανουαρίου 2006 και μεταβιβάζονται περαιτέρω με επαχθή αιτία. Ως φορολογητέα αξία για τον υπολογισμό του φόρου ορίζεται η διαφορά μεταξύ της τιμής κτήσης και της τιμής πώλησης του ακινήτου, οι οποίες εξευρίσκονται σύμφωνα με το σύστημα του αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων ή με βάση τα συγκριτικά στοιχεία, όπου δεν εφαρμόζεται το σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το τυχόν μεγαλύτερο δηλούμενο τίμημα. Υπόχρεος για την καταβολή του φόρου είναι ο πωλητής. Η οικεία δήλωση υποβάλλεται από τους συμβαλλόμενους στην αρμόδια ΔΟΥ στην περιφέρεια της οποίας βρίσκεται το ακίνητο.
2. Με τις διατάξεις των άρθρων 11 έως και 19 θεσπίζεται το τέλος συναλλαγής ακινήτων σε αντικατάσταση του φόρου μεταβίβασης ακινήτων. Το τέλος συναλλαγής επιβάλλεται σε ακίνητα που αποκτώνται με οποιαδήποτε αιτία μετά την 1η Ιανουαρίου 2006 και μεταβιβάζονται περαιτέρω με επαχθή αιτία. Το τέλος υπολογίζεται σε ποσοστό 1% επί της αξίας του μεταβιβαζόμενου ακινήτου, η οποία εξευρίσκεται σύμφωνα με το σύστημα του αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων ή με βάση τα συγκριτικά στοιχεία, όπου δεν εφαρμόζεται το σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού. Σε περίπτωση που στο μεταβιβαστικό συμβόλαιο το τίμημα ή, επί αναγκαστικού ή εκούσιου πλειστηριασμού, το εκπλειστηρίασμα είναι μεγαλύτερο της αξίας που προκύπτει με την εφαρμογή των ανωτέρω διατάξεων, το τέλος υπολογίζεται με βάση το τίμημα ή το εκπλειστηρίασμα αντίστοιχα. Υπόχρεος για την καταβολή του τέλους είναι ο αγοραστής. Η οικεία δήλωση υποβάλλεται από τους συμβαλλόμενους στην αρμόδια ΔΟΥ στην περιφέρεια της οποίας βρίσκεται το ακίνητο.
3. Με τις διατάξεις του άρθρου 20 ρυθμίζονται θέματα φορολογίας κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών και τροποποιούνται διατάξεις του Κώδικα των φορολογιών αυτών (που έχει κυρωθεί με το ν.2961/2001). Συγκεκριμένα:
- Κατά τη συνένωση της επικαρπίας με την ψιλή κυριότητα από την 1-1-2006, όταν η ψιλή κυριότητα έχει αποκτηθεί με αγορά μετά τις 2-4-1980, επιβάλλεται στο εξής φόρος και στις περιπτώσεις που επικαρπωτής είναι νομικό πρόσωπο, στις περιπτώσεις που η επικαρπία έχει αποκτηθεί με οποιονδήποτε τρόπο (και όχι μόνο με αγορά) καθώς και στις περιπτώσεις που η ψιλή κυριότητα μετά την αγορά έχει μεταβιβαστεί περαιτέρω πριν από τη συνένωσή της με την επικαρπία. Αντίστοιχα, στις περιπτώσεις που η επικαρπία παρακρατείται ή μεταβιβάζεται για ορισμένο χρόνο με οποιαδήποτε αιτία και η ψιλή κυριότητα αποκτάται με αγορά μετά την 1-1-2006, κατά τον χρόνο λήξης της διάρκειας της επικαρπίας ο τότε ψιλός κύριος οφείλει -κατά πλάσμα δικαίου- φόρο δωρεάς. Και στις δύο προηγούμενες περιπτώσεις ο φόρος (κληρονομιάς ή δωρεάς αντίστοιχα) επιβάλλεται για το ποσοστό της αξίας της πλήρους κυριότητας που δεν έχει υπαχθεί σε φόρο (υπόλοιπα δέκατα).
- Ορίζεται ότι η διόρθωση λαθών του αντικειμενικού συστήματος προσδιορισμού αξίας ακινήτων μέσα στο 20ήμερο από την υποβολή της δήλωσης μπορεί να γίνει ανεξάρτητα από τη σύνταξη ή μη του μεταβιβαστικού συμβολαίου δωρεάς ή γονικής παροχής.
- Αναπροσαρμόζονται από 1-1 2006 τα ποσά που απαλλάσσονται από τον φόρο κατά την απόκτηση πρώτης κατοικίας με κληρονομιά ή γονική παροχή. Στο σημείο αυτό και με αφορμή συνεχή ερωτήματα που μας υποβάλλονται σας γνωρίζουμε πως από τη διοίκηση έχει γίνει δεκτό ότι, κατά την απόκτηση περισσότερων του ενός ακινήτων αιτία θανάτου είτε εξ ολοκλήρου είτε κατά ποσοστό, είναι δυνατή η χορήγηση απαλλαγής από τον φόρο για την απόκτηση πρώτης κατοικίας σε ένα από τα κληρονομιαία ακίνητα, το οποίο θα επιλέξει ο κληρονόμος, εφόσον συντρέχουν και οι λοιπές προϋποθέσεις που ορίζει ο νόμος για τη χορήγηση της απαλλαγής (σχετική η υπ' αριθ. 2352/2001 απόφαση του ΣτΕ).
- Τροποποιείται από 1-1-2006 ο πίνακας υπολογισμού του φόρου κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών σε δικαιούχους που υπάγονται στην Α΄ κατηγορία και εντάσσονται σε αυτή και τα εγγόνια του κληρονομούμενου.
- Αναπροσαρμόζεται από 90.000 σε 100.000 ευρώ το όριο των γονικών παροχών, μέχρι του οποίου επιβάλλεται ο μισός φόρος δωρεάς, από 1-1-2006.
- Αναπροσαρμόζεται από 1.000 σε 1.500 ευρώ το ποσό για το οποίο δεν επιβάλλεται φόρος κατά τη διόρθωση συμβολαίου δωρεάς και γονικής παροχής ή κατά την υποβολή συμπληρωματικών δηλώσεων φόρου κληρονομιάς ως προς την έκταση δηλωθέντος ακινήτου.
- Κατά την υποβολή των δηλώσεων φόρου κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών δεν απαιτείται πλέον ο ορισμός αντικλήτου του υπόχρεου σε φόρο, αλλά αναγράφεται ο αριθμός φορολογικού μητρώου αυτού και του δωρητή (και του κληρονομούμενου, εφόσον υπάρχει).
- Από τη δημοσίευση του νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ο φόρος κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών βεβαιώνεται από το τμήμα εσόδων της ΔΟΥ σε διμηνιαίες, αντί των μηνιαίων, δόσεις καθεμιά από τις οποίες (πλην της τελευταίας) δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 500 ευρώ.
- Τροποποιείται η παρ. 2 του άρθρου 99 του Κώδικα που αφορά την ακύρωση ή τροποποίηση των οριστικών πράξεων της ΔΟΥ και στο εξής αυτή θα γίνεται όχι από το διοικητικό δικαστήριο αλλά από τριμελή επιτροπή που αποτελείται από τον αρμόδιο Οικονομικό Επιθεωρητή, τον προϊστάμενο της ΔΟΥ και τον προϊστάμενο της Υποδιεύθυνσης Φορολογίας αυτής μέσα σε 3 μήνες από την υποβολή του σχετικού αιτήματος.
- Παρατείνεται μέχρι 31-12-1989 η προθεσμία παραγραφής των υποθέσεων φόρου κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών που ορίζεται στην παράγραφο 5 του άρθρου 102 του Κώδικα και συνεπώς αφενός στις υποθέσεις αυτές δεν απαιτείται πλέον η υποβολή της οικείας δήλωσης και η χορήγηση σχετικού πιστοποιητικού και αφετέρου δεν λαμβάνονται υπόψη κατά τον συνυπολογισμό.
4. Με τις διατάξεις του άρθρου 21 ρυθμίζονται θέματα φορολογίας μεταβίβασης ακινήτων. Συγκεκριμένα:
- Αναπροσαρμόζεται από 1.000 σε 1.500 ευρώ η αξία της επιπλέον έκτασης για την οποία δεν επιβάλλεται φόρος κατά την επανάληψη ή διόρθωση συμβολαίου μεταβίβασης ακινήτου με επαχθή αιτία.
- Αναπροσαρμόζεται από 1.000 σε 1.500 ευρώ η αξία της επιπλέον έκτασης για την οποία δεν οφείλεται φόρος σε περίπτωση μεταβίβασης επιφάνειας μεγαλύτερης της κτηθείσης δυνάμει του αρχικού τίτλου κτήσης με επαχθή αιτία.
- Ρυθμίζονται το αντικείμενο και ο τρόπος φορολογίας κατά τη σύνταξη οριστικών συμβολαίων σε εκτέλεση προσυμφώνων μεταβίβασης. Περαιτέρω, ορίζεται ότι σε κάθε περίπτωση σύνταξης οριστικού συμβολαίου μεταβίβασης σε εκτέλεση προσυμφώνου δε λαμβάνονται υπόψη στη φορολογητέα αξία οι προσθήκες και βελτιώσεις που αποδεδειγμένα έχουν πραγματοποιηθεί από τον εκ προσυμφώνου αγοραστή μετά την υπογραφή του προσυμφώνου και πριν από τη σύνταξη του οριστικού συμβολαίου, υπό την προϋπόθεση ότι κατά τη σύνταξη του προσυμφώνου καταβλήθηκε εξ ολοκλήρου το συμφωνηθέν τίμημα και παραδόθηκε στον αγοραστή η χρήση, νομή και κατοχή του ακινήτου. Οι ανωτέρω ρυθμίσεις ισχύουν ανεξάρτητα από τον χρόνο σύνταξης του προσυμφώνου ή του οριστικού συμβολαίου.
- Ρυθμίζεται ο τρόπος προσδιορισμού της αξίας της ψιλής κυριότητας, της επικαρπίας και της οίκησης στις περιπτώσεις φορολόγησής τους.
- Αναπροσαρμόζονται από 1-1-2006 τα ποσά που απαλλάσσονται από τον φόρο κατά την απόκτηση πρώτης κατοικίας με επαχθή αιτία.
- Ορίζεται ότι μεταβιβάσεις υποκείμενες σε ΦΑΥ δεν υπόκεινται σε ΦΜΑ.
5. Με τις διατάξεις του άρθρου 22 διευκολύνεται η κατάρτιση με αυτοσύμβαση οριστικών συμβολαίων μεταβίβασης ακινήτων με αντάλλαγμα σε εκτέλεση συμβολαιογραφικών προσυμφώνων που είχαν συνταχθεί μέχρι την 31-12-1997, χωρίς την προσκόμιση των απαραίτητων πιστοποιητικών, εφόσον τα οριστικά συμβόλαια συνταχθούν μέσα σε ένα έτος από τη δημοσίευση του νόμου.
6. Με την παράγραφο 1 του άρθρου 25 παρατείνεται μέχρι 18-2-2017 η προθεσμία που λήγει στις 18-2-2007, μέσα στην οποία, κατά τη μεταβίβαση ακινήτων, είτε με αγοραπωλησία είτε με γονική παροχή, προς κατοίκους μικρών νησιών με πληθυσμό μέχρι 3.100 κατοίκους, ο αναλογούν φόρος μειώνεται κατά 40%.
Σχετικο ΝΟΜΟΣ ΥΠ' ΑΡΙΘ. 3091
Απλουστεύσεις και βελτιώσεις στη φορολογία εισοδήματος και κεφαλαίου και άλλες διατάξεις
(ΦΕΚ Α' 330/24-12-2002
https://www.taxheaven.gr/laws/law/index/law/147
Αριθμός 2352/2001
ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ
ΤΜΗΜΑ Β΄
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 6 Δεκεμβρίου 2000, με την εξής σύνθεση: Φ. Στεργιόπουλος, Αντιπρόεδρος, Πρόεδρος του Β΄ Τμήματος, Σ. Καραλής, Ε. Γαλανού, Σύμβουλοι, Ι. Γράβαρης, Σπ. Χρυσικοπούλου, Πάρεδροι. Γραμματέας η Μ. Μπερδεμπέ, Γραμματέας του Β΄ Τμήματος.
Για να δικάσει την από 27 Ιουλίου 1999 αίτηση:
του ...........ο οποίος παρέστη με τον Κωνσταντίνο Κατσούλα, Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους,
κατά της .............. η οποία δεν παρέστη.
Με την αίτηση αυτή ο αναιρεσείων Προϊστάμενος επιδιώκει να αναιρεθεί η 608/1999 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Πειραιά.
Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως της Εισηγήτριας, Παρέδρου Σπ. Χρυσικοπούλου.
Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε τον αντιπρόσωπο του αναιρεσείοντος Προϊσταμένου, ο οποίος ανέπτυξε και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους αναιρέσεως και ζήτησε να γίνει δεκτή η αίτηση.
Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του δικαστηρίου κ α ι
Α φ ο ύ μ ε λ έ τ η σ ε τ α σ χ ε τ ι κ ά έ γ γ ρ α φ α
Σ κ έ φ θ η κ ε κ α τ ά τ ο ν Ν ό μ ο
1. Επειδή, για την άσκηση της κρινόμενης αίτησης δεν απαιτείται κατά νόμον καταβολή τελών και παραβόλου.
2. Επειδή, με την αίτηση αυτή ζητείται, παραδεκτώς, η αναίρεση της 608/1999 απόφασης του Διοικητικού Εφετείου Πειραιά, με την οποία απορρίφθηκε έφεση του Δημοσίου κατά της 3543/1996 απόφασης του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιά. Με την τελευταία αυτή απόφαση είχε γίνει δεκτή προσφυγή της αναιρεσίβλητης κατά το μέρος που στρεφόταν κατά του 482/7.3.1993 ατομικού φύλλου βεβαίωσης φόρου κληρονομίας του Προϊσταμένου της Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας (Δ.Ο.Υ.) Γλυφάδας, είχε μεταρρυθμισθεί το φύλλο αυτό και είχε αναγνωρισθεί ότι η αναιρεσίβλητος έχει δικαίωμα να απαλλαγεί από το φόρο κληρονομίας για την αιτία θανάτου κτήση πρώτης κατοικίας.
3. Επειδή, στην παράγραφο 1 του άρθρου 17 του ν. 1591/1986 (Α΄ 50), όπως τα δύο πρώτα εδάφιά της αντικαταστάθηκαν με την παρ. 4 του άρθρου 13 του ν. 1882/1990 (Α΄ 43 και διόρθωση σφαλμάτων Α΄ 51), ορίζονται τα εξής: «Οικία ή διαμέρισμα, που αποκτάται αιτία θανάτου από σύζυγο ή τέκνα του κληρονομουμένου κατά πλήρη κυριότητα, μπορεί να απαλλαγεί από το φόρο, εφ’ όσον ο κληρονόμος ή κληροδόχος ή ο σύζυγος αυτού ή τα ανήλικα τέκνα ή τα τέκνα τους, που σπουδάζουν σε αναγνωρισμένες σχολές της ημεδαπής ή αλλοδαπής και δεν έχουν υπερβεί το 25ο έτος της ηλικίας τους, δεν έχουν δικαίωμα πλήρους κυριότητας ή επικαρπίας ή οίκησης σε άλλη οικία ή διαμέρισμα που να καλύπτει τις στεγαστικές ανάγκες της οικογένειάς τους, κατά το νόμο, ή δικαίωμα πλήρους κυριότητας σε οικόπεδο οικοδομήσιμο, που να βρίσκονται σε πόλη με πληθυσμό άνω των 3.000 κατοίκων ή σε τουριστική περιοχή. Η κατά το προηγούμενο εδάφιο απαλλαγή παρέχεται για ποσό αγοραίας αξίας οικίας ή διαμερίσματος μέχρι πέντε εκατομμύρια (5.000.000) δραχμές για κάθε κληρονόμο ή κληροδόχο. Το ποσό αυτό προσαυξάνεται κατά δύο εκατομμύρια (2.000.000) δραχμές για καθένα από τα λοιπά μέλη της οικογένειας του κληρονόμου ή κληροδόχου, έστω και αν αυτά δεν είναι κληρονόμοι ή κληροδόχοι, εφ’ όσον στο δικαιούχο κληρονόμο ή κληροδόχο περιέρχεται μία μόνο οικία ή ένα μόνο διαμέρισμα εξ ολοκλήρου και κατά πλήρες κυριότητας δικαίωμα και όχι ποσοστό αυτής εξ αδιαιρέτου. Το κατά τα άνω ποσό της απαλλαγής σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να είναι μικρότερο εκείνου που αντιστοιχεί σε εμβαδόν οικίας ή διαμερίσματος, που κατά το νόμο καλύπτει τις στεγαστικές ανάγκες της οικογένειας του κληρονόμου ή κληροδόχου.». Κατά την έννοια των παραπάνω διατάξεων, η προβλεπόμενη από αυτές φορολογική απαλλαγή παρέχεται και στην περίπτωση που περιέρχονται στον κληρονόμο περισσότερα από ένα διαμερίσματα, καθένα από τα οποία καλύπτει τις στεγαστικές ανάγκες της οικογένειάς του, εφόσον κατά το χρόνο της επαγωγής της κληρονομίας συνέτρεχαν οι νόμιμες προϋποθέσεις.
4. Επειδή, στην προκείμενη περίπτωση, το διοικητικό εφετείο δέχθηκε τα εξής: Η εφεσίβλητη (ήδη αναιρεσίβλητη), κληρονόμος εκ διαθήκης του πατέρα της Παναγιώτη Κάτρη που αποβίωσε στις 27.12.1990, υπέβαλε στη Δ.Ο.Υ. Γλυφάδας την 228/1992 κοινή, με τους άλλους κληρονόμους, δήλωση φόρου κληρονομίας, με την οποία δήλωσε ως περιουσιακά στοιχεία της κληρονομικής της μερίδας, μεταξύ άλλων, κατά πλήρη κυριότητα ένα διαμέρισμα επιφανείας 105 τ.μ. που βρίσκεται στο δεύτερο όροφο διώροφης οικίας στην οδό Άλσους 13 στη Γλυφάδα και το δικαίωμα υψούν κατά το ½ εξ αδιαιρέτου πάνω από το δεύτερο όροφο της παραπάνω οικίας και ένα διαμέρισμα επιφανείας 65,10 τ.μ. που βρίσκεται στο δεύτερο όροφο πολυκατοικίας στην οδό Ηρακλέους στην Καλλιθέα. Με την παραπάνω δήλωση η αναιρεσίβλητη ζήτησε να απαλλαγεί από το φόρο για την αιτία θανάτου κτήση πρώτης κατοικίας. Ο Προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. Γλυφάδας εξέδωσε το 482/7.3.1993 ένδικο φύλλο βεβαίωσης, με το οποίο βεβαίωσε σε βάρος της φόρο 4.630.177 δραχμών και απέρριψε το παραπάνω αίτημά της. Με την προσβαλλόμενη απόφασή του το Διοικητικό Εφετείο επικύρωσε την απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου, το οποίο, αφού δέχθηκε ότι η αναιρεσίβλητη είχε κατά τον κρίσιμο χρόνο της επαγωγής της κληρονομίας τις νόμιμες προϋποθέσεις για να τύχει της φορολογικής απαλλαγής, που προβλέπουν οι παρατεθείσες πιο πάνω διατάξεις, έκρινε ότι η αναιρεσίβλητη δικαιούται της εν λόγω απαλλαγής και ότι το δικαίωμά του αυτό δεν αίρεται από το γεγονός ότι η κληρονομία περιελάμβανε περισσότερα από ένα διαμερίσματα, το καθένα από τα οποία θα μπορούσε να καλύψει τις στεγαστικές ανάγκες της οικογένειάς της. Η κρίση αυτή του δικάσαντος δικαστηρίου είναι νόμιμη σύμφωνα με τα εκτεθέντα και πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος ο περί του αντιθέτου λόγος αναιρέσεως, με τον οποίον προβάλλεται ειδικότερα ότι δεν παρέχεται η απαλλαγή αν ο κληρονόμος αποκτά συγχρόνως περισσότερα ακίνητα από τα οποία το καθένα πληροί τις στεγαστικές ανάγκες της οικογένειάς του, γιατί όταν αυτός υποβάλει τη δήλωση φόρου κληρονομίας και επικαλείται την εφαρμογή της πιο πάνω απαλλακτικής διάταξης, έχει ήδη καταστεί οριστικός κληρονόμος με την αποδοχή της κληρονομίας και δεν στερείται πρώτης κατοικίας.
5. Επειδή, κατόπιν αυτού η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί.
Δ ι ά τ α ύ τ α
Απορρίπτει την κρινόμενη αίτηση.
Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 11 Δεκεμβρίου 2000 και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση της 28ης Ιουνίου 2001.
Ο Πρόεδρος του Β΄ Τμήματος Η Γραμματέας του Β΄ Τμήματος
Φ. Στεργιόπουλος Μ. Μπερδεμπέ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου